Το χριστουγεννιάτικο δέντρο έχει πλέον καθιερωθεί ως σύμβολο των εορταστικών ημερών, γεμίζοντας τα ελληνικά σπίτια με φώτα και λαμπερά στολίδια. Πότε άρχισε όμως η ιστορία αυτού του εθίμου στην Ελλάδα, και πώς καθιερώθηκε ως τόσο σημαντικό στοιχείο της χριστουγεννιάτικης παράδοσης;
Η προέλευση του Χριστουγεννιάτικου δέντρου
Η ιστορία του στολισμού δέντρων αναγάγεται σε παγανιστικά έθιμα, όπως αυτά των Κελτών και των Ρωμαίων, που τιμούσαν τα αειθαλή δέντρα ως σύμβολα αθανασίας. Η πρακτική διάδοση αναφορά στο χριστουγεννιάτικο δέντρο καθιερώθηκε τον 8ο αιώνα, όταν ο Άγιος Βονιφάτιος αντικατέστησε τη βελανιδιά με το έλατο.
Στην Ευρώπη, το έθιμο εμφανίζεται στη Λετονία και την Εσθονία τον 15ο αιώνα, όπου δέντρα στολίστηκαν με φρούτα και βασικά αντικείμενα. Στη Γερμανία, τον 16ο αιώνα, ο Μάρτιν Λούθερ εισήγαγε τη συνήθεια του στολισμού του δέντρου με φωτεινά διακοσμητικά.
Η έλευση στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, το έλατο ως χριστουγεννιάτικη διακόσμηση έφτασε με τον Βασιλέα Όθωνα το 1833, όταν για πρώτη φορά στολίστηκε στα ανάκτορα του Ναυπλίου. Το έθιμο γέμισε ενθουσιασμό τους κατοίκους, που σύρρεαν για να θαυμάσουν το εντυπωσιακό δέντρο.
Η πρώτη καταγεγραμμένη φορά όπου στολίστηκε χριστουγεννιάτικο δέντρο σε ελληνικό σπίτι ήταν στις 24 Δεκεμβρίου 1843, στο αρχοντικό του Ιωάννη Παπαρρηγόπουλου, Γενικού Προξένου της Ρωσίας στην Αθήνα. Παρά το γεγονός ότι το έθιμο εισάχθηκε νωρίτερα από ό,τι σε άλλες ευρωπαϊκέ χώρες όπως η Γαλλία, η εξάπλωσή του στην Ελλάδα ήταν αργή.
Η διάδοση του εθίμου
Το στολισμένο δέντρο έγινε δημοφιλές σε αστικά σπίτια τη δεκαετία του 1930. Μεταπολεμικά, η συνήθεια εξαπλώθηκε ταχύτατα, και το χριστουγεννιάτικο δέντρο κατέλαβε κεντρική θέση στον ελληνικό εορταστικό πολιτισμό.
Από την εισαγωγή του ως βασιλικό έθιμο μέχρι τη λαϊκή του εξάπλωση, το χριστουγεννιάτικο δέντρο έχει καθιερωθεί στην Ελλάδα ως σύμβολο ενότητας και γιορτινού πνεύματος. Η ιστορία του αναδεικνύει όχι μόνο την προσαρμοστικότητα του ελληνικού πολιτισμού, αλλά και τη διαρκή γοητεία των παραδόσεων που γεφυρώνουν τους αιώνες.