Κατά την εκτέλεση των καθηκόντων μας, λόγω της φύσης της εργασίας μας, δεν είναι λίγες οι στιγμές που από μάρτυρες και συλλαβόντες κινδυνεύουμε να βρεθούμε στην απέναντι πλευρά και γίνουμε κατηγορουμένοι-συλληφθέντες.
Αυτό μπορεί να συμβεί είτε έπειτα από ενέργειες ή παραλείψεις μας, ή ακόμη και έπειτα από σκόπιμη καταγγελία-μήνυση του συλληφθέντα-κατηγορουμένου με απώτερο σκοπό να μας πιέσει ψυχολογικά.
Επίσης τυχαίνει σχεδόν καθημερινά συνάδελφοι μας να έχουν την ανάγκη να παραστούν ενώπιον δικαστηρίων ως πολιτικοί ενάγοντες επιδιώκοντας αποζημίωση για πράξεις που συνέβησαν κατά την εκτέλεση διατεταγμένης υπηρεσίας και ένεκα ταύτης.
Όλα τα ανωτέρω, που είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για το σύνολο των συναδέλφων, δηλαδή οι προϋποθέσεις χορήγησης των εξόδων στους κατηγορηθέντες ή πολιτικώς ενάγοντες, καθώς και η σχετική διαδικασία με τα ανάλογα δικαιολογητικά για τη δικαιολόγηση των εξόδων, προβλέπονται όπως μπορείτε να δείτε και παρακάτω στο Π.Δ. 15/2007«Προϋποθέσεις χορήγησης εξόδων υπεράσπισης και πολιτικής αγωγής στο προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας, το πυροσβεστικό προσωπικό και στις οικογένειες αυτών» και στο άρθρο 52Α του Ν.4249/14 «Συνήγορος του Αστυνομικού».
Αυτό που απαιτείται και θεωρώ πως θα πρέπει να γίνει το συντομότερο, είναι να βγει ένα Π.Δ. ή μία Υ.Α. που θα καθορίζει τις επιμέρους διαδικασίες, προϋποθέσεις, λεπτομέρειες, τα δικαιολογητικά κλπ καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια που θα πρέπει να γνωρίζουν οι ενδιαφερόμενοι συνάδελφοι.
Αγγελίδης Παναγιώτης,
μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Αστυνομικών Θεσσαλονίκης,
αντιπρόσωπος στην ΠΟΑΣΥ
και μέλος του ΕΚΑ Θεσσαλονίκης
Προεδρικό Διάταγμα 15/2007 – ΦΕΚ 11/Α/22-1-2007
Προϋποθέσεις χορήγησης εξόδων υπεράσπισης και πολιτικής αγωγής στο προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας, το πυροσβεστικό προσωπικό και στις οικογένειες αυτών.
Έχοντας υπόψη:
- Τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 20 του ν.1481/1984 «Οργανισμός Υπουργείου Δημόσιας Τάξης» (Α΄ 152), όπως η παράγραφος αυτή προστέθηκε με το άρθρο 16 του ν.2018/1992 (Α΄ 33) και αντικαταστάθηκε με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 12 του ν. 3103/2003 (Α΄23).
- Τις διατάξεις του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα που κωδικοποιήθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α΄ 98).
- Τις διατάξεις της υπ’ αριθμ. 37930/ΔΙΟΕ 1264/14.10.2005 απόφασης του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών «Καθορισμός αρμοδιοτήτων των Υφυπουργών Οικονομίας και Οικονομικών» (Β΄1432), όπως τροποποιήθηκε με την αριθμ. 5733/ΔΙΟΕ 179/9.2.2006 όμοια (Β΄204).
