Παρά τις επιθετικές δηλώσεις του Βλαντίμιρ Πούτιν, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες θεωρούν απίθανο το ενδεχόμενο χρήσης πυρηνικών όπλων από τη Ρωσία. Η απόφαση της Ουάσιγκτον να επιτρέψει στην Ουκρανία τη χρήση αμερικανικών πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς κατά στόχων εντός ρωσικού εδάφους δεν έχει αυξήσει τον κίνδυνο πυρηνικής επίθεσης, σύμφωνα με πέντε πηγές που γνωρίζουν τα τεκταινόμενα στις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες. Ωστόσο, ο Πούτιν ενδέχεται να επεκτείνει την εκστρατεία δολιοφθοράς κατά ευρωπαϊκών στόχων, προκειμένου να κλιμακώσει την πίεση στη Δύση για την υποστήριξή της στο Κίεβο, όπως δήλωσαν δύο ανώτεροι αξιωματούχοι, ένας νομοθέτης και δύο συνεργάτες του Κογκρέσου που ενημερώθηκαν για το θέμα.
Τους τελευταίους επτά μήνες, σε μια σειρά εκτιμήσεών τους, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι είναι απίθανη μια πυρηνική κλιμάκωση λόγω της χαλάρωσης των περιορισμών στη χρήση αμερικανικών όπλων από τις ουκρανικές δυνάμεις. Αυτή η άποψη δεν άλλαξε μετά την απόφαση του Τζο Μπάιντεν, ανέφεραν οι πηγές. «Οι εκτιμήσεις ήταν συνεπείς: Οι πύραυλοι ATACMS δεν επρόκειτο να αλλάξουν τους πυρηνικούς υπολογισμούς του Πούτιν», σχολίασε ένας βοηθός του Κογκρέσου που ενημερώθηκε για τις πληροφορίες, αναφερόμενος στους αμερικανικούς πυραύλους με βεληνεκές έως και 300 χλμ.
Η εκτόξευση, κατ’ εντολή του Πούτιν, του βαλλιστικού υπερηχητικού πυραύλου Oreshnik κατά της ουκρανικής πόλης Ντνίπρο, που αποσκοπούσε στο να στείλει μήνυμα προειδοποίησης στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, σύμφωνα με αναλυτές, δεν άλλαξε αυτό το συμπέρασμα. Ένας από τους πέντε Αμερικανούς αξιωματούχους είπε ότι η Ουάσιγκτον εκτιμά πως η Ρωσία δεν θα επιδιώξει την πυρηνική κλιμάκωση, ωστόσο θα προσπαθήσει να απαντήσει αναλογικά σε αυτό που θεωρεί κλιμάκωση των ΗΠΑ. Ο αξιωματούχος πρόσθεσε ότι η εκτόξευση του νέου πυραύλου ήταν μέρος αυτής της προσπάθειας.
Από την αιφνιδιαστική εισβολή τον Αύγουστο ουκρανικών δυνάμεων στη ρωσική περιφέρεια του Κουρσκ, Μόσχα και Κίεβο έχουν εγκλωβιστεί σε έναν φαύλο κύκλο κινήσεων κλιμάκωσης και αντιποίνων. Ο Πούτιν ζήτησε βοήθεια από τον Κιμ Γιονγκ Ουν, και η Βόρεια Κορέα έστειλε από 11.000 μέχρι 12.000 στρατιώτες για να βοηθήσουν την πολεμική προσπάθεια της Ρωσίας, σύμφωνα με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Την ίδια μέρα, με το πρώτο χτύπημα της Ουκρανίας μετά τη χαλάρωση της πολιτικής των ΗΠΑ, η Ρωσία άλλαξε το πυρηνικό δόγμα της, μειώνοντας τα κριτήρια για πυρηνικό χτύπημα.
Ο φόβος της πυρηνικής κλιμάκωσης ήταν ένας παράγοντας στη σκέψη των Αμερικανών αξιωματούχων από τον Φεβρουάριο του 2022, όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία. Ο επικεφαλής της CIA, Ουίλιαμ Μπερνς, επισήμανε ότι υπήρξε πραγματικός κίνδυνος στα τέλη του 2022 η Ρωσία να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα κατά της Ουκρανίας. Παρά ταύτα, ο Λευκός Οίκος συνέχισε τη στήριξη του Κιέβου, στέλνοντας στρατιωτική βοήθεια αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι ανησυχίες μειώθηκαν για ορισμένους αξιωματούχους, καθώς ο Πούτιν δεν υλοποίησε τις πυρηνικές απειλές του, αλλά παρέμειναν κομβικής σημασίας για τους αξιωματούχους που ζύγιζαν τις αποφάσεις για το πώς οι ΗΠΑ θα έπρεπε να υποστηρίξουν το Κίεβο.
