Η προφορά της αξονικής σπονδυλοαρθρίτιδας δεν είναι το πιο περίπλοκο πράγμα που θα αντιμετωπίσετε όταν μαθαίνετε για αυτή τη φλεγμονώδη νόσο. Είναι δύσκολο να ξέρει κανείς πολλά για την αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα (axSpA) , αφενός επειδή δεν είναι ακριβώς μια οικεία ονομασία – δεν την έχουν ακούσει πολλοί άνθρωποι και ακόμα λιγότεροι την κατανοούν – και αφετέρου διότι υπάρχουν πολλοί μύθοι για αυτήν. Παρανοήσεις σχετικά με την axSpA, τα συμπτώματα και τη θεραπεία της και πολλά άλλα μπορεί να βλάψουν εκείνους που υποψιάζονται ότι μπορεί να την έχουν ή που ζουν ήδη με αυτή.
Η αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα (axSpA) είναι ένας όρος «ομπρέλα» για τύπους φλεγμονώδους αρθρίτιδας που επηρεάζουν κυρίως τη σπονδυλική στήλη και την ιερολαγόνια άρθρωση, που συνδέει το κάτω μέρος της σπονδυλικής στήλης με τη λεκάνη. Ο όρος «αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα» είναι στην πραγματικότητα αρκετά νέος, σύμφωνα με τον Πέτρο Ευθυμίου, MD, ρευματολόγο της New York Rheumatology Care στη Νέα Υόρκη. «Πριν, μιλούσαμε μόνο για την αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα. Στη συνέχεια, συνειδητοποιήσαμε ότι είναι μόνο μία υποομάδα, και υπάρχει μια εξίσου μεγάλη ή ακόμη μεγαλύτερη ομάδα, που δεν εντοπίζεται στην ακτινογραφία, αλλά ανήκει στο ίδιο φάσμα ασθενειών».
Όπως λέει ο Δρ Ευθυμίου, υπάρχουν δύο τύποι αξονικής σπονδυλοαρθρίτιδας:
- Η μη ακτινολογική αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα (nr-axSpA), όταν υπάρχουν συμπτώματα axSpA, αλλά η βλάβη στις αρθρώσεις δεν είναι ορατή σε ακτινογραφία.
- Η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα (AS), όταν υπάρχουν συμπτώματα axSpA και η βλάβη στις αρθρώσεις είναι ορατή σε ακτινογραφία.
Ο Rajat Bhatt, MD, ρευματολόγος στο Prime Rheumatology PLLC στο Ρίτσμοντ του Τέξας, λέει ότι η nr-axSpa τελικά θα εξελιχθεί σε αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα σε ορισμένους ασθενείς, αλλά όχι σε όλους.
Αυτό είναι μόνο ένα από τα πολλά στοιχεία για την αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα που προκαλούν σύγχυση.
«Δεν γνωρίζουμε ακόμη πολύ καλά τη φυσική ιστορία της νόσου», λέει ο Δρ Bhatt. Οι ειδικοί γνωρίζουν ότι δεν υπάρχει θεραπεία για αυτή τη φλεγμονώδη νόσο με το δύσκολο όνομα. Υπάρχουν, ωστόσο, ορισμένες θεραπείες που μπορούν να ανακουφίσουν τον πόνο, να μειώσουν τη βλάβη των αρθρώσεων και να αποτρέψουν ή να καθυστερήσουν τις μακροχρόνιες επιπλοκές. Και η αυξανόμενη ευαισθητοποίηση – καθώς και ο διαχωρισμός της πραγματικότητας από τους μύθους – μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με axSpA να λάβουν θεραπεία νωρίτερα.
Παρακάτω, ξεκαθαρίζονται μερικοί κοινοί μύθοι σχετικά με την αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα που μπορεί να αποβούν επιβλαβείς για τους ασθενείς.
