Καύσωνας: Κύμα καύσωνα με μεγάλη διάρκεια «χτυπά» την Ελλάδα από το πρωί της Τετάρτης – Ο μετεωρολόγος Σάκης Αρναούτογλου με νέα ανάρτησή του στο Facebook αναλύει τα δύο φαινόμενα που θα σχηματιστούν στη χώρα
Από σήμερα έως και την άλλη βδομάδα η Ελλάδα θα βιώνει έναν παρατεταμένο καύσωνα, με τις θερμοκρασίες να αγγίζουν ακόμα και τους 45 βαθμούς Κελσίου τοπικά, σύμφωνα με τις προγνώσεις των μετεωρολόγων.
Ο μετεωρολόγος Σάκης Αρναούτογλου με νέα του ανάρτηση στο Facebook κάνει λόγο για ακραίο «ατμοσφαιρικό μποτιλιάρισμα» στην Ελλάδα με εκτεταμένο σχηματισμό «Θόλου Ζέστης».
Αναλυτικά η ανάρτησή του στο Facebook:
«Έντονο το φαινόμενο της Αστικής Θερμικής Νησίδας!
Ένα ασυνήθιστο «Ατμοσφαιρικό Μποτιλιάρισμα» ή αλλιώς «κόλλημα» του καιρού (ένα αέρινο τείχος πάνω απο την την Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια) συνεχίζουν να δίνουν και τα τελευταία προγνωστικά στοιχεία εμποδίζοντας τα βαρομετρικά χαμηλά και μαζί δροσερότερες αέριες μάζες από τον Ατλαντικό, όχι μόνο να κινηθούν και να φτάσουν στην περιοχή μας, αλλά να συμβάλουν με την ανατολική-βορειοανατολικη κίνησή τους πάνω από την Ευρώπη στην δημιουργία υψηλών πιέσεων ή πιο απλά ενός “Θόλου Ζέστης” πάνω από την περιοχή μας», γράφει στην ανάρτηση του ο Σάκης Αρναούτογλου.
«Φωτιά» για 10 ημέρες – Έρχεται ένας από τους μεγαλύτερους καύσωνες των τελευταίων 35 ετών
Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις της ΕΜΥ, από την Πέμπτη και μετά οι μέγιστες θερμοκρασίες θα υπερβούν σε πολλές περιοχές τους 40 βαθμούς Κελσίου και από την Παρασκευή (30-7-2021) μέχρι και την Τρίτη (3-8-2021) η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα, και οι μέγιστες τιμές της, στο εσωτερικό της ηπειρωτικής χώρας, θα φθάσουν περί τους 43 βαθμούς Κελσίου, ενώ υψηλές θα παραμείνουν οι θερμοκρασίες και κατά τη διάρκεια της νύχτας, με τις ελάχιστες τιμές πάνω από τους 25 με 26 βαθμούς Κελσίου.
Σημειώνεται ότι μέχρι και την Πέμπτη θα υπάρχει βοριαδάκι στο Αιγαίο, το οποίο μερικώς θα επηρεάζει και τα ανατολικά προσήνεμα, μετριάζοντας την αίσθηση της ζέστης.
Από την Παρασκευή όμως που οι άνεμοι θα εξασθενήσουν, η ζέστη θα αρχίσει να γίνεται αισθητή και σ’ αυτές τις περιοχές.
Σύμφωνα με το έκτακτο δελτίο της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, σήμερα υψηλές θερμοκρασίες θα επικρατήσουν σε όλη σχεδόν τη χώρα, ενώ οι υψηλότερες τιμές θα σημειωθούν:
α. Ηπειρωτική Ελλάδα: Στη Δυτική Στερεά και τη Θεσσαλία (έως 40 με 41 βαθμούς Κελσίου) και στην Κεντρική Μακεδονία και το εσωτερικό της Ηπείρου (έως 39 με 40 βαθμούς Κελσίου).
β. Νησιωτική Ελλάδα: Στα νησιά του Ιονίου, του Ανατολικού Αιγαίου και στα Δωδεκάνησα (έως 37 βαθμούς Κελσίου).
Την Πέμπτη, σύμφωνα με την ΕΜΥ, οι υψηλότερες τιμές προβλέπεται να σημειωθούν:
α. Ηπειρωτική Ελλάδα: Στη Δυτική Στερεά και τη Θεσσαλία (έως 41 με 42 βαθμούς Κελσίου) και στην Κεντρική Μακεδονία και το εσωτερικό της Ηπείρου (έως 40 με 41 βαθμούς Κελσίου).