- Το γεγονός ότι από τις διατάξεις του παρόντος διατάγματος προκαλούνται δαπάνες σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 132.000,00 ΕΥΡΩ περίπου για το οικονομικό έτος 2006, 26.000,00 ΕΥΡΩ περίπου για το οικονομικό έτος 2007 και καθένα από τα επόμενα έτη. Οι εν λόγω δαπάνες κατά το τρέχον οικονομικό έτος θα αντιμετωπισθούν από τις εγγεγραμμένες πιστώσεις του Κ.Α.Ε. 0892 του εκτελούμενου Π/Υ του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης (Ε.Φ.43110 «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ»). Οι δαπάνες έτους 2007 και επομένων ετών θα αντιμετωπίζονται από τις πιστώσεις που θα εγγράφονται για το σκοπό αυτό στον ανωτέρω Κ.Α.Ε.των αντιστοίχων Π/Υ του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης (Ε.Φ. 43−110 «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ»).
- Την υπ’ αριθμ. 348/2006 γνωμοδότηση του Συμβουλίου της Επικρατείας, ύστερα από πρόταση του Υπουργού Δημόσιας Τάξης και του Υφυπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, αποφασίζουμε:
Άρθρο 1
Έξοδα
- Το Δημόσιο καλύπτει τα έξοδα:
α. Του προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας και του πυροσβεστικού προσωπικού, στα οποία υποβάλλονται προς υπεράσπισή τους στο στάδιο της προδικασίας και ενώπιον των δικαστηρίων, για ενέργειες ή παραλείψεις τους κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.
β. Του προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας και του πυροσβεστικού προσωπικού ή των οικογενειών τους στα οποία υποβάλλονται όταν παρίστανται, ενώπιον των δικαστηρίων ως πολιτικώς ενάγοντες από έγκλημα που διαπράχθηκε, σε βάρος τους κατά την άσκηση των καθηκόντων του ή εξαιτίας αυτών.
- Τα έξοδα καλύπτουν την αμοιβή του συνηγόρου της επιλογής του κατηγορουμένου ή του πολιτικώς ενάγοντος για την παράσταση αυτού σε όλα τα στάδια της προδικασίας και ενώπιον των δικαστηρίων όλων των δικαιοδοσιών και βαθμών, η οποία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το τριπλάσιο του καθοριζομένου κάθε φορά ελαχίστου ορίου.
Άρθρο 2
Προϋποθέσεις
Τα έξοδα καταβάλλονται στους κατηγορηθέντες ή πολιτικώς ενάγοντες, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
- Για τους κατηγορηθέντες απαιτείται:
α. Να έχει ασκηθεί σε βάρος των ανωτέρω υπαλλήλων ποινική δίωξη για ενέργειες ή παραλείψεις τους κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.
β. Να έχει εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση, με την οποία οι ανωτέρω κατηγορούμενοι κηρύσσονται αθώοι ή απαλλάσσονται των κατηγοριών, ή τελεσίδικο βούλευμα, με το οποίο παύει οριστικά η ποινική δίωξη εναντίον τους ή πράξη του αρμόδιου Εισαγγελέα, με την οποία η υπόθεση τίθεται στο αρχείο.
- Για τους πολιτικώς ενάγοντες απαιτείται:
α. Να έχει εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση από την οποία να προκύπτει ότι έχει διαπραχθεί έγκλημα σε βάρος του προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας ή του πυροσβεστικού προσωπικού κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους ή εξαιτίας αυτών.
β. Ο δικαιούμενος αποζημίωσης ή χρηματικής ικανοποίησης να έχει ασκήσει πολιτική αγωγή ενώπιον ποινικού ή πολιτικού δικαστηρίου.
- Σε περίπτωση που επιδικάζεται υπέρ του πολιτικώς ενάγοντος αποζημίωση, το χορηγηθέν από το Δημόσιο ποσό, κατά το μέρος που καλύπτεται από την αποζημίωση αυτή, επιστρέφεται ως δημόσιο έσοδο, κατά τις κείμενες διατάξεις.
Άρθρο 3
Διαδικασία και δικαιολογητικά.
- Για τη δικαιολόγηση των ανωτέρω εξόδων υποβάλλονται από τον ενδιαφερόμενο κατά περίπτωση τα εξής δικαιολογητικά:
α. Δελτίο παροχής υπηρεσιών του συνηγόρου.
