Απ’ τη στιγμή που ο 40χρονος Jeremiah Peterson συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να χάσει πολλά κιλά λίπους από το σώμα του, το ‘πε και το έκανε. Για ποιο λόγο δεν δίστασε ούτε λεπτό; Επειδή ήθελε να είναι ένας μπαμπάς που θα παίζει, θα αθλείται και θα διασκεδάζει με τα παιδιά του
Πώς το κατάφερε; Χάρη στην κετογονική δίαιτα, πολύ τρέξιμο και CrossFit. Για αυτό το επίτευγμα, ο λογαριασμός του στο Instagram συγκέντρωσε 36.000 ακόλουθους σε μια μέρα.
Αυτή είναι η ιστορία του:
Από παιδί -τη δεκαετία του ’80-, ο Jeremiah Peterson ήταν παχουλός. Αυτό όμως δεν τον εμπόδιζε από το να συμμετέχει με την παρέα σε κάθε είδους αθλητικές περιπέτειες στην εξοχή της Μοντάνα (από εκδρομές και αναρριχήσεις στα βουνά, ψάρεμα στα ποτάμια και κόντρες με τα ποδήλατα στις γύρω γειτονιές).
O Peterson συνέχισε και ως ενήλικας τις μεγάλες βόλτες στη φύση. Ωστόσο, συνέχισε να παίρνει και βάρος. Αιτία; Οι παγωμένες μπύρες και η απρόσεκτη διατροφή. Στα 30 του ερωτεύεται μια δασκάλα γιόγκα, παντρεύτηκαν και έκαναν γρήγορα-γρήγορα το πρώτο τους παιδί. Στο μεσοδιάστημα ο Peterson ανέβασε περισσότερα κιλά και μαζί, τερμάτισαν οι αντοχές του. Με τη γέννηση του δεύτερου παιδιού, έπεσε ακόμη πιο βαθιά στις καθημερινές «παγίδες» της οικογενειακής ζωής, αφήνοντας την αγάπη του για το περπάτημα τη φύση στο παρασκήνιο. Εν τω μεταξύ, οι μπύρες κατέβαιναν νερό.
Το 2017, σε ηλικία 40 ετών, ο Peterson ζύγιζε 140 κιλά. Το τρίτο παιδί που ήρθε στην οικογένεια λίγους μήνες πριν -το πολυπόθητο αγόρι- τον έκανε λιώμα: ανυπαρξία αντοχής να κουμαντάρει τρία παιδιά, μηδενική ικανότητα να αντεπεξέλθει σε κάθε λογής οικογενειακές δραστηριότητες και ψυχολογικά προβλήματα με το αυξανόμενο πάχος.
«Σε μια συγκεκριμένη βόλτα πεζοπορίας στο βουνό με την οικογένειά μου, κατάλαβα ότι είχα φτάσει στο σημείο “μηδέν”. Ακόμη έχω στο νου μου εκείνη την εφιαλτική εικόνα: η γυναίκα μου με το μωρό στην αγκαλιά και τα δυο κορίτσια στα εκατό μέτρα μπροστά κι εγώ, ανήμπορος, λουσμένος στον ιδρώτα και λαχανιασμένος, να βασανίζομαι να περπατήσω», γράφει ο Peterson στο λογαριασμό του.
“Σκέφτηκα, ποια ήταν η ζωή μου και τι ήθελα να κάνω με αυτήν. Θυμάμαι και το βλέμμα όλων των μελών της οικογένειάς μου προς εμένα: λυπηρό. Εκεί ήταν που είπα: Τελεία. Ξεκινώ απ’ την αρχή. Από αύριο θα γίνω ο μπαμπάς, ο σύζυγος, ο άντρας που οφείλω να είμαι.”
Η πρώτη αλλαγή που έκανε ο Peterson ήταν να κόψει εντελώς τις μπύρες και να ξανασκεφτεί τις τροφές που έβαζε στο σώμα του. Παρακολουθώντας στο διαδίκτυο εμπειρίες ανθρώπων που έχασαν πολλά κιλά χάρη στην κετογονική δίαιτα, αποφάσισε να την ακολουθήσει.
Παράλληλα, ξεκίνησε να επισκέπτεται το κοντινό γυμναστήριο τρεις φορές τη βδομάδα, ενώ κάθε μέρα έκανε μεγάλους περιπάτους στη φύση για μια έως και δυο ώρες. Στο γυμναστήριο έπαιζε τυπικές ρουτίνες με βάρη και, αφού σε ένα διάστημα ενός μηνός είδε πως είχε χάσει 10 κιλά λίπους (3 από αυτά σπλαχνικό), συνέχισε πιο ακμαίος να προπονείται στο CrossFit. Ο Peterson, εκεί που παλιά περπατούσε, τώρα έτρεχε. «5 με 8 χιλιόμετρα ήταν μια καθημερινή διαδρομή για μένα. Τα Σαββατοκύριακα, χτυπούσα 20άρια με το ποδήλατο», γράφει.
Τώρα, ελπίζει να εμπνεύσει άλλους άντρες ανά την υφήλιο -και φαίνεται να δουλεύει. Ο λογαριασμός του στο Instagram έχει συγκεντρώσει περισσότερους από 36.000 ακόλουθους, από άτομα που αναζητούν περισσότερες συμβουλές και πηγή έμπνευσης. «Καθημερινά λαμβάνω χιλιάδες εκπληκτικά μηνύματα ελπίδας, ευγνωμοσύνης και ενθάρρυνσης», λέει.
Προφανώς κάτι έχω κάνει καλά. Ίσως περισσότερο από αυτό που ονειρευόμουν.
