Ποιες είναι οι ανοιχτές υποθέσεις και πόσο επηρεάζουν οι αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα
Σε μία ιδιαίτερη περίοδο για τις σχέσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος με την κυβέρνηση Μητσοτάκη πραγματοποιήθηκε ο ανασχηματισμός με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, το οποίο είναι θεσμικά αρμόδιο για τα θέματα που αφορούν την Εκκλησία.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η κύρια αρμοδιότητα για θέματα που αφορούν την Εκκλησία παραμένει ο γενικός γραμματέας Θρησκευμάτων, Γιώργος Καλαντζής, ο οποίος έχει μακρά γνώση των θεμάτων αυτών έχοντας χειριστεί όλες τις σημαντικές υποθέσεις από το 2011. Η νέα υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, Σοφία Ζαχαράκη, ως πολιτική προϊστάμενος του υπουργείου αναμένεται να λάβει ενημέρωση για τα συγκεκριμένα θέματα τα οποία θα είναι υπό την επίβλεψή της.
Στις σχέσεις της Εκκλησίας με την κυβέρνηση κυρίαρχο ρόλο διαδραματίζει και η κεντρική κυβέρνηση. Το πρόσφατο επεισόδιο στην Εθνική Πινακοθήκη λόγω της έκθεσης «Η Σαγήνη του Αλλόκοτου – Ενδιάμεσος Χώρος» που προκάλεσε την αντίδραση της Ιεράς Συνόδου αλλά και Μητροπολιτών, επηρέασε προσωρινά το καλό κλίμα που επικρατεί τον τελευταίο χρόνο.
Αποτέλεσμα ήταν να αποφασιστεί η αποστολή επιστολής διαμαρτυρίας στην κυβέρνηση, στην οποία θα τεθεί το ζήτημα της παραβίασης του άρθρου 3 του Συντάγματος και ότι τέτοια θέματα προσβάλλουν την πίστη των ορθόδοξων, με το ερώτημα κατά πόσο είναι νόμιμο να εκτίθενται σε δημόσια θέα.
Η παραπάνω εξέλιξη ήρθε να διαταράξει μία -κατά γενική ομολογία- ήρεμη περίοδο στις σχέσεις Εκκλησίας-κυβέρνησης, μετά τον νόμο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών που πριν έναν χρόνο είχε φέρει τις σχέσεις Μαξίμου-Αρχιεπισκοπής στο ναδίρ.
Στις 27 Ιανουαρίου 2025, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου παρουσιάστηκε πρόταση της Εκκλησίας για την αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας.
Η αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας έχει επανέλθει στο προσκήνιο, καθώς η κυβέρνηση και η Εκκλησία της Ελλάδος βρίσκονται σε εντατικές διαβουλεύσεις για την προώθηση ενός κοινού σχεδίου αξιοποίησης ακινήτων. Η πρόσφατη συνάντηση μεταξύ του πρωθυπουργού και του Αρχιεπισκόπου επιβεβαίωσε την πολιτική βούληση και των δύο πλευρών να προχωρήσουν σε μία συμφωνία με κοινωνικό αποτύπωμα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Εκκλησία της Ελλάδος έχει καταθέσει πρόταση στην κυβέρνηση, βάσει της οποίας μέρος των ακινήτων που διαθέτει θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για τη δημιουργία κοινωνικής κατοικίας και φοιτητικών εστιών. Η πρωτοβουλία αυτή θα μπορούσε να συμβάλει στη λύση σημαντικών στεγαστικών προβλημάτων, ειδικά σε μια περίοδο που η έλλειψη προσιτών κατοικιών αποτελεί μείζον κοινωνικό ζήτημα.
Η κυβερνητική πλευρά εμφανίζεται θετικά διακείμενη προς την πρόταση, και ήδη συζητείται η τεχνική διαμόρφωση του σχεδίου, ώστε να βρεθεί το κατάλληλο θεσμικό και χρηματοδοτικό πλαίσιο που θα επιτρέψει την υλοποίησή του.
Παράλληλα, στην ίδια συνάντηση του επιβεβαιώθηκε ότι δεν θα υπάρξουν παρεμβάσεις στα άρθρα του Συντάγματος που αφορούν τις σχέσεις Εκκλησίας και Κράτους, στο πλαίσιο της επικείμενης συνταγματικής αναθεώρησης, κάτι που είχε αναφέρει ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του στην τελευταία ΔΕΘ. Αυτό αποτέλεσε σαφές μήνυμα σταθερότητας, ώστε η όποια συνεργασία να μην ερμηνευθεί ως προοίμιο για ευρύτερες θεσμικές αλλαγές στη θέση της Εκκλησίας στην ελληνική κοινωνία.
