Η συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) αυτήν την Πέμπτη θα έχει ιστορική σημασία, όχι επειδή θα γίνει κάτι συναρπαστικό ή διότι ο Μάριο Ντράγκι θα δώσει δώρα για τα Χριστούγεννα. Είναι, όμως, σημαντική η συνεδρίαση του Δεκεμβρίου, καθώς η ΕΚΤ αναμένεται να αναγγείλει το τέλος του προγράμματος αγοράς ομολόγων. Η ΕΚΤ διαχειρίζεται επί σχεδόν μία τετραετία ένα τεράστιο χαρτοφυλάκιο ομολόγων, συνολικού ύψους 2,6 τρισ. ευρώ, κάτι που δεν έχει επαναληφθεί ξανά στην ιστορία της. Οπότε η ΕΚΤ θα σταματήσει τις μηνιαίες αγορές ομολόγων σε μια περίοδο που είναι σαφείς οι ενδείξεις επιβράδυνσης των οικονομιών της Ευρωζώνης. Οι προβλέψεις της ΕΚΤ για την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη θα διαμορφώσουν μια πιο σαφή εικόνα για το πόσο προβληματισμένη είναι η ίδια για την οικονομική προοπτική των κρατών-μελών. Πάντως, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ φαίνεται πως είναι αρκετά ψύχραιμα. Παρ’ όλα αυτά, η ΕΚΤ θα θελήσει να κρατήσει όλες τις επιλογές της ανοικτές μέχρι να καταλαγιάσουν οι φόβοι για τις εξελίξεις σε πολιτικό και οικονομικό επίπεδο μέχρι την άνοιξη του 2019.
Σε αυτήν τη συνεδρίαση, η ΕΚΤ αναμένεται να συζητήσει σε γενικές γραμμές την επανεπένδυση των ομολόγων που έχει συγκεντρώσει στο χαρτοφυλάκιό της. Κατά πάσα πιθανότητα, η ΕΚΤ θα διαμηνύσει πως προτίθεται να διατηρήσει ανοικτό το ενδεχόμενο για την επανεπένδυση όλων των υφιστάμενων ομολόγων στο χαρτοφυλάκιό της επί «μεγάλο χρονικό διάστημα» ή «όσο κριθεί αναγκαίο» ώστε να επιτευχθεί ο στόχος για τον πληθωρισμό. Ενδεχομένως, να ξεκαθαρίσει πως θα συνεχίσει τις επανεπενδύσεις ακόμη και μετά την πρώτη αύξηση των επιτοκίων. Προβλέπουμε πως η ΕΚΤ θα επενδύει εκ νέου όλα τα ομόλογα που έχει συγκεντρώσει, τουλάχιστον, μέχρι τα τέλη του 2020.
Οσο πλησιάζει ο τερματισμός των μηνιαίων αγορών ομολόγων τον Δεκέμβριο, αρχίζει να καλλιεργείται μια συζήτηση για την παροχή ρευστότητας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ευρωζώνης μακροπρόθεσμα. Αυτήν την εβδομάδα, η ΕΚΤ ενδεχομένως να επαναλάβει πως είναι πρώιμη η σκέψη να ξεκινήσει έναν νέο γύρο δημοπρασιών για τη χορήγηση φθηνών δανείων στις τράπεζες (LTRO). Δεν θα θέλει να φανεί πως προσφέρει βοήθεια στις ιταλικές τράπεζες σε μια περίοδο που η Ρώμη βρίσκεται σε σύγκρουση με τις Βρυξέλλες για τον προϋπολογισμό της χώρας. Μπορεί, όμως, να ανακοινώσει πως θα διερευνήσει σε βάθος με ποιο τρόπο μπορεί να αποφύγει ανεπιθύμητες ελλείψεις ρευστότητας. Κατά πάσα πιθανότητα, επίσης, η ΕΚΤ να έχει ξεκινήσει έναν διάλογο για τον εάν θα πρέπει να παραταθεί η προοπτική για τη διατήρηση των επιτοκίων στα τρέχοντα επίπεδα μετά το καλοκαίρι του 2019. Αναμένουμε πως οι προβλέψεις για ανάπτυξη στην Ευρωζώνη θα είναι χαμηλότερες στο 0,2% και 0,3% για το δ΄ τρίμηνο του 2018 και το α΄ τρίμηνο του 2019, αντίστοιχα (αντί του 0,4% και του 0,5% που είχε ανακοινωθεί από την ΕΚΤ τον Σεπτέμβριο). Λόγω της απότομης αύξησης των τιμών του πετρελαίου τον Οκτώβριο, οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό του 2018 αναμένεται να αναθεωρηθούν προς τα πάνω από το 1,7% στο 1,8%. Αλλά θα αναθεωρηθούν προς τα κάτω για το 2019 από το 1,7% στο 1,9%. Οι εταιρείες δεν έχουν ακόμη μεγάλη ευελιξία για την αύξηση των τιμών, ενώ η παραγωγικότητα παραμένει χαμηλή, με αποτέλεσμα να αναχαιτίζονται οι όποιες τάσεις για την αύξηση του πληθωρισμού.
HENSE FLORIAN, Οικονομολόγος της Berenberg Bank