-
Μύθος: Η αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα είναι σπάνια
Πραγματικότητα: Η αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα (axSpaA) είναι σχεδόν εξίσου συχνή με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Μια ασθένεια θεωρείται «σπάνια» εάν προσβάλλει λιγότερα από 200.000 άτομα. Σύμφωνα με μια ευρέως αναφερόμενη μελέτη που στόχευε στον προσδιορισμό του εθνικού επιπολασμού της σπονδυλαρθρίτιδας στις ΗΠΑ, περίπου 2,7 εκατομμύρια ή και περισσότεροι Αμερικανοί προσβάλλονται από την axSpA. Αυτός ο αριθμός είναι περίπου ίδιος με αυτόν της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, σύμφωνα με τους ερευνητές. Μέσα σε αυτήν την ομάδα, οι μισοί θα έχουν μη ακτινολογική αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα και οι άλλοι θα έχουν αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα. Επιπροσθέτως, αυτοί οι αριθμοί μπορεί να είναι στην πραγματικότητα μεγαλύτεροι, σύμφωνα με τους ερευνητές, επειδή το σύνολο δεδομένων στο οποίο βασίζονται δεν συμπεριλαμβάνει όλες τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στα κοινά κριτήρια ταξινόμησης για την axSpA (Τα κριτήρια ταξινόμησης είναι ένα σύνολο συμπτωμάτων και χαρακτηριστικών που πρέπει να έχει ένας ασθενής για να θεωρηθεί ότι νοσεί).
-
Μύθος: Η αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα είναι μια «ανδρική ασθένεια».
Πραγματικότητα: Και οι γυναίκες προσβάλλονται από axSpA.
Είναι αλήθεια ότι, ιστορικά, η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα θεωρήθηκε μια κατά κύριο λόγο ανδρική ασθένεια. Για την ακρίβεια, οι πρώτες μελέτες έδειξαν ότι για κάθε 10 άνδρες με axSpA, νοσεί μόνο μία γυναίκα. Τα νεότερα ευρήματα, ωστόσο, δείχνουν ότι η αναλογία μεταξύ ανδρών και γυναικών είναι πολύ πιο κοντά στο 3: 1. Επιπλέον, ο επιπολασμός της μη ακτινολογικής αξονικής σπονδυλοαρθρίτιδας είναι ίσος μεταξύ των φύλων.
«Γνωρίζουμε τώρα ότι η μη ακτινολογική axSpA είναι εξίσου συνηθισμένη στις γυναίκες, οπότε δεν θεωρούμε την axSpA ως ανδρική ασθένεια», λέει ο Δρ Ευθυμίου. Τούτου λεχθέντος, μπορεί να υπάρχει λάθος υπολογισμός εκ μέρους του γιατρού, με αποτέλεσμα να απαιτείται περισσότερος χρόνος για τη διάγνωση της νόσου στις γυναίκες, όπως σημειώνεται σε μια μελέτη του 2018 που δημοσιεύθηκε στο PLOS One. Για παράδειγμα, οι γιατροί μπορεί να είναι λιγότερο πιθανό να υποπτεύονται axSpA σε γυναίκες που παρουσιάζουν συμπτώματα. Μπορούν να τα παραγνωρίσουν ως πόνο στην πλάτη λόγω άλλων αιτιών ή άλλου νοσήματος που προκαλεί εκτεταμένο πόνο, όπως η ινομυαλγία.
Αλλά δεν είναι μόνο η πιθανή προκατάληψη του γιατρού που προκαλεί καθυστερημένες ή λιγότερες διαγνώσεις axSpA στις γυναίκες. Μια ανασκόπηση των δεδομένων από ασθενείς με axSpA το 2018 κατέδειξε ότι οι γυναίκες μπορεί να παρουσιάζουν διαφορετικά συμπτώματα αξονικής σπονδυλοαρθρίτιδας από τους άνδρες. Για παράδειγμα, ο πόνος στην πλάτη μπορεί να μην είναι τόσο εμφανής σε γυναίκες με axSpA. Αντ’ αυτού, μπορεί να αισθάνονται περισσότερο πόνο στο λαιμό και τους ώμους τους ή σε περιφερειακές αρθρώσεις, όπως τα γόνατα.