β. Νησιωτική Ελλάδα: Στα νησιά του Ιονίου (έως 38 με 40 βαθμούς Κελσίου) και στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και στα Δωδεκάνησα (έως 37 με 38 βαθμούς Κελσίου).
Ένας από τους μεγαλύτερους καύσωνες σε διάρκεια
Για έναν από τους 10 μεγαλύτερης διάρκειας καύσωνες της τελευταίας 35ετίας, έκανε λόγο ο μετεωρολόγος και διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος, μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «από το 1987 και μετά είχαμε περίπου 10 ή 11 μεγάλης διάρκειας καύσωνες. Θα είναι σίγουρα στους 10 μεγαλύτερης διάρκειας καύσωνες της τελευταίας τριανταπενταετίας. Το 2007 είχαμε, επίσης, δύο μεγάλους καύσωνες μεγάλης διάρκειας, από τότε δεν ξανασυνέβη, συμβαίνει όμως φέτος».
Σύμφωνα με τον κ. Λαγουβάρδο, πρόκειται για έναν καύσωνα μεγάλης διάρκειας και αρκετά έντονο. Ειδικά από την Παρασκευή και μέχρι την Τρίτη τα επίπεδα θερμοκρασιών θα είναι αρκετά υψηλά, με τις μέγιστες τιμές να φτάνουν στους 43, 44 βαθμούς σε αρκετές περιοχές, στα ηπειρωτικά κυρίως και στη Νότια Κρήτη.
«Είχαμε άλλον ένα μεγάλο σε διάρκεια καύσωνα στις αρχές Ιουλίου φέτος, που διήρκησε 10 ημέρες. Εκτιμούμε ότι κι αυτός θα διαρκέσει 8,9, 10 ημέρες. Μιλάμε, δηλαδή, για δύο μεγάλης διάρκειας καύσωνες μέσα στην ίδια χρονιά και δεν έχει τελειώσει το καλοκαίρι. Είναι κάτι αξιοπρόσεκτο», υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο κ. Λαγουβάρδος τονίζει ότι πρόκειται για έναν καύσωνα που θέλει προσοχή, διότι καθ’ όλη τη διάρκειά του οι θερμοκρασίες θα είναι σε πολλές περιοχές υψηλές και σταδιακά θα ανεβαίνει και η ελάχιστη θερμοκρασία, κυρίως στις πιο αστικές περιοχές. Οι θερμοκρασίες, δηλαδή, θα διατηρούνται σε πολύ υψηλά επίπεδα ακόμα και κατά τη διάρκεια της νύχτας, ενισχύοντας το αίσθημα δυσφορίας.
«Η Δυτική Ελλάδα εκτιμώ ότι θα έχει συνολικά τις περισσότερες ημέρες υψηλές θερμοκρασίες», αναφέρει, ενώ προσθέτει ότι η κορύφωση του καύσωνα αναμένεται από το Σάββατο έως τη Δευτέρα. «Αυτό το τριήμερο θα είναι το πιο ζεστό», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Σε έναν από τους πέντε ισχυρότερους καύσωνες των τελευταίων 30 ετών συγκαταλέγεται ο καύσωνας που πλήττει τη χώρα, όπως δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο μετεωρολόγος, Γιάννης Καλλιάνος.
Ο κ. Καλλιάνος επισημαίνει ότι σήμερα στη Δυτική Ελλάδα η μέγιστη θερμοκρασία θα φτάσει στους 40-41 °C, τοπικά ίσως και 42 στις ευπαθείς στη ζέστη περιοχές. Δυτική Ελλάδα, κυρίως στην Ήπειρο, τη Δυτική Στερεά και τη Δυτική Πελοπόννησο.
Στα υπόλοιπα τμήματα της ηπειρωτικής χώρας η θερμοκρασία θα φτάσει έως τους 38-39 βαθμούς Κελσίου, συμπεριλαμβανομένης και της Αττικής που θα φτάσει γύρω στους 37-38 °C.
Ωστόσο, όπως τονίζει ο κ. Καλλιάνος, τα δύσκολα έρχονται από την Πέμπτη, όποτε ουσιαστικά αυτό το κύμα της ζέστης, ο καύσωνας ο ισχυρός της Δυτικής Ελλάδας, θα επεκταθεί και στα υπόλοιπα τμήματα της χώρας.
