Πώς η αγορά ενός οπλικού στυστήματος τίναξε στον αέρα τη συμμαχία – Η αντίδραση της Ουάσινγκτον και ο πανικός της Άγκυρας – Εγκλωβισμένος στις κουτοπονηριές του ο Ερντογάν
Όταν οι στρατηγοί του Πενταγώνου εξήγησαν στους διπλωμάτες του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ότι το ρωσικό σύστημα των S-400 αποτελεί τον μεγαλύτερο αντίπαλο του αμερικανικού μαχητικού F-35, και ότι έχει τη δυνατότητα να κλέψει τα απόρρητα μυστικά του, αυτοί γνώριζαν ότι η Αμερική και η Τουρκία εισέρχονταν σε μία ευθεία σύγκρουση.
Στη διάρκεια της συζήτησης, οι διπλωμάτες άκουσαν επίσης ότι οι S-400 και τα F-35, δεν υπάρχει περίπτωση να βρεθούν ταυτόχρονα στους ίδιους χώρους. Ο φόβος των στρατηγών είναι υπαρκτός αφού οι μυστικές υπηρεσίες πιστοποίησαν ότι οι Ρώσοι κατασκεύασαν ένα αντιπυραυλικό σύστημα που παρόμοιό του δεν υπάρχει στον κόσμο.
Ήταν η πρώτη φορά που όλοι συμφωνούσαν ότι στο θέμα της Τουρκίας δεν χωρά καμία υποχώρηση, παρά το γεγονός ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε στείλει -στην άγνοια του- λάθος μηνύματα στον Τούρκο ομόλογό του, Ταγίπ Ερντογάν.
Οι διπλωμάτες ενημέρωσαν τον υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, ο οποίος ανέλαβε το δύσκολο έργο να ενημερώσει τους Τούρκους και ταυτόχρονα να τους προειδοποιήσει για τις συνέπειες. O επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας συνόδευσε στο Πεντάγωνο τον κ. Τραμπ, τον αντιπρόεδρο Μαικ Πενς και τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζον Μπόλτον.
Ήταν 15 Μαρτίου. Εκεί άκουσε και ο ίδιος την απόφαση των στρατηγών: Τα F-35 δεν θα δοθούν στην Τουρκία αν τελικά αγοράσει τους S-400.
Ο πρώτος που πληροφορήθηκε την απόφαση ήταν ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, που έκανε ακόμα μία προσπάθεια να πείσει τον κ. Πομπέο. Κατέθεσε πρόταση η οποία λίγο-πολύ ανέφερε ότι οι S-400 αγοράζονται για την εθνική άμυνα της Τουρκίας και δεν θα έχουν την παραμικρή εμπλοκή με τα συστήματα του ΝΑΤΟ. Όμως, δεν ήταν αυτό το ζητούμενο. Η Τουρκία έδωσε έωλες διαβεβαιώσεις για την προστασία των F-35. Έτσι ο κ. Πομπέο του μετέφερε την τελική απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως αυτή εκφράστηκε από τον αντιπρόεδρο Μάικ Πένς: Ακυρώστε την αγορά του ρωσικού συστήματος. Εκεί τελείωσε η συζήτηση καθώς ο κ. Τσαβούσογλου είχε εξαντλήσει τα όρια διαπραγμάτευσης που έθεσε ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν.
Αργότερα, και αφού είχε συναντήσει και τον Τζον Μπόλτον στο Λευκό Οίκο, δέχθηκε τους δημοσιογράφους στους οποίους παρουσιάστηκε …ανένδοτος, ισχυριζόμενος ότι «τα είπε» στον κ. Πομπέο και στον κ. Μπόλτον. Στην πραγματικότητα «τα άκουσε»… Χθες, στην Επιτροπή Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας, ο κ. Πομπέο δήλωσε: «Όπως μου εξήγησαν στο Πεντάγωνο, είναι αδύνατο ταυτόχρονα να υπάρχουν στον εναέριο χώρο τα F-35, την εποπτεία του οποίου έχουν σε σημαντικό βαθμό τα συστήματα S-400. Δεν είναι τόσο καλή η περιγραφή μου από τεχνολογικής απόψεως, αλλά η τεχνολογία αυτή δεν μπορεί να συνυπάρχει, πράγμα που καταστήσαμε σαφές στην Τουρκία μέσω των διαύλων του υπουργείου Εξωτερικών και του υπουργείου Άμυνας. Είναι ένα σοβαρό τεχνολογικό πρόβλημα», σημείωσε ο υπουργός Εξωτερικών.
