Από τις Άλπεις μέχρι τα Βραχώδη όρη χιονοδρομικά κέντρα παγκοσμίως “παλεύουν” με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Οι υψηλές θερμοκρασίες αναγκάζουν σε πολλές περιπτώσεις τη χρήση τεχνητών μέσων που φαίνεται να εντείνουν το πρόβλημα αντί να το επιλύουν, σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο του BBC.
Φέτος, οι Άλπεις γνώρισαν θερμοκρασίες ρεκόρ τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά, με τον υδράργυρο να αγγίζει τους 20,9 βαθμούς Κελσίου στη βορειοδυτική Ελβετία.
“Σχεδόν όλο το χιόνι είχε φύγει” τόνισε στο BBC η διευθύντρια τουρισμού στο θέρετρο Anzère Stephanie Dijkman. Ωστόσο, άρχισε να χιονίζει ξανά στις αρχές Ιανουαρίου, ακριβώς την περίοδο που κάνουν κράτηση οι «φανατικοί οπαδοί του σκι», συμπληρώνει.
“Δίκοπο μαχαίρι” οι λύσεις
Οι συνεχώς αυξανόμενες θερμοκρασίες στις Άλπεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου στη βιομηχανία του σκι, καθώς τα περισσότερα τουριστικά θέρετρα έχουν να επιλέξουν ανάμεσα στο κλείσιμο ή την αναπροσαρμογή του επιχειρηματικού τους μοντέλο προκειμένου να αντιμετωπίσουν επιτυχώς την αυξανόμενη κλιματική απειλή.
Μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Βασιλείας προτείνει εκτεταμένη χρήση τεχνητού χιονιού στα θέρετρα που επιθυμούν να κρατήσουν ανοιχτές τις πίστες του σκι για 100 συνεχόμενες ημέρες.
Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, αυτό θα αύξανε την κατανάλωση νερού κατά 79% έως το 2100, με αποτέλεσμα κατά τη διάρκεια ενός μέσου χειμώνα προς το τέλος του αιώνα, ένα θέρετρο θα κατανάλωνε περίπου 540 εκατομμύρια λίτρα νερού σε αντίθεση με τη σημερινή κατανάλωση των 300 εκατομμύρια λίτρων.
Πέρα από τις κλιματικές επιπτώσεις των μηχανημάτων παραγωγής τεχνητού χιονιού, υπάρχει επίσης μια λειτουργική πρόκληση, καθώς το τεχνητό χιόνι μπορεί να παραχθεί μόνο όταν οι θερμοκρασίες παραμένουν υπό του ενός.
Για παράδειγμα. κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, πολλά θέρετρα των Άλπεων αναγκάστηκαν να κλείσουν τις πίστες τους, καθώς οι θερμοκρασίες ήταν πολύ υψηλές για να δημιουργήσουν ακόμη και τεχνητό χιόνι.
Ένα ακόμη ζήτημα που δημιουργούν τα μηχανήματα παραγωγής τεχνητού χιονιού είναι η εκπομπή μεγάλων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, καθώς δεν έχουν δημιουργηθεί ακόμα αντίστοιχα μηχανήματα που να λειτουργούν με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Μεγαλύτερη απειλή οι πυρκαγιές στις ΗΠΑ
Η έλλειψη χιονιού δεν είναι η μόνη πρόκληση που αντιμετωπίζουν τα χιονοδρομικά κέντρα. “Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι πυρκαγιές είναι σχεδόν μεγαλύτερη απειλή”, λέει στο BBC ο αντιπρόεδρος βιωσιμότητας σε εταιρεία που διαχειρίζεται το θέρετρο Aspen Snowmass στο Κολοράντο. “Βλέπουμε ήδη πυρκαγιές σε χιονοδρομικά κέντρα” συνεχίζει ο Auden Schendler, προσθέτοντας, επίσης, ότι το θέρετρο τα τελευταία χρόνια έχει υποστεί κατολισθήσεις λάσπης που προκαλούνται από ακραίες βροχοπτώσεις.
Περεταίρω προβλήματα
Με τις θερμοκρασίες να αυξάνονται, συγκρατούνται περισσότεροι υδρατμοί στην ατμόσφαιρα που λογικό επόμενο είναι να προκαλούν περισσότερες βροχοπτώσεις, λέει στο BBC η ερευνήτρια για το κλίμα στο Καθολικό Πανεπιστήμιο του Louvain Marie Cavitte. “Αυτό συμβαίνει σε χιονοδρομικούς σταθμούς χαμηλού υψομέτρου, οι οποίοι βρίσκονται κάτω από τα 1.600 μέτρα. Εκεί βλέπουμε πολύ περισσότερες βροχές που εντείνουν το λιώσιμο του υπάρχοντος χιονιού”.
Σε θέρετρα χαμηλού υψομέτρου στην Ευρώπη, το βάθος του χιονιού συρρικνώνεται κατά 3-4 εκατοστά κάθε 10 χρόνια, συνεχίζει η Cavitte.
Μια άλλη σημαντική ανησυχία είναι η ταχεία εξαφάνιση των παγετώνων. Τα αλπικά θέρετρα όπως το Tignes στη Γαλλία βασίζονται στους παγετώνες τόσο για τη χιονοκάλυψη όσο και την παροχή του νερού. Στις ευρωπαϊκές Άλπεις, για παράδειγμα, οι παγετώνες αναμένεται να εξαφανιστούν σχεδόν εντελώς μέχρι το 2100, με τη Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή να προειδοποιεί ότι θα μπορούσαν να χάσουν το 94% του όγκου τους μέχρι το τέλος του αιώνα.
Το λιώσιμο των παγετώνων θα μπορούσε να οδηγήσει σε σοβαρές πλημμύρες, διάβρωση στην κοιλάδα αλλά και να αυξήσει τον κίνδυνο χιονοστιβάδων, καταστρέφοντας σημαντικές υποδομές και μειώνοντας σημαντικά τα αποθέματα νερού για τις τοπικές ορεινές κοινότητες.
Σύμφωνα με μελέτη από το Ινστιτούτο Έρευνας Χιονιού και Χιονοστιβάδας, οι Άλπεις θα μπορούσαν να χάσουν έως και το 70% της χιονοκάλυψης τους μέχρι το 2100, εάν οι παγκόσμιες θερμοκρασίες συνεχίζουν να αυξάνονται με αμείωτους ρυθμούς.