«Την Πέμπτη θα έχουμε θερμοκρασίες 43 °C, ίσως και 44 °C στη Δυτική Ελλάδα, 40-42 °C στα υπόλοιπα ηπειρωτικά τμήματα, ίσως έχουμε 40 βαθμούς και στην Αθήνα, με αποτέλεσμα αυτές οι θερμοκρασίες περίπου να διατηρηθούν μέχρι και τις 5-6 Αυγούστου τουλάχιστον», επισημαίνει, ενώ προσθέτει ότι πρόκειται για έναν πολύ ισχυρό καύσωνα λόγω τόσο των αυξημένων μέγιστων θερμοκρασιών στις ευπαθείς στη ζέστη περιοχές – μπορεί να φτάσει και 45 °C- όσο και λόγω της μεγάλης του διάρκειας που θυμίζει τον καύσωνα του 1987.
«Στη Θεσσαλία, σε τμήματα του Αργολικού Κάμπου, στη Μεσσηνία, σε όλες αυτές τις περιοχές, στην Κωπαΐδα, στη Βοιωτία, θα δούμε και 45 βαθμούς τις επόμενες ημέρες, και κυρίως μέσα στο Σαββατοκύριακο. Οι καύσωνες που βιώσαμε τα προηγούμενα χρονικά διαστήματα μέσα στο προσεχές καλοκαίρι, δεν έχουν καμία σχέση με τον καύσωνα που έρχεται. Ο καύσωνας που έρχεται συγκαταλέγεται σε έναν από τους πέντε ισχυρότερους καύσωνες των τελευταίων 30 ετών», σημειώνει ο κ. Καλλιάνος.
Πώς εξηγείται μετεωρολογικά
Σύμφωνα με τον κ. Λαγουβάρδο, οι παρατεταμένοι καύσωνες έχουν μετεωρολογική εξήγηση καθώς, όπως τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «υπάρχει μια εμμονή πολύ υψηλών πιέσεων πάνω από την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου που αποφέρουν την αύξηση της θερμοκρασίας».
«Δεν αρκεί να έχουμε μεταφορά θερμών μαζών από την Αφρική, αυτή είναι η πρώτη εξήγηση που προφανώς ισχύει, αυτό που ζεσταίνει περισσότερο είναι καθοδικά ρεύματα μέσα στην ατμόσφαιρα, τα οποία δημιουργούνται από συστήματα υψηλών πιέσεων τα οποία ανεβάζουν περαιτέρω τη θερμοκρασία στα χαμηλότερα στρώματα. Δηλαδή, έχεις μια θερμή μάζα στην περιοχή μας, στην ευρύτερη περιοχή που λειτουργεί σαν καθίζηση αερίων μαζών που έχουν σαν αποτέλεσμα να συνδυάζονται και να ζεσταίνονται περισσότερο. Οι θερμές αέριες μάζες με υψηλές πιέσεις που ευνοούν τις καθοδικές κινήσεις και τη θέρμανση των αερίων μαζών έχουν ως αποτέλεσμα να έχουμε πολύ υψηλές θερμοκρασίες με χαμηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας», υπογραμμίζει ο κ. Λαγουβάρδος.
Ο φονικός καύσωνας του 1987
Σύμφωνα με τις μετεωρολογικές προβλέψεις, τα κύρια χαρακτηριστικά του καύσωνα που πρόκειται να δοκιμάσει τη χώρα μας από σήμερα Τετάρτη, και να διαρκέσει για περίπου 10 ημέρες, θα είναι η μεγάλη διάρκεια αλλά και οι ακραίες θερμοκρασίες που κατά τόπους αναμένεται να αγγίξουν τους 45 βαθμούς Κελσίου.
Επιπλέον, αίσθηση έχει προκαλέσει, ειδικά στους παλιότερους, η πρόβλεψη του μετεωρολόγου, Κλέαρχου Μαρουσάκη στο CNN Greece, ο οποίος είπε πως
«Δεν αποκλείεται και στην Αθήνα να βλέπουμε θερμοκρασίες κοντά στο 32 με 34 βαθμούς Κελσίου το βράδυ ή νωρίς το πρωί, άρα ο ανθρώπινος οργανισμός δεν θα προλαβαίνει να πάρει αυτό που λέμε ανάσα για να αντιμετωπίσει την επόμενη θερμή ημέρα. Αυτό το κύμα καύσωνα θυμίζει το 1987 που είχαμε τον φονικό καύσωνα στη χώρα μας» σπεύδοντας βεβαίως να αποσαφηνίσει πως «Βέβαια, σήμερα είναι εντελώς διαφορετικές οι δομές, σήμερα έχουμε συστήματα ψύξης, κλιματισμούς σε πολλούς χώρους σε σπίτια και αυτοκίνητα, άρα δεν θα έχουμε να κάνουμε με το κακό που μας είχε βρει τότε».
