Οι απομυελινωτικές ασθένειες είναι παθήσεις που βλάπτουν τη μυελίνη, την προστατευτική επικάλυψη των νευρικών κυττάρων. Αυτό μπορεί να προκαλέσει νευρολογικά προβλήματα. Ο ιατρικός όρος για τη βλάβη της μυελίνης είναι απομυελίνωση. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορες ιατρικές καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της σκλήρυνσης κατά πλάκας (ΣΚΠ). Αυτό το άρθρο εξετάζει ορισμένες καταστάσεις που προκαλούν απομυελινωτική νόσο, τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν και τις θεραπευτικές επιλογές για καθεμία. Πολλά από τα νεύρα του νευρικού συστήματος έχουν μια επικάλυψη, ή θήκη, από μυελίνη, μια λιπαρή λευκή ουσία.
Αυτό το περίβλημα μυελίνης προστατεύει τις νευρικές ίνες και επιτρέπει στα ηλεκτρικά ερεθίσματα να περνούν κατά μήκος των νευρικών κυττάρων γρήγορα και αποτελεσματικά. Το πόσο καλά ταξιδεύουν οι παρορμήσεις είναι ένας από τους παράγοντες που καθορίζουν πόσο ομαλά και γρήγορα μπορεί ένα άτομο να εκτελεί καθημερινές κινήσεις. Όταν κάτι διαταράσσει το περίβλημα της μυελίνης, μπορεί να προκαλέσει δυνητικά σοβαρές επιπλοκές με το νευρικό σύστημα. Ορισμένες καταστάσεις βλάπτουν το περίβλημα της μυελίνης, το οποίο μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στον εγκέφαλο, τα μάτια, το νωτιαίο μυελό και άλλα νεύρα στο σώμα. Οι γιατροί ονομάζουν αυτές τις καταστάσεις απομυελινωτικές ασθένειες.
Αιτίες
Υπάρχουν πολλές διαφορετικές καταστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε απομυελίνωση. Στην ΠΣ, το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στη μυελίνη στο κεντρικό νευρικό σύστημα, το οποίο περιλαμβάνει τον εγκέφαλο, το νωτιαίο μυελό και τα οπτικά νεύρα. Οι ειδικοί δεν γνωρίζουν την ακριβή αιτία της ΣΚΠ. Ωστόσο, πιστεύουν ότι παίζουν ρόλο γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες. Η απομυελίνωση μπορεί να οδηγήσει σε ένα ευρύ φάσμα νευρολογικών συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια των παροξύνσεων της ΣΚΠ. Σε σοβαρές περιπτώσεις, η βλάβη στη μυελίνη μπορεί να οδηγήσει σε σκληρυμένες ουλές που είναι μόνιμες και προκαλούν μόνιμα συμπτώματα.
Μερικά κοινά συμπτώματα της ΣΚΠ περιλαμβάνουν:
- μούδιασμα και μυρμήγκιασμα
- αδυναμία και κόπωση
- πόνος
- αλλαγές στην όραση, όπως θολή όραση ή διπλή όραση
- μειωμένο έλεγχο της ουροδόχου κύστης
- δυσκολία ισορροπίας και συντονισμού
- προβλήματα συγκέντρωσης και μνήμης
- κατάθλιψη
Για έναν μικρό αριθμό ατόμων, τα συμπτώματα παραμένουν ήπια. Για πολλούς άλλους, ωστόσο, μπορεί να γίνουν σοβαρές. Οι περισσότεροι άνθρωποι βιώνουν περιόδους υποτροπής. Όταν τα συμπτώματα επιδεινώνονται για λίγο, και ύφεση, όταν τα συμπτώματα μπορεί να μειωθούν σημαντικά. Ορισμένες παραλλαγές της ΣΚΠ μπορεί να επιδεινωθούν με την πάροδο του χρόνου. Για παράδειγμα, η νόσος του Schilder είναι μια προοδευτική παραλλαγή της ΣΚΠ που συνήθως ξεκινά στην παιδική ηλικία.
Η ασθένεια προκαλεί εκτεταμένη απομυελίνωση μέσω του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού. Η πάθηση είναι πολύ σπάνια και τα υποκείμενα αίτια δεν είναι ξεκάθαρα. Η σκλήρυνση κατά πλάκας ξεκινά συνήθως μεταξύ 20 και 50 ετών και επηρεάζει δύο έως τρεις φορές περισσότερες γυναίκες από τους άνδρες. Τα περισσότερα άτομα με διάγνωση ΣΚΠ έχουν το ίδιο προσδόκιμο ζωής με τα άτομα χωρίς ΣΚΠ.
Οπτική νευρίτιδα
Η οπτική νευρίτιδα εμφανίζεται όταν η φλεγμονή και η απομυελίνωση επηρεάζουν το οπτικό νεύρο. Το οπτικό νεύρο λειτουργεί για να μεταφέρει οπτικές πληροφορίες από το μάτι στον εγκέφαλο. Η οπτική νευρίτιδα μπορεί να επηρεάσει το ένα ή και τα δύο μάτια. Τα συμπτώματά του περιλαμβάνουν αλλαγές στην όραση και πόνο στα μάτια. Η πάθηση είναι ένα κοινό μέρος της σκλήρυνσης κατά πλάκας και εμφανίζεται σε περίπου 50% των περιπτώσεων αξιόπιστης πηγής σκλήρυνσης κατά πλάκας. Ωστόσο, η οπτική νευρίτιδα μπορεί επίσης να εμφανιστεί χωρίς σκλήρυνση κατά πλάκας.