Εάν ρωτήσεις στο δρόμο έναν Φιλανδό πολίτη πώς θα βρεις τον προορισμό που αναζητάς, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα σου πει. Θα σε πάρει από το χέρι και θα σε οδηγήσει εκεί ή τουλάχιστον μέχρι να βεβαιωθεί ότι μπορείς να βρεις μόνος σου το δρόμο σου. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, το φινλανδικό οικοσύστημα αντιμετωπίζει τις startups επιχειρήσεις, που θέλουν να δραστηριοποιηθούν επί του μικρού – αναλογικά με άλλες χώρες – εδάφους του. Η “νούμερο ένα” χώρα στον κόσμο “για να μεγαλώνει κανείς παιδιά” κάνει εδώ και χρόνια έναν – διακριτικό μεν άκρως επιτυχημένο δε – αγώνα να εξελιχθεί σε “νούμερο ένα” χώρα στον κόσμο για να μεγαλώνει κανείς τη startup του. Κι όπως δείχνουν οι αριθμοί, τα καταφέρνει περίφημα.
Σύμφωνα με τα στατιστικά με τα στοιχεία του Business Finland, του κρατικού οργανισμού, που έχει την ευθύνη για τη χρηματοδότηση της καινοτομίας στη χώρα, κάθε χρόνο 4.000 startups ξεκινούν δραστηριότητα στη Φινλανδία. Η φιλανδική πρωτεύουσα και τα περίχωρά της φιλοξενούν 500 νεοσύστατες επιχειρήσεις από το χώρο της τεχνολογίας και μια “δεξαμενή” 116.000 νέων ταλέντων στον κλάδο του hi tech. Επιπλέον, κάθε χρόνο περίπου γεννιούνται 300-400 “growth startups” (οι οποίες έχουν “ωριμάσει” σταδιακά επί μία τριετία).
Αρχικά ο κλάδος, ο οποίος κατά κύριο λόγο “παρήγαγε” νεοφυείς επιχειρήσεις ήταν το gaming – άλλωστε η Rovio είναι φινλανδικής καταγωγής – και το software. Πλέον, σε ιδιαίτερα “παραγωγικούς” τομείς εξελίσσονται το health tech, η ενέργεια, το περιβάλλον (cleantech), η Τεχνητή Νοημοσύνη, η “έξυπνη” ναυτιλία, τα wearables – το πρώτο wearable fitness tracker αναπτύχθηκε στη Φινλανδία – αλλά και ο virtual reality τουρισμός – το Ελσίνκι αναμένει 1 εκατ. virtual επισκέπτες το 2019.
Τι καθιστά, όμως, τη μικρή αυτή σκανδιναβική χώρα μια από τις πιο φιλόξενες στον κόσμο για νεοσύστατες επιχειρήσεις; Το σταθερό επιχειρηματικό περιβάλλον, η ισχυρή κυβερνητική στήριξη, τα παγκοσμίου κλάσης πανεπιστήμια, μια ευρύχωρη δεξαμενή ταλέντων και η παγκόσμια “Σύνοδος Κορυφής” των startups, το ετήσιο ραντεβού νεοφυών εταιρειών και επενδυτών, το Συνέδριο Slush, είναι κάποια από τα στοιχεία αυτά. Το www.sepe.gr βρέθηκε στη Ελσίνκι, μετά από πρόσκληση της ελληνικής πρεσβείας της χώρας στην Αθήνα, για να παρακολουθήσει το “Slush 2018”, το μεγαλύτερο event για startups στον κόσμο. Στη φινλανδική πρωτεύουσα είχαμε την ευκαιρία να δούμε από κοντά πώς λειτουργεί το οικοσύστημα για τις startups και ποια είναι τα δομικά συστατικά της επιτυχίας του.
“Μητρική” φροντίδα
Εδώ και τουλάχιστον 70 χρόνια, κάθε Φινλανδός πολίτης, με το που γεννιέται, αποκτά το λεγόμενο “baby pack”. Το “κουτί του μωρού” περιλαμβάνει όλα όσα χρειάζεται μια οικογένεια για να μεγαλώσει το νεογέννητο: από είδη ένδυσης και υπόδησης μέχρι είδη διατροφής και παιχνίδια. Μια ετήσια δαπάνη της τάξης των €10 εκατ., που έχει στηρίξει γενιές Φινλανδών στα πρώτα τους βήματα.
Από φέτος, κάθε ξένη startup, που εγκαθίσταται στη χώρα, θα αποκτά το δικό της “Startup Kit”. Ένα πακέτο υπηρεσιών με όσα χρειάζεται μια νεοφυής εταιρεία, για να επιβιώσει στα πρώτα της βήματα. Με αυτόν τον τρόπο, το φινλανδικό οικοσύστημα, μέσω του Business Finland, απευθύνει στις νεοφυείς επιχειρήσεις από όλο τον κόσμο ένα σαφές μήνυμα: ελάτε στη χώρα και θα σας μεγαλώσουμε σαν παιδιά μας.