Επίσης, η ανασκόπηση του 2018 οδήγησε στη διαπίστωση ότι οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν εξωαρθρικές εκδηλώσεις (EAM) – νοσήματα και συμπτώματα που δεν σχετίζονται με το μυοσκελετικό σύστημα – όπως ενθεσίτιδα, ψωρίαση και φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (IBD). Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να οδηγήσουν τις γυναίκες να αναζητήσουν άλλα είδη θεραπείας – ας πούμε, να επισκεφτούν έναν ποδίατρο για φλεγμονή ενός τένοντα στο πόδι – και να καθυστερήσει η διάγνωσή τους με axSpA.
-
Μύθος: Η αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα επηρεάζει κυρίως τους ηλικιωμένους.
Πραγματικότητα: Η axSpA εμφανίζεται συνήθως από τη νεαρή ηλικία.
Πολλοί άνθρωποι, όταν ακούνε για συμπτώματα όπως αρθρίτιδα και πόνο στην πλάτη, υποθέτουν αμέσως ότι πρόκειται για προβλήματα που αφορούν «ηλικιωμένους». Ωστόσο αυτό δεν συμβαίνει με την axSpA. Στην πραγματικότητα, το να βιώνετε χρόνιο πόνο στην πλάτη σε νεαρή ηλικία είναι ένα χαρακτηριστικό σύμπτωμα φλεγμονώδους πόνου στην πλάτη, το είδος δηλαδή που σχετίζεται με την axSpA.
«[Η αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα] ξεκινά γενικά σε άτομα κατά τη διάρκεια της εφηβείας τους ή στα είκοσί τους, ή ίσως στα τριάντα τους», είπε στο GreakyJoints ο Atul A. Deodhar, MD, Καθηγητής Ιατρικής και Ιατρικός Διευθυντής Ρευματολογικών Κλινικών στο Πανεπιστήμιο Oregon Health & Sciences στο Πόρτλαντ, Όρεγκον. «Σχεδόν πάντα, η ασθένεια ξεκινά πριν από τα 40 έτη».
Αλλά το να είσαι νεότερος, σε συνδυασμό με την άγνοια σχετικά με την αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα, είναι επίσης ένας σίγουρος δρόμος για μια εσφαλμένη διάγνωση. Άτομα στην εφηβεία τους, στα 20 και στα 30 τους, που αρχίζουν να αισθάνονται πόνο στην πλάτη μπορεί να αποδώσουν τα συμπτώματα σε εξωτερικές αιτίες, όπως σωματική άσκηση ή τραυματισμό. Μπορεί επίσης να είναι πιο πιθανό να αρχίσουν να αντιμετωπίζουν τον πόνο στην πλάτη τους με μεθόδους όπως χειροπρακτική φροντίδα ή θεραπευτικό μασάζ, καθυστερώντας ακόμη περισσότερο την πορεία προς τη διάγνωση.
-
Μύθος: Η αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα επηρεάζει μόνο την πλάτη σας.
Πραγματικότητα: Η axSpA μπορεί επίσης να επηρεάσει τα πόδια, τα μάτια, το έντερο και άλλα.
Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα axSpA είναι ο πόνος και η δυσκαμψία στο κάτω μέρος της πλάτης, που προκύπτει από φλεγμονή στις ιερολαγόνιες αρθρώσεις, στη σπονδυλική στήλη ή και στα δύο. Αλλά και άλλες αρθρώσεις μπορεί να επηρεαστούν από την axSpA, συμπεριλαμβανομένων του λαιμού, των ώμων, των γοφών και των γόνατων, αλλά και των αρθρώσεων μεταξύ της σπονδυλικής στήλης και των πλευρών.
Η axSpaA μπορεί ακόμη να προκαλέσει φλεγμονή στα σημεία όπου οι τένοντες και οι σύνδεσμοι συνδέονται με τα οστά. Αυτή η πάθηση ονομάζεται ενθεσίτιδα και τείνει να επηρεάζει το πίσω μέρος της φτέρνας σας (όπου μπορεί να εκληφθεί ως τενοντίτιδα Achillnes) και το πέλμα του ποδιού σας (όπου μπορεί να εκληφθεί ως πελματιαία περιτονίτιδα).
