Αν είστε γονιός ενός παιδιού κοντά στην ηλικία των 3-5 ετών, ή ακόμη κι αν έχετε απλώς μια μικρή συναναστροφή με παιδιά αυτής της ηλικίας, θα γνωρίζετε ήδη πως, εκτός από τα tantrums και τις μικρές καθημερινές μάχες για τα πάντα, αυτή είναι η περίοδος των αμέτρητων «γιατί».
Στην ηλικία από 3 έως 5 χρόνων, έχουμε μια έκρηξη γνωστικής ανάπτυξης κατά την οποία τα παιδιά είναι πλέον σε θέση να ανακαλύψουν πολλές πτυχές της ζωής και να καλλιεργήσουν την ευφυΐα τους.
Όπως καταλαβαίνουμε, η πόρτα της γονικής επιρροής ανοίγεται διάπλατα μπροστά μας και ο ρόλος μας είναι καθοριστικός.
Παρακάτω, θα δούμε 4 τρόπους για να βοηθήσουμε τα παιδιά να γνωρίσουν τον κόσμο μας.
1. Μιλήστε με το παιδί σας και ακούστε το
Βασική προϋπόθεση για να γνωρίσουμε στο παιδί τον κόσμο μας είναι να γνωρίσουμε πρώτα τον δικό του. Είναι πολύ σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας θεωρούν ότι όλοι βλέπουμε τον κόσμο όπως εκείνα. Σ’ αυτό το αναπτυξιακό στάδιο, τα παιδιά πιστεύουν ότι τα πάντα είναι ζωντανά και λατρεύουν να δημιουργούν μικρές ιστορίες. Παρόλο που η συλλογιστική του ικανότητα είναι περιορισμένη, θα έχετε παρατηρήσει την ανάγκη του για μάθηση και εξερεύνηση. Θέλει να σας μιλάει συνεχώς και να έχει την προσοχή σας. Ρωτάει για τα πάντα και θέλει να ξέρει για το καθετί που βλέπει γύρω του. Μπορείτε να κάνετε πιο εύκολη αυτή την προσπάθεια που κάνει για να μάθει πώς λειτουργεί ο κόσμος μας με το να το βοηθήσετε να εξασκήσει τις δεξιότητες της σκέψης του. Κάντε αρκετές ερωτήσεις, προτρέψτε το να βρει απαντήσεις και εναλλακτικές λύσεις και κυρίως «σκύψτε» στο επίπεδό του, ακούστε το και αφήστε το να εκφραστεί ελεύθερα.
2. Διαβάστε του βιβλία
Μια νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Οχάιο υποστηρίζει ότι τα παιδιά στα οποία οι γονείς διαβάζουν 5 βιβλία την ημέρα πηγαίνουν στο νηπιαγωγείο έχοντας ακούσει 1,4 εκατομμύρια περισσότερες λέξεις από τα παιδιά στα οποία οι γονείς δεν τους διαβάζουν.
Ας πάρουμε για παράδειγμα το παρακάτω: Ένα παιδί που γνωρίζει 1,4 εκατομμύρια λέξεις περισσότερες από ένα παιδί που δεν άκουσε ποτέ μια ιστορία από τα χείλη των γονιών του είναι δεδομένο πως γνωρίζει κι ένα αρκετά μεγαλύτερο κομμάτι από τον κόσμο μας.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό να αφιερώνουμε έστω και 10 λεπτά τη μέρα για να διαβάζουμε μια μικρή ιστορία στα παιδιά μας. Η ανάγνωση διδάσκει όχι μόνο τους ήχους των λέξεων αλλά και την αιτία και το αποτέλεσμα, την επίλυση προβλημάτων και τις συνέπειες καθώς και τη σειρά μιας ακολουθίας. Διαβάστε στο παιδί σας και δώστε λίγο χρόνο για ερωτήσεις κι απαντήσεις. Κάντε παύσεις στην ανάγνωσή σας και ρωτήστε το: «Τι λες να γίνεται παρακάτω;».
Η ανάγνωση βιβλίων δίνει μια τεράστια ώθηση στη γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών και τα διδάσκει να σκέφτονται με σύμβολα, καθώς μαθαίνουν ότι οι λέξεις αντιπροσωπεύουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες. Αυτή η γνώση ανοίγει μπροστά τους έναν ολόκληρο νέο κόσμο που περιμένει να τον εξερευνήσουν.
3. Δώστε του την ευκαιρία να εξερευνήσει τον κόσμο
Δεν ξέρω αν είμαι η μόνη, αλλά (δυστυχώς) μου έχει συμβεί πολλές φορές να εκνευριστώ λίγο από τα αμέτρητα «γιατί» και «τι» των παιδιών μου. Επίσης, πολλές φορές, έχει συμβεί να μη γνωρίζω επακριβώς την απάντηση στην ερώτησή τους.
Υπενθυμίζω, όμως, πάντα στον εαυτό μου ότι η περιέργεια κι αυτές οι απανωτές ερωτήσεις είναι τα όπλα των παιδιών για να γνωρίσουν τον κόσμο που τα περιβάλλει και να χτίσουν βαθμιαία την προσωπικότητά τους. Έτσι, αναζήτησα τους καλύτερους τρόπους για να διευκολύνω αυτό τους το ταξίδι.
4. Βγείτε έξω στον κόσμο μαζί
Ο καλύτερος τρόπος για να μάθει το παιδί μας τον κόσμο είναι να σηκωθούμε από καναπέδες, οθόνες και καρέκλες και να του τον δείξουμε. Μετά από όλα τα παραπάνω, αυτό που απομένει είναι το βίωμα. Ο ποιοτικός χρόνος που περνάτε μαζί παίζει κι εδώ καθοριστικό ρόλο. Σε κάθε ευκαιρία, οργανώστε μικρές βόλτες και επισκεφτείτε οικογενειακώς πάρκα, μουσεία, εκθέσεις ή βγείτε για έναν απλό περίπατο. Υπάρχουν τόσα ερεθίσματα εκεί έξω, τόσα πράγματα που μπορείτε να δείξετε σε ένα παιδί, που θα είναι σαν να γνωρίζετε κι εσείς τον κόσμο από την αρχή. Κάντε μικρές στάσεις, αφήστε το να επεξεργαστεί τα λουλούδια, τα φυτά, τα πουλιά και ό,τι σας περιβάλλει. Απαντήστε στις ερωτήσεις του, κάντε του δικές σας ερωτήσεις, ακούστε με χαρά τις μικρές ιστοριούλες του και ανοίξτε του όσα περισσότερα «παραθυράκια» (σαν εκείνα που διαβάζατε στα βιβλία του) μπορείτε!