“Χρειάζεται πολύ κουράγιο για να γίνει κάποιος επιχειρηματίας. Πόσο μάλλον για να επιχειρήσει σε μια ξένη χώρα”, μας λέει η Marjo Ilmari, Executive Director του Business Finland, εξηγώντας τι επιδιώκει η Φινλανδία με το “Startup Kit”. Μέσω αυτού κάθε νεοφυής εταιρεία, που επιθυμεί να δραστηριοποιηθεί στη Φινλανδία, έχει έναν πλήρη “οδικό χάρτη”, για να ξεκινήσει. Έναν πρακτικό οδηγό, που σε τρία βήματα, λύνει όλα τα πιθανά προβλήματα, ώστε οι νέοι επιχειρηματίες να ασχοληθούν μόνο με την προσαρμογή τους στη νέα τους “πατρίδα”. Από την αίτηση για εγκατάσταση μέχρι τη δημιουργία και στη συνέχεια, την ανάπτυξη της νέας εταιρείας, αλλά και της προσωπικής ζωής στη χώρα.
Το “Startup Kit” απαντά σε όλες τις ερωτήσεις ενός νεόκοπου επιχειρηματία: από το πού είναι καλύτερο να εγκαταστήσει την εταιρεία μέχρι το που να μείνει. Από το πώς να ανοίξει έναν τραπεζικό λογαριασμό μέχρι πώς να εντοπίσει τις διαθέσιμες πηγές χρηματοδότησης και να υποβάλει αίτηση. Από το πώς να βρει μέλη διοικητικού συμβουλίου μέχρι το πώς να δικτυωθεί. Από το πώς θα αποκτήσει τηλέφωνο και σύνδεση στο ίντερνετ μέχρι πώς θα αποκτήσει “tax card” και ασφάλιση.
“Άδεια διαμονής” για startups
Το “Startup Kit” έρχεται να “κουμπώσει” πάνω στην “άδεια διαμονής” για startups (Startup Permit), κάτι σαν την “άδεια διαμονής” για απλούς πολίτες, που θεσμοθέτησε η χώρα τον Απρίλιο. Αφορά νέους επιχειρηματίες εκτός της Ε.Ε., αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από startuppers εντός της Ένωσης. Δίνεται αρχικά για δύο χρόνια και μπορεί να ανανεωθεί στη συνέχεια. “Μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου, περισσότερες από 100 εταιρείες από 20 χώρες εκτός Ε.Ε. υπέβαλαν άδεια για την “Startup Permit”, μας εξηγεί η κυρία Ilmari.
Ένα άλλο μείζον κεφάλαιο, που έχει καλύψει πλήρως το φινλανδικό οικοσύστημα για τις startups, είναι οι χρηματοδοτήσεις. Σύμφωνα με την Executive Director μόνο μέσω του Business Finland, η συνολική χρηματοδότηση για τις νεοσύστατες επιχειρήσεις κάτω των 6 ετών ανήρθε το 2017 σε €142 εκατ. και διατέθηκε σε 820 startups. Tο περασμένο έτος, η συνολική χρηματοδότηση που προσέλκυσαν οι startups επί φινλανδικού εδάφους ανήλθε σε €350 εκατ. Ο δε αριθμός των αιτήσεων για χρηματοδότηση εκκίνησης έχει υπερδιπλασιαστεί από το 2012: από 550 αιτήσεις (2012) σε 1.270 (2017). Η χρηματοδότηση ξεκινά από την “day one”, ώστε να επιτρέψει στους νεοεισερχομένους να διερευνήσουν τις ανάγκες και τις πιθανές αγορές των πελατών, πριν προβούν σε έρευνα και ανάπτυξη και κλιμακώνεται όσο “ωριμάζει” η επιχείρηση.
Γιατί στη Φινλανδία
– H Φινλανδία είναι η πιο σταθερή χώρα στον κόσμο (Fund for Peace, Fragile States Index 2017), ενώ οι Φινλανδοί, ο πιο χαρούμενος λαός παγκοσμίως (World Economic Forum, World Happiness Report 2018).
– Βρίσκεται στην 1η θέση παγκοσμίως στη διαθεσιμότητα νέων τεχνολογιών (WEF Global Competitiveness Report 2017-2018).
– Κατέχει την παγκόσμια πρωτιά στην καινοτομία (The Consumer Technology Association 2018).
– Έχει το καλύτερο ανθρώπινο δυναμικό σε παγκόσμιο επίπεδο στον τομέα της Έρευνας και Ανάπτυξης (Global Innovation Index 2017).
– Θεωρείται ο καλύτερος προορισμός της Ευρώπης για εταιρείες που θέλουν να επεκταθούν διεθνώς (FDI attractiveness scoreboard, Copenhagen Economics 2016).
– Διαθέτει τη δεύτερη πιο αναπτυγμένη ψηφιακή οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Digital Economy and Society Index 2017).
– Είναι πρώτη στον κόσμο στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση (World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2017-2018: Primary Education).
– Κατατάσσεται δεύτερη, διεθνώς, στην ποιότητα των σπουδών STEM (WEF Global Competitiveness Report 2017-2018)