Τι είναι όμως η κετογονική δίαιτα;
Η κετογονική δίαιτα είναι κατά βάση μια δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων, με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά και μέτρια πρόσληψη πρωτεϊνών. Σκοπός της είναι να θέσει τον οργανισμό σε κατάσταση «κέτωσης». Η χαμηλή πρόσληψη υδατανθράκων σε συνδυασμό με την υψηλή πρόσληψη λιπαρών έχει σαν αποτέλεσμα το συκώτι να παράγει κετόνες, ουσίες που προκύπτουν από τον μεταβολισμό των λιπαρών για την παραγωγή ενέργειας. Επί της ουσίας, στην κετογονική δίαιτα βασική πηγή ενέργειας για τον οργανισμό είναι τα λιπαρά αντί για τους υδατάνθρακες, όπως συμβαίνει συνήθως.
Πιθανοί κίνδυνοι
Μέχρι ο οργανισμός να συνηθίσει τη συγκεκριμένη δίαιτα απαιτείται μια περίοδος προσαρμογής μερικών ημερών ή και εβδομάδων. Στη φάση αυτή, η οποία χαρακτηρίζεται συχνά ως κετο-γρίπη (keto flu), μπορεί να εκδηλωθούν συμπτώματα όπως η κόπωση, η πνευματική σύγχυση, οι μυϊκές κράμπες, η διάρροια ή η ναυτία. Η χαμηλή πρόσληψη υδατανθράκων έχει επίσης σαν αποτέλεσμα να πέφτει το σάκχαρο του αίματος σε χαμηλά επίπεδα κι έτσι να παρατηρείται έλλειψη ενέργειας, κακή διάθεση, αλλά και επίμονη πείνα ή λιγούρα.
Μια από τις πιο κλασικές «παρενέργειες» της κετογονικής δίαιτας είναι η κακοσμία του στόματος (χαλίτωση) κι αυτό γιατί η ακετόνη, μία από τις κετόνες που παράγονται κατά τον μεταβολισμό των λιπαρών, κάνει την αναπνοή να μυρίζει δυσάρεστα.
Μακροπρόθεσμα, η κετογονική δίαιτα μπορεί επίσης να συμβάλει στον σχηματισμό λίθων στο ουροποιητικό (πέτρες στα νεφρά) ή στην αποδυνάμωση των οστών (οστεοπενία, το στάδιο που προηγείται της οστεοπόρωσης), καθώς η χαμηλή πρόσληψη υδατανθράκων σε συνδυασμό με την υψηλή πρόσληψη λιπαρών και πρωτεϊνών μπορεί να οδηγήσει σε «διαρροή» ασβεστίου από τα οστά. Παράλληλα, όταν ο οργανισμός βρίσκεται σε κατάσταση κέτωσης το pH των ούρων γίνεται πολύ όξινο κι έτσι εξαντλούνται τα αποθέματα ασβεστίου του οργανισμού, ενώ η καταπόνηση των νεφρών αυξάνει τον κίνδυνο για λιθίαση.
Πιθανά οφέλη
Αφού ξεπεραστεί ο… σκόπελος της κετο-γρίπης, ο οργανισμός συνηθίζει να αντλεί ενέργεια από τα λιπαρά και αυτό συχνά αποδεικνύεται ωφέλιμο για όσους γυμνάζονται είτε ερασιτεχνικά είτε επαγγελματικά.
Αφού ο εγκέφαλος δεν χρησιμοποιεί ως «καύσιμο» τη γλυκόζη, δηλαδή τους υδατάνθρακες, μειώνονται οι απαιτήσεις του οργανισμού σε μυϊκές πρωτεΐνες για να πραγματοποιηθεί ο μεταβολισμός των υδατανθράκων κι έτσι μειώνεται ο ρυθμός καταβολισμού των μυών. Ο μειωμένος καταβολισμός των μυών μειώνει και την ποσότητα αμμωνίας που φτάνει στο συκώτι. Με απλά λόγια, όλη αυτή η διαδικασία έχει σαν αποτέλεσμα να μειώνονται οι απώλειες πρωτεΐνης ώστε να διατηρηθεί η καθαρή μυϊκή μάζα του σώματος.
Επίσης, η κετογονική δίαιτα συνδέεται με καλύτερο έλεγχο του σακχάρου και της ινσουλίνης, επομένως μπορεί να αποδειχθεί ωφέλιμη για τα άτομα με προδιαβήτη ή διαβήτη.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα, άλλα οφέλη που μπορεί να προκύψουν από την κετογονική δίαιτα είναι η βελτίωση της μνήμης, η μακροζωία, ο μειωμένος κίνδυνος γλαυκώματος, καθώς και η μικρότερη συχνότητα και ένταση επιληπτικών κρίσεων.
Αξίζει να σημειωθεί πως ένα σημαντικό πλεονέκτημα της κετογονικής δίαιτας σε σύγκριση με άλλες δίαιτες είναι πως δεν θέτει θερμιδικούς προσδιορισμούς, αλλά εστιάζει σε τροφές πλούσιες σε υγιεινά λιπαρά –όπως τα ψάρια, το αβοκάντο, το ελαιόλαδο και οι ξηροί καρποί– επομένως θεωρείται σε γενικές γραμμές ένα «βιώσιμο» διατροφικό πλάνο.
Η συμβουλή του γιατρού και του διατροφολόγου είναι απαραίτητη πριν την έναρξη οποιασδήποτε δίαιτας, ώστε να αξιολογηθούν οι πιθανοί κίνδυνοι και τα πιθανά οφέλη που θα προκύψουν ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε οργανισμού και τη γενικότερη κατάσταση της υγείας κάθε ανθρώπου μεμονωμένα.