β. Αντίγραφο της σχετικής απόφασης ή του βουλεύματος ή πράξεως του Εισαγγελέα. Εφόσον πρόκειται για πολιτική αγωγή που έχει ασκηθεί είτε αυτοτελώς είτε συμπληρωματικώς σε πολιτικό δικαστήριο, απαιτείται και αντίγραφο της απόφασης του δικαστηρίου αυτού.
- Η πληρωμή της δαπάνης γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2362/1995 «Περί Δημοσίου Λογιστικού Ελέγχου των δαπανών του Κράτους και άλλες διατάξεις» (Α΄ 247).
- Η δαπάνη αυτή δεν υπόκειται σε κρατήσεις υπέρ τρίτων.
Άρθρο 4
Οι διατάξεις του π.δ. 281/1993 (Α΄ 122) καταργούνται.
Άρθρο 5
Η ισχύς του παρόντος διατάγματος αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 19 Ιανουαρίου 2007
Άρθρο 52α,ν.4249/2014
Συνήγορος του Αστυνομικού
1.α. Στους αστυνομικούς, ειδικούς φρουρούς και συνοριακούς φύλακες, κατά των οποίων ασκείται ποινική δίωξη για αδικήματα που τους αποδίδονται ότι τέλεσαν κατά την εκτέλεση διατεταγμένης υπηρεσίας και ένεκα ταύτης, παρέχεται η δυνατότητα υπεράσπισης ενώπιον των ποινικών δικαστηρίων, από λειτουργούς του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους με απόφαση του Προέδρου του Ν.Σ.Κ., μετά από προηγούμενη έγκριση του Υπουργού Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, εφόσον:
αα. μετά τη διενεργηθείσα διοικητική εξέταση δεν διαπιστώνεται από τον αρμόδιο να αποφασίσει επ` αυτής, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 38 και 39 του π.δ.120/2008, η διάπραξη πειθαρχικού παραπτώματος σχετικού με την πράξη για την οποία διώκεται και
ββ. δεν θα εκπροσωπηθούν από δικηγόρο κατά την ενώπιον του δικαστηρίου διαδικασία.
β. Οι παραπάνω στερούνται της νομικής κάλυψης, στην περίπτωση που η άσκηση ποινικής δίωξης εναντίον τους αποτελεί συνέπεια καταγγελίας εκ μέρους της υπηρεσίας.
- α. Στους αναφερόμενους στην παράγραφο 1 δύναται να χορηγείται από το Δημόσιο,προκαταβολή των εξόδων στα οποία υποβάλλονται προς υπεράσπιση τους στο στάδιο της προδικασίας και ενώπιον των Δικαστηρίων, εφόσον:
αα. έχει ασκηθεί σε βάρος τους ποινική δίωξη για ενέργειες ή παραλείψεις τους κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους ή εξαιτίας αυτών και
ββ. μετά τη διενεργηθείσα διοικητική εξέταση δεν διαπιστώνεται η διάπραξη πειθαρχικού παραπτώματος σχετικού με την πράξη για την οποία διώκονται.
β. Τα έξοδα καλύπτουν την αμοιβή του συνηγόρου της επιλογής του κατηγορουμένου για την παράσταση αυτού σε όλα τα στάδια της προδικασίας και ενώπιον των Δικαστηρίων όλων των βαθμών, η οποία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το τριπλάσιο του καθοριζόμενου κάθε φορά ελαχίστου ορίου.
γ. Η προκαταβολή των εξόδων γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2362/1995 «Περί Δημοσίου Λογιστικού ελέγχου των δαπανών του κράτους και άλλες διατάξεις» (Α` 247).
δ. Σε περίπτωση έκδοσης αμετάκλητης καταδικαστικής απόφασης σε βάρος του ως άνω προσωπικού, τα έξοδα που τυχόν έχουν κατά τα ανωτέρω προκαταβληθεί, αποδίδονται στο Δημόσιο είτε εφάπαξ είτε με τμηματική παρακράτηση από το μισθό του.
