Ο κ. Γεώργιος Μπάλτας, Καθηγητής του Τμήματος Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών εξηγεί τι συμβαίνει με την Black Friday και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου να απαξιωθεί το όλο εγχείρημα
Σε μια αλλόκοτη παραλλαγή της κλασσικής αμερικανοφερμένης ιδέας της Black Friday έχει εξελιχθεί στην Ελλάδα η επικείμενη μέρα των υπερπροσφορών σε προϊόντα και υπηρεσίες.
Προκειμένου να αποκρυπτογραφήσει αυτήν την κατάσταση του ασυνήθιστου δούναι και λαβείν, το Νewsbomb.gr απευθύνθηκε στον κ. Γεώργιο Μπάλτα, Καθηγητή του Τμήματος Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ο κ. Μπάλτας εξήγησε διεξοδικά τις «παγίδες», αλλά και τις ευκαιρίες, των εκπτωτικών περιόδων, ενώ για την Black Friday τόνισε ότι αν δεν υπάρξει σωστή αντιμετώπιση μπορεί όλο το εγχείρημα ή σταδιακά να εκφυλιστεί και να απαξιωθεί.
Σχολιάζει δε και την εκάστοτε εμπορική… πονηριά κατά την οποία πριν τις εκπτωτικές περιόδους αυξάνονται οι τιμές στα προϊόντα προκειμένου στη συνέχεια να προβληθούν μεγαλύτερες οι τυχόν εκπτώσεις.
Τέλος συμβουλεύει τους καταναλωτές σχετικά με τα σημεία που πρέπει να δείξουν ιδιαίτερη προσοχή.
Αναλυτικά όσα είπε
-Κύριε καθηγητά, σε λίγες μέρες έχουμε πάλι το ξενόφερτο εμπορικό «έθιμο» της Black Friday και μετά της Cyber Monday. Μόνο που το έχουμε προσαρμόσει στα ελληνικά επίπεδα και αντί για μια μέρα υπερπροσφορών βλέπουμε μικροεκπτώσεις διαρκείας εβδομάδων. Τι νόημα έχει κάτι τέτοιο;
Όταν μία εκπτωτική περίοδος επιμηκύνεται αναπόφευκτα αμβλύνεται η αίσθηση του εφήμερου και του επείγοντος για τον καταναλωτή, αλλά όμως διευρύνονται τα χρονικά περιθώρια για αγορές στις μειωμένες τιμές.
Σε κάθε περίπτωση όμως, αυτό που κινητοποιεί τον καταναλωτή είναι το μέγεθος και η ελκυστικότητα των εκπτώσεων. Επομένως, αν η επιμήκυνση της εκπτωτικής περιόδου συνδέεται με μικρότερες μειώσεις τιμών, είναι πιθανό να προκληθεί υποτονικό καταναλωτικό ενδιαφέρον και εντέλει να αποτύχει εμπορικά το όλο εγχείρημα ή σταδιακά να εκφυλιστεί και να απαξιωθεί το Black Friday.
Το συγκεκριμένο ξενόφερτο εμπορικό «έθιμο» κανονικά αφορά βραχυπρόθεσμες και εντυπωσιακά μεγάλες εκπτώσεις σε κυρίως διαρκή αγαθά, όπως ψηφιακές και ηλεκτρικές συσκευές, οικιακός εξοπλισμός, ένδυση, κτλ.
-Πώς κρίνετε το φαινόμενο να αυξάνονται οι τιμές προϊόντων και υπηρεσιών πριν την εκάστοτε Black Friday και κατόπιν να «πλασάρονται» ως φοβερές και τρομερές εκπτώσεις;
Τέτοιες πρακτικές είναι αντιδεοντολογικές και αναχρονιστικές. Επισημαίνω ότι τη σημερινή εποχή δεν αποδίδουν και διαλύουν την αξιοπιστία μίας εταιρείας και την εμπιστοσύνη των καταναλωτών σε αυτήν.