Επιπλέον, η axSpA δεν αφορά αποκλειστικά τις αρθρώσεις. Η συστηματική φλεγμονή από την AS μπορεί να επηρεάσει τα μάτια σας, οδηγώντας σε μια επώδυνη κατάσταση που ονομάζεται ραγοειδίτιδα, η οποία μπορεί να προκαλέσει ερυθρότητα, πόνο και ευαισθησία στο φως. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί κόπωση και αϋπνία – ο πόνος στην πλάτη που διαταράσσει τον ύπνο σας, ειδικά στο δεύτερο μισό της νύχτας είναι επίσης ένα ενδεικτικό σύμπτωμα axSpA. Επίσης άγχος και κατάθλιψη. Η axSpA σχετίζεται ακόμη με δακτυλίτιδα (μια κατάσταση όπου τα δάχτυλα και τα δάχτυλα των ποδιών φουσκώνουν στο σημείο που μοιάζουν με λουκάνικα), ψωρίαση, φλεγμονώδη νόσο του εντέρου όπως Crohn’s και ελκώδη κολίτιδα, αλλά και αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
Είναι σημαντικό να γνωρίζετε όλους αυτούς τους άλλους τρόπους με τους οποίους η axSpA μπορεί να επηρεάσει το σώμα, επειδή φαινομενικά άσχετα συμπτώματα μπορούν να βοηθήσουν στη διάγνωση. Για παράδειγμα, ίσως να μην πιστεύετε ότι υπάρχει σχέση μεταξύ του πόνου στην πλάτη και της ψωρίασης ή μεταξύ του πόνου του αστραγάλου και της γαστρεντερικής σας διαταραχής.
-
Μύθος: Η ανάπαυση θα ανακουφίσει τον πόνο και την ακαμψία από την αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα
Πραγματικότητα: Η ανάπαυση μπορεί να επιδεινώσει τον πόνο στην πλάτη από την axSpA.
Η αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα είναι μια φλεγμονώδης ασθένεια, που σημαίνει ότι η φλεγμονή είναι αποτέλεσμα του ανοσοποιητικού σας συστήματος που επιτίθεται στους ιστούς του ίδιου του σώματός σας. Η φλεγμονή που προκαλεί τον πόνο στην axSpA διαφέρει από τους πόνους και τις ενοχλήσεις που αισθάνεστε αφού σηκώσετε κάτι βαρύ ή κοιμάστε σε ένα κακό στρώμα. Αυτός ο τύπος πόνου είναι γνωστός ως «μηχανικός» πόνος, ο οποίος προκύπτει όταν υπάρχει διαταραχή στον τρόπο με τον οποίο τα μέρη της πλάτης (σπονδυλικής στήλη, μύες, μεσοσπονδύλιοι δίσκοι και νεύρα) ταιριάζουν και κινούνται, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Νευρολογικών Διαταραχών και Εγκεφαλικών Επεισοδίων.
Δεδομένου ότι υπάρχουν διαφορετικές αιτίες αυτών των δύο πόνων, είναι λογικό ότι υπάρχουν και διαφορετικές προσεγγίσεις για τη διαχείριση του πόνου.Στον μηχανικό πόνο, για παράδειγμα, ο Δρ Bhatt λέει ότι η κίνηση επιβαρύνει τις νευρικές απολήξεις. Εάν ο πόνος σας είναι σοβαρός και αντιμετωπίζετε μυϊκούς σπασμούς, η Cleveland Clinic σημειώνει ότι ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει βραχυπρόθεσμη ανάπαυση στο κρεβάτι. Διαφορετικά, ορισμένα παυσίπονα μαζί με λίγη ανάπαυση μπορεί να είναι το μόνο που χρειάζεστε. Ωστόσο, με τον φλεγμονώδη πόνο, «η κίνηση αυξάνει την κυκλοφορία που βελτιώνει και διώχνει τις επώδυνες κυτοκίνες», εξηγεί ο Δρ Bhatt.
