Η καρδιά χρειάζεται σταθερή εισροή οξυγόνου και θρεπτικών ουσιών, όπως και κάθε άλλος μυς στο σώμα. Δύο μεγάλες διακλαδωτές στεφανιαίες αρτηριών μεταφέρουν οξυγονωμένο αίμα στον καρδιακό μυ. Εάν μία από αυτές τις αρτηρίες αποφραχθεί ξαφνικά, ένα τμήμα της καρδιάς στερείται του απαραίτητου οξυγόνου και αυτό προκαλεί μια κατάσταση που ονομάζεται “καρδιακή ισχαιμία”.
Αν η καρδιακή ισχαιμία διαρκεί πάρα πολύ καιρό, ο καρδιακός ιστός, που υποτροφοδοτείται, σταδιακά πεθαίνει. Αυτό καταλήγει σε μια καρδιακή προσβολή, γνωστή και ως έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Οι περισσότερες καρδιακές προσβολές συμβαίνουν μέσα σε λίγες ώρες, οπότε μην περιμένετε ούτε λεπτό να ζητήσετε βοήθεια, εάν νομίζετε ότι αρχίζει να σας συμβαίνει μια καρδιακή προσβολή! Σε ορισμένες περιπτώσεις δεν υπάρχουν καθόλου συμπτώματα, αλλά τα περισσότερα εμφράγματα παράγουν κάποιου είδους πόνο στο στήθος.
Άλλα συμπτώματα της καρδιακής προσβολής περιλαμβάνουν:
- Δύσπνοια
- Ζάλη
- Τάση λιποθυμίας
- Ναυτία
Ο πόνος μιας σοβαρής καρδιακής προσβολής έχει παρομοιαστεί από κάποιους παθόντες με μια γιγαντιαία “γροθιά” που περικλείει και συμπιέζει την καρδιά. Αν η καρδιακή προσβολή είναι ήπια, μπορεί να την παρερμηνεύσετε με την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (καούρα). Ο πόνος μπορεί να είναι συνεχής, ή διακεκομμένος. Επίσης, οι γυναίκες είναι λιγότερο πιθανό να αντιμετωπίσουν αυτά τα κλασικά συμπτώματα του πόνου στο στήθος από ό, τι οι άνδρες.
Στηθάγχη: Η πρώιμη προειδοποιητική ένδειξη καρδιακής προσβολής
Πολλά θύματα καρδιακής προσβολής δεν αναγνωρίζουν την προειδοποίηση της ανακοπής καρδιάς, η οποία είναι η στηθάγχη. Πρόκειται για τον πόνο στο στήθος, που -όπως και η καρδιακή προσβολή- προκαλείται από ισχαιμία. Η διαφορά είναι κυρίως η εξής: στην στηθάγχη, η ροή του αίματος αποκαθίσταται, ο πόνος υποχωρεί μέσα σε λίγα λεπτά και η καρδιά δεν παθαίνει κάποια μόνιμη βλάβη. Στην ανακοπή καρδιάς, η ροή του αίματος μειώνεται δραστικά ή εμποδίζεται πλήρως, ο πόνος διαρκεί περισσότερο και ο καρδιακός μυς πεθαίνει, αν δεν παραχθούν οι Πρώτες Βοήθειες.
Περίπου το 25% όλων των καρδιακών προσβολών συμβαίνουν χωρίς προηγούμενη προειδοποίηση/σημάδια. Έτσι μερικές φορές συνδέονται με ένα φαινόμενο γνωστό και ως “σιωπηλή ισχαιμία”, δηλαδή τις σποραδικές διακοπές της ροής του αίματος προς την καρδιά, που, για άγνωστους λόγους, δεν συνοδεύονται από πόνο, αλλά προκαλούν βλάβη στον καρδιακό ιστό. Αυτή η κατάσταση μπορεί να ανιχνευθεί μόνο με ηλεκτροκαρδιογράφημα. Οι άνθρωποι με διαβήτη είναι πιο πιθανό να έχουν επεισόδια σιωπηλής ισχαιμίας.
Σε ποσοστό 25% τα θύματα από ανακοπή καρδιάς πεθαίνουν πριν καν φτάσουν στο νοσοκομείο, ενώ άλλοι παθαίνουν πολύ σοβαρές επιπλοκές. Αυτές περιλαμβάνουν:
- Εγκεφαλικό επεισόδιο
- Επίμονη καρδιακή αρρυθμία
- Καρδιακή ανεπάρκεια
- Σχηματισμό θρόμβων αίματος στα πόδια, ή την καρδιά
- Ανεύρυσμα, ή διόγκωση σε μια εξασθενημένη καρδιακή κοιλότητα
Ανάρρωση
Η ανάρρωση από μια ανακοπή καρδιάς είναι πάντα μια λεπτή διαδικασία, διότι οποιαδήποτε καρδιακή προσβολή αποδυναμώνει την καρδιά σε κάποιο βαθμό. Αλλά σε γενικές γραμμές, ο ασθενής μπορεί να έχει μια κανονική ζωή μετά το επεισόδιο. Ωστόσο, ανάλογα με τη σοβαρότητα της καρδιακής προσβολής, το άτομο μπορεί να εμφανίσει:
- Καρδιακή ανεπάρκεια: Η καρδιά δεν αντλεί αρκετά καλά το αίμα, για να καλύψει τις ανάγκες του σώματος
- Αρρυθμίες, ή μη φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό
- Ανακοπή καρδιάς, ή αιφνίδιο καρδιακό θάνατο: Η καρδιά ξαφνικά σταματά να χτυπά
Καρδιογενές σοκ: Η καρδιά έχει υποστεί τόσο μεγάλη βλάβη από την καρδιακή προσβολή που το άτομο πέφτει σε κατάσταση σοκ, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη άλλων ζωτικών οργάνων, όπως τα νεφρά και το συκώτι.