ε. Με προεδρικό διάταγμα, που προτείνεται από τους Υπουργούς Οικονομικών και Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, καθορίζονται η διαδικασία, οι προϋποθέσεις, τα δικαιολογητικά και κάθε άλλο σχετικό θέμα για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου.
στ. Από τις διατάξεις του παρόντος δεν θίγονται οι ρυθμίσεις του π.δ. 15/2007 (Α` 11).
Άρθρο 52, ν. 4674/2020
Νομική υποστήριξη ανθρώπινου δυναμικού δημόσιου τομέα
- Τα υπουργεία, οι ανεξάρτητες αρχές, οι αποκεντρωμένες διοικήσεις του Κράτους, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού και τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου υποχρεούνται να παρέχουν νομική υποστήριξη στους μόνιμους και με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου υπαλλήλους που υπηρετούν στους φορείς τους, ενώπιον των δικαστηρίων ή των δικαστικών αρχών, σε περίπτωση διενέργειας προκαταρκτικής εξέτασης ή άσκησης ποινικής δίωξης εις βάρος τους για αδικήματα που τους αποδίδεται ότι διέπραξαν κατά την ενάσκηση των καθηκόντων τους. Η ανωτέρω νομική υποστήριξη δεν παρέχεται σε περίπτωση ποινικής δίωξης ύστερα από καταγγελία εκ μέρους της Υπηρεσίας. Η νομική υποστήριξη αφορά είτε στη νομική εκπροσώπηση των υπαλλήλων από πληρεξούσιο δικηγόρο που συμβάλλεται για τον ανωτέρω σκοπό με τους προαναφερόμενους φορείς, ανά υπόθεση, είτε στην κάλυψη των εξόδων εκπροσώπησης των ανωτέρω υπαλλήλων διά ή μετά πληρεξούσιου δικηγόρου της επιλογής του υπαλλήλου.
- Στις ανωτέρω περιπτώσεις τα έξοδα βαρύνουν τον προϋπολογισμό του οικείου φορέα. Η καταβολή των ανωτέρω δαπανών γίνεται εφόσον, για τις ποινικές υποθέσεις, εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση, με την οποία οι υπάλληλοι κηρύσσονται αθώοι ή απαλλάσσονται των κατηγοριών ή τελεσίδικο βούλευμα του Δικαστικού Συμβουλίου, με το οποίο παύεται οριστικά η ποινική δίωξη εναντίον τους ή τίθεται η υπόθεση στο αρχείο και εφόσον προσκομισθούν τα νόμιμα παραστατικά. Το αιτούμενο ποσό δεν δύναται να υπερβαίνει το τριπλάσιο του ποσού αναφοράς κάθε διαδικαστικής πράξης ή παρεχόμενης υπηρεσίας, όπως προσδιορίζεται στους πίνακες αμοιβών του Κώδικα Δικηγόρων (ν. 4194/2013, Α΄ 208).
- Η νομική υποστήριξη των ανωτέρω υπαλλήλων συντελείται μετά από αίτηση του υπαλλήλου στην αρμόδια Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού, θετική εισήγηση της τελευταίας και απόφαση του αρμόδιου Γενικού Διευθυντή Ανθρώπινου Δυναμικού. Σε περίπτωση που δεν υπάρξει θετική εισήγηση, τα ως άνω έξοδα καταβάλλονται εκ των υστέρων, εφόσον για τις ποινικές υποθέσεις εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση, με την οποία τα ως άνω πρόσωπα κηρύσσονται αθώα ή απαλλάσσονται των κατηγοριών ή τελεσίδικο βούλευμα δικαστικού συμβουλίου με το οποίο παύει οριστικά η ποινική δίωξη εναντίον τους ή τίθεται η υπόθεση στο αρχείο. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται μετά την πρόβλεψη της σχετικής δαπάνης στους προϋπολογισμούς των οικείων φορέων.