-
Μύθος: Ένα απλό τεστ μπορεί να πιστοποιήσει τη διάγνωση αξονικής σπονδυαρθρίτιδας.
Πραγματικότητα: Κανένα τεστ δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση της axSpA.
Η διαδικασία του τεστ και της διάγνωσης της axSpA είναι κάθε άλλο παρά απλή. Δεν είναι δηλαδή σαν να μπαίνετε στο εξεταστικό κέντρο, να κάνετε μια εξέταση αίματος και να ανακαλύψετε ότι έχετε axSpA, όπως μπορείτε να κάνετε, για παράδειγμα, με διαβήτη.
Η έρευνα δείχνει ότι μπορεί να χρειαστεί κατά μέσο όρο σχεδόν επτά χρόνια για να διαγνωστεί κάποιος με axSpA, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Rheumatology. Υπάρχουν πολλές πιθανές εξηγήσεις για αυτό, με πρώτη το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν τι είναι ή axSpA και δεν την υποψιάζονται ως αιτία των συμπτωμάτων τους.
«Περίπου το 90 τοις εκατό των ενηλίκων θα βιώσουν πόνο στην πλάτη κάποια στιγμή στη ζωή τους», λέει ο Dalit Ashany, MD, ρευματολόγος στο Νοσοκομείο Ειδικής Χειρουργικής στη Νέα Υόρκη. «Οι γιατροί που δεν είναι εξοικειωμένοι με την αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα ή δεν τη σκέφτονται συστηματικά, πιθανόν δεν θα προτείνουν τις κατάλληλες εξετάσεις».
Αλλά ακόμη και αν ο γιατρός σας είναι εξοικειωμένος με την axSpA ή αν πάτε σε έναν ρευματολόγο από την αρχή, μπορεί να χρειαστεί λίγος χρόνος για να διαγνωστεί, επειδή, σύμφωνα με τον Δρ. Ευθυμίου, «δεν υπάρχει διαγνωστικό τεστ ή συγκεκριμένη εξέλιξη της axSpA».
Λοιπόν, πώς καθορίζει ο γιατρός σας εάν έχετε axSpA; Υπάρχουν πολλά τεστ που μπορούν να γίνουν, όπως:
Μια φυσική εξέταση στην οποία ο γιατρός σας θα αναζητήσει σημάδια σύντηξης της σπονδυλικής στήλης ελέγχοντας το εύρος κίνησης και την επέκταση του στήθους κατά την αναπνοή. Τεστ εικόνας, που πιθανότατα θα περιλαμβάνει ακτινογραφίες και μαγνητικές τομογραφίες. Οι ακτίνες Χ θα χρησιμοποιηθούν για την εκτίμηση πιθανής σύντηξης ή βλάβης στην άρθρωση και στα οστά. Οι μαγνητικές τομογραφίες θα βοηθήσουν στον εντοπισμό οιδήματος στο μυελό των οστών και μπορούν να εντοπίσουν φλεγμονή στους μαλακούς ιστούς στα οστά και στις αρθρώσεις. Αξιολόγηση προσωπικού και οικογενειακού ιατρικού ιστορικού. Εξέταση αίματος για να ελεγχθεί ο HLA-B27, ένας γενετικό δείκτη για την αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα (αργότερα θα πούμε περισσότερα γι’ αυτό, αλλά και για δείκτες φλεγμονής όπως ο CPR και ο ESR).
-
Μύθος: Μια γενετική εξέταση μπορεί να αποκαλύψει εάν έχετε αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα.
Πραγματικότητα: Υπάρχει ένας γενετικός δείκτης που σχετίζεται με την axSpA, αλλά μπορείτε να έχετε axSpA και χωρίς το γενετικό δείκτη.