Οι καταναλωτές σήμερα έχουν πάρα πολλούς τρόπους να ελέγχουν και να συγκρίνουν τις τιμές. Ειδικά δε στην περίπτωση Black Friday, οι καταναλωτές ενδιαφέρονται για συγκεκριμένα προϊόντα και κωδικούς εμπορευμάτων (π.χ., ένα δεδομένο κινητό τηλέφωνο), των οποίων τις τιμές γνωρίζουν και παρακολουθούν εύκολα και άνετα μέσω διαδικτύου. Είναι λοιπόν δύσκολο να δημιουργηθούν ψευδείς εντυπώσεις στους καταναλωτές σε μία ψηφιακή εποχή όπου η αναζήτηση, παρακολούθηση, σύγκριση και επαλήθευση των τιμών είναι τόσο διαδεδομένη.
–Ποιο πρέπει να είναι το πλαίσιο των προσφορών σε μια υγιή αγορά προκειμένου να ωφεληθούν οι καταναλωτές , αλλά να κερδίσουν και οι έμποροι;
Οι σωστές προσφορές μπορούν να είναι αμοιβαία επωφελείς για εμπόρους και καταναλωτές, υπό την έννοια ότι τα δύο μέρη επιτυγχάνουν τους στόχους τους. Οι προσφορές πρέπει να είναι σημαντικές σε μέγεθος, ειλικρινείς σε περιεχόμενο και ξεκάθαρες σε όρους. Οι εκπτωτικές περίοδοι δίνουν την ευκαιρία στις εταιρείες να αποκτήσουν ρευστότητα και να διαθέσουν τα αποθέματα τους, ενώ παράλληλα επιτρέπουν στους καταναλωτές να αποκτήσουν προϊόντα που επιθυμούν σε πολύ χαμηλότερο κόστος. Είναι μία κλασσική και χρήσιμη εμπορική πρακτική που οφείλουμε να κρατήσουμε σε υγιή πλαίσια.
-Ποια πρέπει να είναι η νοοτροπία των καταναλωτών σε τέτοιες λογικές;
Μία πολύ απλή και χρήσιμη κατεύθυνση είναι ότι στις εκπτώσεις αγοράζουμε ένα προϊόν που ήδη έχουμε αποφασίσει ότι χρειαζόμαστε και θέλουμε σε χαμηλότερη τιμή. Δεν αγοράζουμε ό,τι εμφανίζεται ως ευκαιρία, ενώ δεν το είχαμε ανάγκη πριν το δούμε σε έκπτωση.
Με άλλα λόγια, πρώτα αξιολογούμε τι προϊόν χρειαζόμαστε και μετά το αναζητούμε σε καλύτερες τιμές κατά τη διάρκεια των εκπτώσεων. Είναι επιζήμια νοοτροπία να βλέπουμε ένα προϊόν σε έκπτωση και μετά να σκεφτόμαστε αν το θέλουμε.
Γνωρίζουμε από την επιστήμη της συμπεριφοράς του καταναλωτή ότι όταν οι άνθρωποι προγραμματίζουν τις αγορές τους και αποφεύγουν τις παρορμητικές κινήσεις αφενός θα ξοδέψουν λιγότερα χρήματα και αφετέρου θα μεγιστοποιήσουν το όφελος από τις συναλλαγές που πραγματοποιούν σε εκπτωτικές περιόδους.
Χρειάζεται λοιπόν ψυχραιμία και ηρεμία. Συγκρίνουμε τιμές και προϊόντα. Αγοράζουμε αυτό που είχαμε αποφασίσει σε καλύτερη τιμή και όχι ό,τι απλά βρίσκουμε σε καλύτερη τιμή. Και βέβαια δεν δημιουργούμε νέο προσωπικό χρέος υπονομεύοντας την ευημερία και την οικονομική ανεξαρτησία μας στο άμεσο μέλλον.