Ποιο ήταν όμως το κακό που είχε βρει τότε τη χώρα και που κάνει τους μετεωρολόγους, 34 χρόνια μετά να το θέτουν ως σημείο αναφοράς στις προβλέψεις τους;
Πράγματι, μιλάμε για τον πιο φονικό καύσωνα στη χώρα, που άφησε πίσω του χιλιάδες νεκρούς.
Ήδη από τις 19 Ιουλίου 1987, η θερμοκρασία είχε ξεπεράσει τους 35 βαθμούς και για μια εβδομάδα, 20-27 Ιουλίου, ο υδράργυρος ήταν καρφωμένος στους 44 βαθμούς Κελσίου την ημέρα με μέση θερμοκρασία στη χώρα τους 43, ενώ πρωτόγνωρο ήταν το γεγονός πως ακόμα και το βράδυ η θερμοκρασία δεν έπεφτε κάτω από τους 32 βαθμούς.
Αυτές οι συνθήκες συνεπικουρούμενες, από το νέφος των μεγάλων αστικών κέντρων ( υπενθυμίζεται πως είμαστε στο 1987 και δεν υπάρχει μετρό, κάτι που σημαίνει πως οι ρύποι των ΙΧ οχημάτων είναι πολλαπλάσιοι), τη σχεδόν παντελή έλλειψη κλιματιστικών, ενώ αρκετά σπίτια δεν διέθεταν ούτε ανεμιστήρες, την άπνοια που επικρατούσε στην ατμόσφαιρα αλλά και την μη επαρκή ενημέρωση των πολιτών, δημιούργησαν ένα αποπνικτικό και θανάσιμο «κοκτέιλ».
Τα διαμερίσματα στα αστικά κέντρα μετατράπηκαν σε «φούρνους» αφού το σκυρόδεμα των πολυκατοικιών διατηρούταν ζεστό ακόμα και τη νύχτα, με αποτέλεσμα να βρίσκουν τραγικό θάνατο, κυρίως ηλικιωμένοι από θερμοπληξία και αναπνευστικά προβλήματα.
Ήδη οι πρώτοι θάνατοι είχαν σημειωθεί από τις 22 Ιουλίου. Εντούτοις, το γεγονός ότι αφορούσαν άτομα με υφιστάμενα προβλήματα υγείας, βοήθησε ούτως ώστε να διατηρηθεί αρχικά η ψυχραιμία. Τις ημέρες που ακολούθησαν όμως, η κατάσταση δεν άργησε να ξεφύγει.
Εν μέσω των καλοκαιρινών διακοπών, πολλοί ήταν εκείνοι που είχαν εγκαταλείψει τις πόλεις για την καλοκαιρινή ανάπαυλα, αφήνοντας πίσω ηλικιωμένους συγγενείς. Οι άνθρωποι αυτοί ενημερωνόντουσαν ονομαστικά μέσω των δελτίων ειδήσεων πως έπρεπε να επικοινωνήσουν με τις αρχές για «οικογενειακή τους υπόθεση».
Τις επόμενες ημέρες με αποκορύφωμα από τις 23 έως τις 26 Ιουλίου, οι νεκροί αυξάνονταν εκθετικά και τα ψυγεία των νοσοκομείων δεν μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τα περιστατικά.
Αρχικά επιστρατεύτηκαν τα ψυγεία των στρατιωτικών νοσοκομείων αλλά γρήγορα γέμισαν και αυτά με αποτέλεσμα να χρησιμοποιηθούν βαγόνια – ψυγεία τρένων του ΟΣΕ. Η τότε ελληνική κυβέρνηση βρέθηκε προ ενός προβλήματος, που κανείς δεν περίμενε πως θα δημιουργηθεί.
Ενδεικτικό των υψηλών θερμοκρασιών που επικρατούσαν ήταν ότι η διαστολή που είχαν υποστεί οι ράγες του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου Αθήνα – Πειραιά, ήταν τέτοια, ώστε τα δρομολόγια είχαν διακοπεί για πολλές ώρες μέσα σε εκείνες τις ημέρες.
Τελικά, μετά από επτά ημέρες συνεχούς καύσωνα, η θερμοκρασία άρχισε να υποχωρεί. Ήδη όμως ο καύσωνας είχε αφήσει πίσω του 1.300 νεκρούς εκ των οποίων οι 1.115 στην Αττική.