Τον Μάιο, ο Λευκός Οίκος επέτρεψε στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει αμερικανικούς πυραύλους σε περιορισμένες συνθήκες για να χτυπήσει πέρα από τα σύνορα, αλλά όχι βαθιά μέσα στη Ρωσία, επικαλούμενος τον κίνδυνο κλιμάκωσης από τη Μόσχα, το οριακό τακτικό όφελος και την περιορισμένη προμήθεια πυραύλων ATACMS. Μια από τις εκτιμήσεις των υπηρεσιών πληροφοριών από τις αρχές του καλοκαιριού, που συντάχθηκε κατόπιν αιτήματος του Λευκού Οίκου, εξήγησε ότι τα πλήγματα από το Χάρκοβο στην άλλη πλευρά των συνόρων θα είχαν περιορισμένο αντίκτυπο, επειδή το 90% των ρωσικών αεροσκαφφών είχε απομακρυνθεί από τα σύνορα. Αλλά οι εκτιμήσεις επεσήμαναν επίσης ότι, παρά τις συχνές απειλές χρήσης πυρηνικών όπλων από τον Πούτιν, η Μόσχα είναι απίθανο να κάνει ένα τέτοιο βήμα, εν μέρει επειδή δεν παρέχουν σαφές στρατιωτικό όφελος. Οι αξιωματούχοι των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών περιέγραψαν την πυρηνική επιλογή ως την έσχατη λύση για τη Ρωσία, με τον Πούτιν να καταφεύγει πρώτα σε άλλα μέσα αντίποινων, όπως σαμποτάζ και κυβερνοεπιθέσεις.
Ο «γκρίζος πόλεμος» της Ρωσίας
Οι πηγές από τις υπηρεσίες πληροφοριών υποστηρίζουν ότι οι πιο αποτελεσματικές και ισχυρές επιχειρήσεις αντιποίνων του Πούτιν πιθανόν να πραγματοποιηθούν μέσω δολιοφθοράς. Οι ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών έχουν ήδη ξεκινήσει μια μεγάλη διεθνή εκστρατεία στην Ευρώπη, με στόχο να εκφοβίσουν τις χώρες που υποστηρίζουν την Ουκρανία. Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης επιβεβαίωσε ότι η Ρωσία έχει αναπτύξει εκτεταμένο δίκτυο πρακτόρων και διερευνά επιλογές για τη χρήση τους, ενώ ένας Αμερικανός αξιωματούχος πρόσθεσε ότι το Κρεμλίνο προωθεί ενεργά έναν «γκρίζο πόλεμο» κατά της Δύσης.
Ο ρόλος της Βόρειας Κορέας
Η βοήθεια της Βόρειας Κορέας φαίνεται πως έπαιξε κρίσιμο ρόλο στις εξελίξεις. Η Ρωσία δέχθηκε ενισχύσεις από 11.000 έως 12.000 Βορειοκορεάτες στρατιώτες, γεγονός που οι Ηνωμένες Πολιτείες εκτίμησαν ως κίνηση κλιμάκωσης από το Κρεμλίνο. Αυτή η ενέργεια οδήγησε την κυβέρνηση Μπάιντεν να εγκρίνει την ευρύτερη χρήση των πυραύλων ATACMS από την Ουκρανία, προκειμένου να διατηρηθεί η ισορροπία στο πεδίο της μάχης.
Τι αναμένει η Δύση
Παρά τις προβλέψεις, κάποιοι αξιωματούχοι στον Λευκό Οίκο και το Πεντάγωνο ανησυχούν ότι η ευρύτερη χρήση αμερικανικών πυραύλων από την Ουκρανία μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τις ΗΠΑ, προκαλώντας τον Πούτιν να απαντήσει με πυρηνικά ή άλλες θανατηφόρες τακτικές. Οι ειδικοί θεωρούν ότι η Μόσχα θα συνεχίσει τη στρατηγική της με επιθετικές κινήσεις, δολιοφθορές και κυβερνοεπιθέσεις, αποφεύγοντας ωστόσο την πυρηνική κλιμάκωση.