Χριστόψωμο: Το Χριστόψωμο, ο «άρτος του Χριστού», είναι ένα από τα πιο ιερά και παραδοσιακά έθιμα της ελληνικής Ορθοδοξίας.
Του Γιώργου Θεοχάρη
Στο Άγιον Όρος, το Χριστόψωμο ζυμώνεται με βαθιά πίστη και προσευχή, ενώ κάθε υλικό που χρησιμοποιείται έχει τον δικό του συμβολισμό.
Το ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ σας παραθέτει τις δυο πιο παλαιές συνταγές από το Άγιον Όρος.
Οι παλιές αυτές συνταγές μεταφέρουν το πνεύμα της ταπεινότητας και της αγάπης, ενώ η παρασκευή του αποτελεί μία μοναδική εμπειρία που ενώνει την οικογένεια την παραμονή των Χριστουγέννων.
Χριστόψωμο από το Άγιον Όρος – Παραδοσιακή Συνταγή 1η
Υλικά
• 1 κιλό αλεύρι σκληρό
• 1 φακελάκι ξηρή μαγιά (ή 25 γρ. νωπή μαγιά)
• 2 φλιτζάνια ζεστό νερό
• 1/2 φλιτζάνι ζάχαρη
• 1/2 φλιτζάνι ελαιόλαδο
• 1 κουταλάκι αλάτι
• 1 κουταλάκι κανέλα
• 1/2 κουταλάκι γαρίφαλο
• 1/2 φλιτζάνι καρύδια ψιλοκομμένα
• 1/2 φλιτζάνι σταφίδες (προαιρετικά)
• Φλούδα από ένα πορτοκάλι (τριμμένη)
Για τη διακόσμηση
• Λίγα καρύδια ολόκληρα
• Σουσάμι
• Ένας σταυρός από ζυμάρι
Εκτέλεση
1. Σε ένα μπολ, διαλύστε τη μαγιά σε ζεστό νερό με λίγη ζάχαρη και αφήστε την να φουσκώσει για 10-15 λεπτά.
2. Σε μια μεγάλη λεκάνη, προσθέστε το αλεύρι, τη ζάχαρη, το αλάτι, την κανέλα και το γαρίφαλο. Ανακατέψτε καλά.
3. Προσθέστε τη φουσκωμένη μαγιά, το ελαιόλαδο και το τριμμένο πορτοκάλι. Ζυμώστε καλά μέχρι να σχηματιστεί μια ελαστική ζύμη.
4. Ενσωματώστε τα καρύδια και τις σταφίδες, αν χρησιμοποιείτε, και συνεχίστε το ζύμωμα για 5-7 λεπτά.
5. Σκεπάστε τη ζύμη με μια καθαρή πετσέτα και αφήστε την να φουσκώσει σε ζεστό μέρος για 1-2 ώρες.
6. Χωρίστε ένα μικρό κομμάτι ζύμης για τον σταυρό και πλάστε το υπόλοιπο σε στρογγυλό σχήμα.
7. Διακοσμήστε το Χριστόψωμο με τον σταυρό από ζυμάρι, καρύδια και σουσάμι.
8. Ψήστε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180°C για 45-50 λεπτά.
Χριστόψωμο από το Άγιον Όρος – Παραδοσιακή Συνταγή 2η
Υλικά
• 1 κιλό αλεύρι ολικής αλέσεως
• 2 φακελάκια ξηρή μαγιά
• 1 φλιτζάνι χλιαρό γάλα
• 1 φλιτζάνι ζεστό νερό
• 1/2 φλιτζάνι μέλι
• 1/4 φλιτζάνι ελαιόλαδο
• 1 κουταλάκι γλυκάνισο
• 1/2 κουταλάκι μοσχοκάρυδο
• 1 φλιτζάνι καρύδια και αμύγδαλα ψιλοκομμένα
• Ξύσμα από λεμόνι
Για τη διακόσμηση
• Καρύδια ολόκληρα
• Λίγο μέλι για επάλειψη
Εκτέλεση
1. Ανακατέψτε τη μαγιά με το χλιαρό γάλα και αφήστε την να ενεργοποιηθεί.
2. Σε μια λεκάνη, ενώστε το αλεύρι, το γλυκάνισο, το μοσχοκάρυδο και το ξύσμα λεμονιού.
3. Προσθέστε τη μαγιά, το ζεστό νερό, το μέλι και το ελαιόλαδο. Ζυμώστε καλά μέχρι να σχηματιστεί μια μαλακή ζύμη.
4. Προσθέστε τα ψιλοκομμένα καρύδια και αμύγδαλα και ζυμώστε ξανά.
5. Αφήστε τη ζύμη να φουσκώσει σε ζεστό μέρος για 1-2 ώρες.
6. Πλάστε τη ζύμη σε στρογγυλό σχήμα και διακοσμήστε με καρύδια και έναν σταυρό από ζυμάρι.
7. Αλείψτε την επιφάνεια με λίγο μέλι και ψήστε στους 180°C για 40-45 λεπτά.
Το Χριστόψωμο είναι κάτι περισσότερο από ένα γιορτινό ψωμί. Είναι μια πράξη πίστης και παράδοσης που φέρνει ευλογία στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι και ενώνει την οικογένεια με το πνεύμα του Χριστού.