Σύμφωνα με το Αμερικανικό Κολλέγιο Ρευματολογίας, το HLA-B27 είναι ο πιο κοινός γενετικός δείκτης που σχετίζεται με την axSpA. Είναι μια μορφή του γονιδίου HLA-B, το οποίο παρέχει οδηγίες για την παραγωγή μιας πρωτεΐνης που επικάθεται στην επιφάνεια των κυττάρων και βοηθά το ανοσοποιητικό σας σύστημα να προσδιορίσει ποιες από τις πρωτεΐνες με τις οποίες έρχεται σε επαφή είναι από το σώμα σας και ποιες είναι ξένες και δυνητικά επικίνδυνες, όπως οι ιοί και τα βακτήρια. Δεν είναι σαφές πώς το HLA-B2 συμβάλλει στην axSpA και σε άλλες φλεγμονώδεις ή αυτοάνοσες διαταραχές.
Αν λοιπόν βγείτε αρνητικοί σε τεστ για HLA-B27, είστε καθαροί, σωστά; Λάθος. Ο Δρ Ευθυμίου λέει ότι μπορεί να βγείτε αρνητικοί στο HLA-B27 και όμως να πάσχετε από axSpA. Η έρευνα έδειξε ότι το HLA-B27 εμφανίζεται λιγότερο στους Αφροαμερικανούς, για παράδειγμα, αλλά οι μαύροι με AS ασθενούν πιο βαριά σε σύγκριση με τους λευκούς ή τους Λατίνους. Και από την άλλη πλευρά, το να έχεις το γονίδιο HLA-B27 δεν εγγυάται ότι θα αναπτύξεις την axSpA.
Συμπέρασμα: Η axSpA είναι μια πολύπλοκη ασθένεια που δεν προκαλείται μόνο από ένα γονίδιο, αλλά από έναν συνδυασμό γενετικών, περιβαλλοντικών και άλλων παραγόντων κινδύνου.
-
Μύθος: Εάν έχετε μη ακτινολογική αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα, τελικά θα εξελιχθεί σε αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα.
Γεγονός: Δεν αναπτύσσουν αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα όλοι όσοι έχουν μη ακτινολογική αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα.
Μια μελέτη του 2019 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Current Opinion in Rheumatology δείχνει ότι έως και το 40% των ασθενών με μη ακτινολογική αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα εμφανίζουν αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα για δύο έως 10 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι η πλειονότητα των ανθρώπων δεν αναπτύσσουν δομικές αλλαγές στις αρθρώσεις SI ούτε εμφανίζουν AS, τουλάχιστον όχι γρήγορα.
Δεν υπάρχει τρόπος να γνωρίζουμε με βεβαιότητα ποιος θα αναπτύξει AS και ποιος όχι, λέει ο Δρ Ευθυμίου. «Υπάρχουν ασθενείς που όχι μόνο δεν την αναπτύσσουν, αλλά τα συμπτώματα επιλύονται μόνα τους ή ο ασθενής μπαίνει σε ύφεση». Ορισμένα χαρακτηριστικά, ωστόσο, μπορούν να βοηθήσουν στην πρόβλεψη χειρότερων αποτελεσμάτων, λέει ο Δρ Ashany. Οι παράγοντες κινδύνου για εξέλιξη σε AS περιλαμβάνουν το αρσενικό φύλο, αυξημένους δείκτες φλεγμονής, παρουσία του γονιδίου HLA-B27 και βαθμό φλεγμονής που παρατηρείται στη μαγνητική τομογραφία των αρθρώσεων SI. Ωστόσο, ακόμη και με αυτούς τους παράγοντες κινδύνου, δεν αναπτύσσουν AS όλοι οι ασθενείς, υποστηρίζει.
-
Μύθος: Τα NSAIDSs δεν θα βοηθήσουν στη θεραπεία της αξονικής σπονδυλοαρθρίτιδας.
Γεγονός: Τα NSAIDSs βρίσκονται στην πρώτη γραμμή θεραπείας για την axSpA, αλλά δεν είναι η μόνη σας επιλογή.
Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, ή NSAIDSs (Non-steroidal anti-inflammatory drugs), βοηθούν στην ανακούφιση του πόνου και της δυσκαμψίας και τη μείωση της φλεγμονής – και τείνουν να μην χρησιμοποιούνται για θεραπεία, λέει ο Δρ Bhatt. «Πολύ συχνά, οι άνθρωποι πιστεύουν ότι τα NSAIDSs δεν είναι αποτελεσματικά, αλλά αυτό δεν συμβαίνει», λέει. Στην πραγματικότητα, τα NSAIDSs (όπως η ναπροξένη, η ιβουπροφαίνη, η μελοξικάμη ή η ινδομεθακίνη) παραμένουν στην πρώτη γραμμή θεραπείας για την axSpA, σύμφωνα με το American College of Rheumatology. Ωστόσο, η παρατεταμένη χρήση NSAIDSs, ειδικά σε υψηλές δόσεις, μπορεί να έχει παρενέργειες και κινδύνους. Μερικές από τις πιο συχνά αναφερόμενες ανεπιθύμητες παρενέργειες, σύμφωνα με την Κλινική Cleveland, περιλαμβάνουν συμπτώματα του στομάχου και του εντέρου, όπως αέρια και φούσκωμα, πόνο στο στομάχι και ναυτία. Τα NSAIDSs μπορεί επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο ελκών και αιμορραγίας στο γαστρεντερικό σωλήνα, καθώς και να προκαλέσουν καρδιακά και νεφρικά προβλήματα, σύμφωνα με το Harvard Health Publishing.
Εάν τα NSAIDSs δεν αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τα συμπτώματά σας, ο γιατρός σας μπορεί να σας προτείνει να ξεκινήσετε ένα βιολογικό φάρμακο, όπως έναν αναστολέα παράγοντα νέκρωσης όγκου (TNF) ή έναν αναστολέα ιντερλευκίνης-17 (IL-17). Παραδείγματα φαρμάκων TNF περιλαμβάνουν το adalimumab, το certolizumab pegol, το etanercept και το golimumab και το infliximab. Παραδείγματα αναστολέων IL-17 περιλαμβάνουν το ixekizumab και το secukinumab. Αυτά τα φάρμακα στοχεύουν σε συγκεκριμένα μέρη του ανοσοποιητικού σας συστήματος για τη μείωση της φλεγμονής και την ανακούφιση των συμπτωμάτων axSpA. Παρέχονται είτε ως υποδόριες ενέσεις είτε ως εγχύσεις. Θα πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας για όλους τους πιθανούς κινδύνους και τις παρενέργειες των φαρμάκων σας.
-
Μύθος: Μόνο τα φάρμακα μπορούν να μειώσουν τον πόνο στην axSpA.
Πραγματικότητα: Η σωματική δραστηριότητα είναι ένα σημαντικό μέρος της διαχείρισης της axSpA.
«Πολλοί ασθενείς είναι υπερβολικά αισιόδοξοι σχετικά τα φάρμακα», λέει ο Dr. Bhatt. «Δεν δραστηριοποιούνται σωματικά, θεωρώντας ότι τα φάρμακα θα φροντίσουν για όλο τον πόνο. Αλλά τα φάρμακα πρέπει να χρησιμοποιηθούν σε συνδυασμό με τη φυσική θεραπεία και την άσκηση στο σπίτι».
Αυτό συμβαίνει επειδή η τακτική σωματική δραστηριότητα μπορεί να συντείνει στην ανακούφιση του πόνου μέσω της κυκλοφορίας, όπως εξήγησε προηγουμένως ο Δρ Bhatt, και να βελτιώσει τη δύναμη και την ευελιξία. Ασκήσεις όπως η γιόγκα βοηθούν στη διατήρηση της κινητικότητας της σπονδυλικής στήλης και στην οικοδόμηση της δύναμης του κορμού, την οποία ο Δρ Ευθυμίου θεωρεί απαραίτητη για τη διατήρηση του εύρους κίνησής σας όταν πάσχετε από axSpA.
