Το 2024, ο κλάδος επικουρικής ασφάλισης (ΕΤΕΑΕΠ) του ΕΦΚΑ αναμένεται να παρουσιάσει πλεόνασμα, δημιουργώντας προοπτικές για αυξήσεις στις επικουρικές συντάξεις και επανεξέταση της «ρήτρας μηδενικού ελλείμματος». Σύμφωνα με στοιχεία του εννεαμήνου Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2024, το ετήσιο πλεόνασμα εκτιμάται στα 136 εκατ. ευρώ.
Κόστος αυξήσεων και μέση επικουρική σύνταξη
Η μέση επικουρική σύνταξη ανέρχεται σε 190 ευρώ, με περίπου 1,2 εκατ. συνταξιούχους να τη λαμβάνουν. Εάν αποφασιστεί αύξηση 2,4% στις επικουρικές συντάξεις το 2025, αντίστοιχη με αυτή των κύριων συντάξεων, το ετήσιο κόστος θα ανέλθει σε περίπου 72 εκατ. ευρώ. Το προβλεπόμενο πλεόνασμα υπερκαλύπτει αυτό το κόστος.
Εκκρεμείς επικουρικές συντάξεις
Η λίστα αναμονής για την έκδοση επικουρικών συντάξεων επηρεάζει την απόφαση για αυξήσεις. Τον Αύγουστο του 2024, υπήρχαν 48.950 εκκρεμείς αιτήσεις με αναμονή άνω των τριών μηνών, μειωμένες από τις 63.500 του Ιανουαρίου. Η άμεση ικανοποίηση αυτών των αιτήσεων θα επιβάρυνε τον προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ-ΕΤΕΑΕΠ με 88 εκατ. ευρώ ετησίως.
Ρήτρα μηδενικού ελλείμματος και νομοθεσία
Η «ρήτρα μηδενικού ελλείμματος», θεσπισμένη με το άρθρο 96 του Νόμου 4387/2016, απαγορεύει αυξήσεις στις επικουρικές συντάξεις όταν υπάρχουν ελλείμματα. Το 2024 είναι η πρώτη χρονιά από το 2016 που ο κλάδος επικουρικής ασφάλισης αναμένεται να εμφανίσει θετικό αποτέλεσμα, καθιστώντας επίκαιρη την επανεξέταση της ρήτρας.
Κρατική χρηματοδότηση και έσοδα ΕΤΕΑΕΠ
Παρότι η επικουρική ασφάλιση δεν επιχορηγείται κρατικά, από το 2022 προβλέπεται ενίσχυση για την αναπλήρωση εισφορών που κατευθύνονται στο ΤΕΚΑ. Για το 2024, η χρηματοδότηση εκτιμάται στα 160 εκατ. ευρώ, μειωμένη από τα 200 εκατ. του 2023. Τα έσοδα του ΕΤΕΑΕΠ αυξάνονται λόγω της ανόδου των μισθών, παρά τη μεταφορά νέων ασφαλισμένων στο ΤΕΚΑ.
Ενιαία ειδοποιητήρια και εισπραξιμότητα εισφορών
Η εισαγωγή ενιαίων ειδοποιητηρίων για αυτοαπασχολούμενους δικηγόρους και μηχανικούς, που συνδυάζουν εισφορές κύριας και επικουρικής ασφάλισης, βελτίωσε την εισπραξιμότητα. Προηγουμένως, πολλοί ασφαλισμένοι πλήρωναν μόνο τις εισφορές κύριας σύνταξης, αφήνοντας απλήρωτες τις εισφορές για την επικουρική.
Η θετική οικονομική πορεία του κλάδου επικουρικής ασφάλισης το 2024 δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την επανεξέταση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος και την πιθανή αύξηση των επικουρικών συντάξεων το 2025.