Κατά μέσο όρο, οι πρώτες αναμνήσεις που μπορούν να θυμηθούν οι άνθρωποι ανάγονται πίσω στην ηλικία των δυόμιση μόλις ετών, σύμφωνα με νέα μελέτη. Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Memory-review, Memory, αποτελούν εξέλιξη των προγενέστερων σχετικών συμπερασμάτων, καθότι γυρνούν το ρολόι της μνήμης πίσω κατά έναν ολόκληρο χρόνο.
Η πρώτη μνήμη φαίνεται πως λειτουργεί σαν ένας κινούμενος στόχος αντί να είναι μια στατική μνήμη, εξηγεί ο ειδικός παιδικής αμνησίας και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Dr. Carole Peterson από το Memorial University of Newfoundland. Έτσι, αυτό που πολλοί άνθρωποι παρέχουν όταν τους ζητείται η πρώτη τους μνήμη δεν είναι μια οριακή μνημονική αρχή πριν από την οποία δεν υπάρχουν αναμνήσεις. Αντίθετα, φαίνεται να υπάρχει μια ομάδα πιθανών αναμνήσεων που προηγούνται αυτής.
“Πιστεύουμε ότι οι άνθρωποι θυμούνται πολλά από την ηλικία των δύο ετών που δεν συνειδητοποιούν. Κι αυτή η πίστη έρχεται εξαιτίας δύο κυρίως λόγων. Πρώτον, είναι πολύ εύκολο να κάνουμε τους ανθρώπους να θυμηθούν προηγούμενες αναμνήσεις απλώς ρωτώντας τους ποια είναι η πρώτη τους μνήμη και, στη συνέχεια, ζητώντας τους να πάνε ακόμη παραπέρα. Ακολούθως, αρχίζουν να θυμούνται αναμνήσεις που πάνε ακόμη πιο πίσω στο χρόνο, και μερικές φορές αυτή η αναδρομή μπορεί να φτάσει έως και έναν χρόνο πίσω. Δεύτερον, έχουμε τεκμηριώσει ότι οι εκτιμήσεις των ανθρώπων αναφορικά με τον χρόνο των πρώτων αναμνήσεων είναι συστηματικά λανθασμένος. Επαναλαμβανόμενα βρίσκουμε ότι οι άνθρωποι πιστεύουν ότι ήταν μεγαλύτεροι από ό, τι στην πραγματικότητα ήταν στις πρώτες τους αναμνήσεις”.
Για περισσότερα από 20 χρόνια ο Δρ. Peterson διεξήγαγε μελέτες σχετικά με τη μνήμη, με ιδιαίτερη έμφαση στην ικανότητα των παιδιών και των ενηλίκων να θυμούνται τα πρώτα τους χρόνια στη ζώη. Αυτή η τελευταία έρευνα εξέτασε 10 από τα ερευνητικά της άρθρα σχετικά με την παιδική αμνησία ακολουθούμενη από αναλύσεις τόσο δημοσιευμένων όσο και μη δημοσιευμένων δεδομένων που συλλέχθηκαν στο εργαστήριο του Δρ Peterson από το 1999. Περιελάμβανε συνολικά 992 συμμετέχοντες και στη συνέχεια συγκρίθηκαν αναμνήσεις 697 συμμετεχόντων με τις αναμνήσεις των γονέων τους.
Συνολικά, τα ευρήματα δεικνύουν ότι οι πρώτες αναμνήσεις των παιδιών έρχονται νωρίτερα ηλικιακά απ΄ότι οι ίδιοι νομίζουν ότι συνέβαν, όπως επιβεβαιώθηκε από τους γονείς τους. “Όταν κοιτάζεις πράγματα που συνέβησαν πολύ καιρό πριν, είναι σαν να κοιτάς μέσα από ένα τηλεσκοπικό φακό”, λέει ο Δρ Peterson. “Όσο πιο απομακρυσμένη είναι η μνήμη σας, το τηλεσκοπικό εφέ σάς κάνει να τη βλέπετε πιο κοντά”. Με άλλα λόγια, αποδεικνύεται ότι οι άνθρωποι μετακινούν την πρώτη τους μνήμη προς τα εμπρός ένα χρόνο. Έτσι, μνήμη που έλαβε χώρα σε ηλικία δυόμιση ετών, λαμβάνεται ως μεταγενέστερη χρονικά, ότι δηλαδή έλαβε χώρα έναν χρόνο αργότερα, στην ηλικία περίπου των τρεισήμισι ετών”. Το συναρπαστικό δε είναι ότι όταν το παιδί ή ο ενήλικας θυμάται γεγονότα από την ηλικία των τεσσάρων ετών και άνω, δεν παρατηρείται το ίδιο φαινόμενο.