Πριν ξεκινήσετε οποιοδήποτε νέο πρόγραμμα άσκησης, μιλήστε με το γιατρό σας για να βεβαιωθείτε ότι είναι κατάλληλο και ασφαλές για εσάς. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να συστήσει να συνεργαστείτε με έναν φυσιοθεραπευτή, ο οποίος μπορεί να σας βοηθήσει να ενισχύσετε τους μυς σας και να σας διδάξει τεχνικές που προστατεύουν τις αρθρώσεις από περαιτέρω βλάβες.
-
Μύθος: Πρέπει να ακολουθείτε μια συγκεκριμένη δίαιτα όταν έχετε διαγνωστεί με αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα.
Πραγματικότητα: Δεν υπάρχει καμία ειδική δίαιτα για την axSpA, αλλά ορισμένα τρόφιμα μπορεί να σας βοηθήσουν να αισθανθείτε καλύτερα.
«Δεν υπάρχουν αξιόπιστες μελέτες που να δείχνουν ότι κάποια συγκεκριμένη διατροφή κάνει τη διαφορά στα συμπτώματα», λέει ο Δρ Ashany. «Ωστόσο, εάν ένας ασθενής μου πει ότι όποτε τρώει ένα συγκεκριμένο φαγητό αισθάνεται πολύ χειρότερα, τότε θα του προτείνω να αποφύγει το συγκεκριμένο φαγητό».
Η κατανάλωση αντιφλεγμονωδών τροφών, σε συνδυασμό με τη σωστή θεραπεία, μπορεί να προσφέρει πρόσθετα οφέλη, προσθέτει ο Δρ Ευθυμίου. Δείτε τη φυτική μεσογειακή διατροφή, η οποία έχει υψηλή περιεκτικότητα σε φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, δημητριακά ολικής αλέσεως, ψάρια και υγιή έλαια. Και περιορίστε ή αποφύγετε τα τρόφιμα που προκαλούν φλεγμονή, όπως επεξεργασμένοι υδατάνθρακες, τηγανητά, κόκκινα κρέατα και ποτά με ζάχαρη.
-
Μύθος: Η αξονική σπονδυλοαρθρίτιδα θα σας αφήσει καμπούρα και θα σας καθηλώσει σε αναπηρική καρέκλα.
Πραγματικότητα: Αν και η axSpA μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη και δομικές αλλαγές στη σπονδυλική στήλη, αυτό μπορεί να αποφευχθεί.
Η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα είναι μια φλεγμονώδης ασθένεια που, με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να προκαλέσει τήξη ορισμένων από τα μικρά οστά της σπονδυλικής στήλης σας. Αυτή η τήξη καθιστά τη σπονδυλική στήλη λιγότερο ευέλικτη και μπορεί να οδηγήσει σε καμπούριασμα προς τα εμπρός. Αλλά η AS δεν προχωρά με τον ίδιο ρυθμό ή με τον ίδιο τρόπο σε όλους.
«Οι ασθενείς παρουσιάζουν διαφορετικές πορείες», λέει ο Δρ Ashany. «Μερικοί δεν πρόκειται να εμφανίσουν σοβαρά συμπτώματα ή επιδείνωση του νοσήματός τους και έτσι πάσχουν από μια αρκετά ήπια ασθένεια».
Και οι προοπτικές για ασθενείς με AS είναι πολύ καλύτερες σήμερα από ότι ήταν, ας πούμε, μόλις πριν από 15 χρόνια. «Στις μέρες μας μπορούμε να κάνουμε πολλά για να αποτρέψουμε βλάβες», λέει ο Δρ Ευθυμίου. Με ένα συνδυασμό φαρμάκων, άσκησης και αλλαγών στον τρόπο ζωής, μπορείτε να διαχειριστείτε τα συμπτώματα και να καθυστερήσετε ή να αποτρέψετε την επιδείνωση του νοσήματος. Η έγκαιρη διάγνωση βοηθά επίσης, λέει ο Δρ Ευθυμίου, σημειώνοντας ότι «όσο νωρίτερα μπορούμε να διαγνώσουμε έναν ασθενή, τόσο πιο πιθανό είναι να αλλάξουμε τον φυσικό ρυθμό της νόσου και να βοηθήσουμε στην πρόληψη της βλάβης».
ΠΗΓΗ
