Ορισμένοι άνθρωποι δεν είναι ανάγκη να βιώσουν κάτι έντονο για να αγχωθούν. Ξυπνάνε αγχωμένοι. Γιατί άραγε συμβαίνει αυτό; Και τι σημαίνει για τον ψυχισμό μας;
Η νευροεπιστήμονας Lisa Feldman Barrett, που μας λέει στο βιβλίο της «How Emotions Are Made» πως τα αρνητικά συναισθήματα δεν είναι παρά ο τρόπος του εγκεφάλου μας να κάνει προβλέψεις, έχει την δική της απάντηση.
Όπως λέει: «κάθε φορά που νιώθεις ταλαίπωρος, είναι γιατί βιώνεις τη δυσάρεστη επίδραση μιας σωματικής αίσθησης». Αυτό είχε πει και σε ομιλία της στην TED του 2017: «Ο εγκέφαλός σου προσπαθεί να προβλέψει τις αιτίες για αυτές τις αισθήσεις, και όσα περισσότερα γνωρίζεις, όσες περισσότερες ιδέες μπορείς να χτίσεις, τόσο πιο αποτελεσματικά μπορείς να διαχειριστείς τα συναισθήματά σου και να ελέγξεις τη συμπεριφορά σου».
Όταν βιώνουμε λοιπόν στρες πρώτο πράγμα το πρωί, αυτό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη πως σχετίζεται με μεγαλύτερα προβλήματα ή άλλου τύπου παθολογίες. Η αιτία ενδέχεται να είναι απλώς μια δυσάρεστη σωματική αίσθηση: «Ο εγκέφαλός σου προσπαθεί να εξηγήσει τι προκαλεί αυτά τα αισθήματα, ώστε να ξέρεις τι μπορείς να κάνεις γι’ αυτά. Αυτά τα αισθήματα ωστόσο μπορεί να μην είναι δείκτες πως κάτι είναι λάθος στη ζωή σου. Μπορεί να έχουν μια καθαρά σωματική αιτία. Μπορεί να είσαι κουρασμένος. Μπορεί να μην έχεις κοιμηθεί καλά. Μπορεί να πεινάς. Μπορεί να είσαι αφυδατωμένος».
Κανένας λόγος ανησυχίας λοιπόν, καθώς το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι: «Την επόμενη φορά που θα βιώσεις έντονο άγχος, αναρωτήσου ‘‘μπορεί αυτό να έχει μια καθαρά σωματική αιτία;’’».
Το άγχος μπορεί να περιοριστεί ή ακόμα και να εξαφανιστεί, διατείνεται η Barrett πάντα: «Σου λέω πως έχεις πολύ μεγαλύτερο έλεγχο στα συναισθήματά σου από αυτό που φαντάζεσαι. Έχεις την ικανότητα να σταματήσεις τη συναισθηματική ταλαιπωρία της ζωής σου μαθαίνοντας πώς να δομείς τις εμπειρίες σου διαφορετικά»…