Ο ίδιος πρόσθεσε πως «οι ΗΠΑ κατέστησαν σαφές στην Τουρκία ότι η ίδια κατασκευάζει σημαντικά εξαρτήματα για τα F-35 και δεν είναι μόνο αγοραστής αλλά και μέρος της αλυσίδας των πωλήσεων» στο πλαίσιο του προγράμματος παραγωγής του μαχητικού αεροσκάφους.
Καταστήσαμε σαφές, ότι τίποτα από αυτά δεν μπορούν να συνεχιστούν αν αγοράσουν τους S-400. Στη συνέχεια δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο, να υπάρξουν κυρώσεις κατά της Τουρκίας εκ μέρους των ΗΠΑ σύμφωνα με τον νόμο CAATSA (Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act (CAATSA-νόμος για την αντιμετώπιση αντιπάλων της Αμερικής μέσω κυρώσεων).
Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι οι Αμερικανοί είναι θυμωμένοι. Το δείχνουν άλλωστε σε κάθε ευκαιρία. Όμως, στο σημείο που οδηγήθηκαν τα πράγματα ποιες είναι οι επιλογές τους, εκτός της αναζήτησης τρόπου ήττας του Ερντογάν και αποχώρησής του από την εξουσία; Διότι όπως δηλώνει ο ίδιος -και δεν έχουμε κανένα λόγο να μην τον πιστέψουμε- η σχέση του με τη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν είναι εξαιρετική και θα αναπτυχθεί ακόμα περισσότερο.
Δεν υποκύπτει, είναι το δημόσιο μήνυμα του προς τον κ. Τραμπ, ένα μήνυμα που όπως φέρεται να εξήγησε ο κ. Τσαβούσογλου, δεν θα αλλάξει. Μέσα σ’ αυτά τα αρνητικά μηνύματα που εκπέμπονται από την Τουρκία, η οποία την Τρίτη το βράδυ -διά του υπουργού των Εξωτερικών- εξαπέλυσε σκληρή επίθεση εναντίον της Ουάσιγκτον με αφορμή τις αμερικανικές κυρώσεις εναντίον του Ιράν, οι ΗΠΑ έλαβαν και ένα ευχάριστο μήνυμα από το Ισραήλ: ο μεγαλύτερος σύμμαχός τους, ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου θα παραμείνει για άλλα τέσσερα χρόνια πρωθυπουργός του Εβραϊκού Κράτους, εξασφαλίζοντας τα αμερικανικά συμφέροντα στην ευρύτερη γειτονιά μας.
Η είδηση αυτή, ακόμα και αν δεν μας αρέσουν οι πολιτικές του Ισραηλινού πρωθυπουργού, είναι καλή για την Αθήνα και την Λευκωσία. Διπλωματικές πηγές μας είπαν ότι ο κ. Νετανιάχου ενημέρωσε προσωπικά τον κ. Τραμπ για τις τριμερείς συναντήσεις του με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας και τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, υποσχόμενος ότι σχηματίζεται ένα μέτωπο έντονα φιλικό προς την Ουάσιγκτον.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός μπορεί να ανοίξει μεγάλους δρόμους για τον Νίκο Αναστασιάδη και τον Αλέξη Τσίπρα, φτάνει να συνεχίσουν με σοβαρότητα αυτή τη σχέση. Στο πλαίσιο αυτό δεν ακούστηκε «όμορφα» στην Ιερουσαλήμ το αίτημα του Έλληνα πρωθυπουργού για την πραγματοποίηση τριμερούς με τους Παλαιστίνιους, αν και έγινε κατανοητό ότι αυτή ζητήθηκε για καθαρά προεκλογικούς λόγους του κ. Τσίπρα.
Με πληροφορίες από: hellasjournal.com