Η εφηβεία είναι μια αρκετά δύσκολη περίοδος για όλους. Είναι τότε που ξεκινάς να ανακαλύπτεις τη σεξουαλικότητά σου, βλέπεις το σώμα σου να διαμορφώνεται και μαζί χτίζεται η προσωπικότητά σου. Κάποιοι περνούν ακόμη πιο δύσκολα, αφού συναντούν στον καθρέφτη τον μεγαλύτερο εχθρό των νεανικών τους χρόνων: την ακμή στο πρόσωπο.
Αντί της ακμής άλλοι έχουν παραπανίσια κιλά. Καταστάσεις σαν κι αυτές κάνουν τους ανθρώπους, ειδικά σε αυτές τις ηλικίες, πολύ σκληρούς με τους άλλους, με αποτέλεσμα πάντα αυτός που αντιμετωπίζει το πρόβλημα επηρεάζεται ψυχολογικά. Καταστάσεις σαν κι αυτές κάθε άλλο παρά ενέσεις αυτοπεποίθησης μπορούν να χαρακτηριστούν.
Γιατί, όμως, να μας νοιάζει τόσο πολύ τι σκέφτονται για εμάς; Ο Alain de Botton δίνει μια πολύ εύστοχη απάντηση στο βιβλίο του Status Anxiety. Όπως σημειώνει: «Η σημασία στο τι λένε οι άλλοι συνδέεται με την γενετήσια αβεβαιότητα σχετικά με την αξία μας, γι’ αυτό επιτρέπουμε στις απόψεις των γύρω μας να παίζουν καθοριστικό ρόλο στον τρόπο που βλέπουμε τον εαυτό μας. Αν διασκεδάζουν με τα αστεία μας, μεγαλώνουμε με αυτοπεποίθηση για το πόσο καλοί είμαστε στο να κάνουμε τους ανθρώπους να γελάνε. Αν μας δοξάζουν αποκτούμε την εντύπωση ότι έχουμε μεγάλη αξία ενώ αν αποφεύγουν το βλέμμα μας όταν μπαίνουμε σε ένα χώρο ή μόλις αποκαλύψουμε το επάγγελμά μας, ίσως αρχίσουμε να αμφιβάλλουμε για τον εαυτό μας και την αξία μας».
Το πιο σημαντικό ερώτημα, όμως, είναι τι μπορούμε να κάνουμε γι’ αυτό ώστε να μην δίνουμε τόση σημασία στο τι πιστεύουν οι άλλοι για εμάς. Το καλύτερο κατά τον de Botton είναι η στροφή στους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους που είχαν φιλοσοφήσει κάτι σαν ασπίδα για τη γνώμη των άλλων.
Όταν ο Μέγα Αλέξανδρος πέρασε απ’ την Κόρινθο, επισκέφθηκε τον Διογένη, ένα ρακένδυτο φιλόσοφο που πέρναγε τις ώρες του κάτω από ένα δέντρο. Ο Αλέξανδρος, ο πιο ισχυρός άντρας εκείνη την εποχή, τον ρώτησε αν μπορούσε να κάνει κάτι ώστε να τον βοηθήσει. «Ναι», του απάντησε εκείνος. «Αρκεί να κάνεις στην άκρη γιατί μου κρύβεις τον ήλιο». Οι στρατιώτες φοβήθηκαν ότι η απάντηση του φιλοσόφου θα προκαλούσε την οργή του μεγάλου στρατηλάτη, αλλά εκείνος όχι μόνο γέλασε αλλά σχολίασε ότι αν δεν ήταν αυτός που ήταν, θα ήθελε σίγουρα να είναι ο Διογένης.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι αυτό του Αντισθένη, που όταν έμαθε ότι ο κόσμος στην Αθήνα τον δοξάζει αναρωτήθηκε τι κακό έχει κάνει.
Τι ήταν όμως αυτό που έδινε τέτοια δύναμη σε αυτούς τους ανθρώπους; Φυσικά αυτό που έκαναν οι φιλόσοφοι ήταν να μάθουν να φιλτράρουν τις γνώμες των άλλων. Έτσι, μόνο όταν η άποψη κάποιου είναι επικριτική αλλά συγχρόνως αληθινή, επιτρέπεται να σε επηρεάζει, αναφέρει ο de Botton.
Η φιλοσοφία πάντως μπορεί να σε βοηθήσει να ξαναχτίσεις την αυτοεκτίμησή σου, αν και ο άνθρωπος ως κοινωνικό ον δεν μπορεί να είναι εντελώς θωρακισμένος απ’ τον κόσμο που τον περιβάλλει.
Ακόμη και ο σπουδαίος στωικός φιλόσοφος Σένεκας παραδεχόταν ότι τον επηρέαζε το πλήθος. «Κάθε πρόσωπο μπορεί να μας ασκήσει πίεση ή να μας μολύνει χωρίς καν να το καταλάβουμε», έλεγε. Όμως μια απ’ τις φιλοσοφίες ζωής που μοιραζόταν ήταν «να περνάς χρόνο με εκείνους που θα σε βελτιώσουν και εκείνους που μπορείς εσύ να βοηθήσεις να γίνουν καλύτεροι. Το αποτέλεσμα είναι αμοιβαίο για τους ανθρώπους που μαθαίνουν ενώ διδάσκουν».