Στην κορυφαία εμπορική γιορτή του χειμώνα που περιλαμβάνει την Black Friday (Παρασκευή 29 Νοεμβρίου) και την Cyber Monday (Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου) ποντάρουν επιχειρήσεις και καταναλωτές.
Το λιανεμπόριο αισιοδοξεί αναμένοντας μια τονωτική «ένεση» ρευστότητας, καθώς έχουν καταργηθεί οι ενδιάμεσες εκπτώσεις και οι καταναλωτές ετοιμάζονται να βγουν σε κυνήγι προσφορών πολλές εβδομάδες πριν τα Χριστούγεννα εκμεταλλευόμενοι τις δελεαστικές προσφορές τις μέρες της Black Week.
Στο μεταξύ, ένας στους δύο Έλληνες καταναλωτές (ποσοστό 50%) σχεδιάζει να κάνει αγορές την Black Friday (Παρασκευή 29 Νοεμβρίου) και τη Cyber Monday που ακολουθεί, σύμφωνα με τα πρώτα ευρήματα έρευνας της ΕΥ, Future Consumer Index Ελλάδα 2024, η οποία αναμένεται να παρουσιαστεί στο σύνολό της το Δεκέμβριο.
Σημειώνεται ότι η έρευνα, η οποία πραγματοποιείται σε ετήσια βάση στην Ελλάδα από το 2021 σε συνεργασία με την MRB, στο πλαίσιο της αντίστοιχης παγκόσμιας σειράς ερευνών της ΕΥ, παρακολουθεί τις τάσεις, τις προτιμήσεις και τις ανησυχίες των καταναλωτών, στο ρευστό περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού και οικονομικής αβεβαιότητας των τελευταίων ετών.
Σύμφωνα με την έρευνα, η διάθεση για αγορές συνδέεται με εισοδηματικά κριτήρια και την τιμή των προϊόντων, καθώς μεταξύ των πέντε τυπολογιών καταναλωτών που παρακολουθεί η έρευνα, το 62% όσων αποδίδουν πρωταρχική σημασία στην τιμή και την προσιτότητα των προϊόντων (Affordability First) δηλώνουν ότι δε σκοπεύουν να αγοράσουν κάτι.
Πιο πρόθυμοι εμφανίζονται οι νέοι ηλικίας 18-29 ετών (65%) – και ειδικότερα οι φοιτητές (69%) – και δευτερευόντως η ηλικιακή ομάδα 40-49 (54%). Καθοριστική φαίνεται να είναι και η παρουσία παιδιών στην οικογένεια, με τα ποσοστά όσων σκοπεύουν να κάνουν αγορές να είναι υψηλότερα μεταξύ όσων έχουν ανήλικα παιδιά (60%).
Παρά τη διστακτικότητα καταναλωτών να προχωρήσουν σε αγορές, είναι σαφές ότι αποδίδουν σημασία στις προσφορές που πραγματοποιούνται κατά την περίοδο αυτή. Έτσι, από όσους δήλωσαν ότι σκοπεύουν να κάνουν αγορές, σχεδόν τέσσερις στους πέντε συμμετέχοντες στην έρευνα (79%) ανέφεραν ότι αναβάλλουν κάποιες από αυτές μέχρι τη Black Friday και τη Cyber Monday.
Πότε πέφτει η Black Friday
H καθιερωμένη και η αγαπημένη για σχεδόν όλους τους καταναλώτες Black Friday ή αλλιώς Μαύρη Παρασκευή, oρίζεται συνήθως την τέταρτη Παρασκευή του Νοεμβρίου, αλλά πάντα ακολουθεί την ημέρα των Ευχαριστιών στις ΗΠΑ που φέτος είναι στις 28 Νοεμβρίου.
Έτσι, φέτος η Black Friday θα «πέσει» την Παρασκευή, 29 Νοεμβρίου 2024.
Και φέτος… «Black Week»
Από την τρίτη χρονιά εφαρμογής στην Ελλάδα, και συγκεκριμένα από το 2018, η Black Friday έχει πάρει τη μορφή «Black Week».
Κάτι τέτοιο αναμένεται να γίνει και το… 2024 από τα εμπορικά καταστήματα, με αποτέλεσμα οι μεγάλες προσφορές να μην ξεκινήσουν την καθιερωμένη… «Μαύρη Παρασκευή» που πέφτει στις 29 Νοεμβρίου, αλλά τη Δευτέρα, 25 Νοεμβρίου.
Να σημειωθεί και ότι φέτος (για τρίτη φορά τα τελευταία χρόνια) δεν διεξάγονται οι ενδιάμεσες εκπτώσεις του Νοεμβρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, αυτό θα δώσει τη δυνατότητα σε μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις να προχωρήσουν νωρίτερα σε πιο «γενναίες» προσφορές.
Πώς προέκυψε η «Black Friday»
Ξεκίνησε ως συνήθεια στις ΗΠΑ και εξαιτίας της επιτυχίας που γνώρισε, έγινε θεσμός που υιοθέτησαν και άλλες χώρες.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’60 τα λογιστικά φύλλα και οι αποδείξεις ήταν βεβαίως χειρόγραφα και τα καταστήματα είχαν δύο χρώματα μελανιού για να καταγράφουν τα στοιχεία.
Με κόκκινο γράφονταν οι ημέρες με αρνητικό ισολογισμό πωλήσεων και με μαύρο οι ημέρες με θετικό απολογισμό.
Καθιερώθηκε λοιπόν η τελευταία Παρασκευή του Νοέμβρη ως η πρώτη ημέρα των πωλήσεων της Χριστουγεννιάτικης περιόδου, με σημαντικά αυξημένους τζίρους, εξ’ ου και η ονομασία Black Friday.
INTIME NEWS
Ο θεσμός τα τελευταία χρόνια έχει εξαπλωθεί σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων σε Αγγλία, Γερμανία, Γαλλία, Δανία, Ιταλία, Ισπανία, Αυστρία, Φινλανδία, Πολωνία και κάθε χρονιά συμμετέχουν όλο και περισσότεροι λιανέμποροι.
Μετά την Black Friday, η Cyber Monday
Βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τρεις ημέρες μετά την Black Friday, έρχεται η Cyber Monday, μια ακόμα ευκαιρία για φθηνές αγορές, που αφορά τις αγορές που γίνονται αποκλειστικά μέσω διαδικτύου.
Φέτος η Cyber Monday πέφτει τη Δευτέρα, 2 Δεκεμβρίου 2024.
Συμβουλές για ασφαλείς αγορές στην Black Friday
- Ο Συνήγορος του Καταναλωτή και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή Ελλάδας επισημαίνουν ότι στόχος όλων των καταναλωτών δεν θα πρέπει να είναι μόνο οι οικονομικά συμφέρουσες, αλλά ταυτόχρονα οι έξυπνες και ασφαλείς αγορές. Στο πλαίσιο αυτό, συμβουλεύουν τους καταναλωτές τα παρακάτω:
- Προσέχουμε τη διαθεσιμότητα των προϊόντων: Κάποιες φορές, πίσω από μία πολύ χαμηλή τιμή κρύβεται ένας αρκετά μεγάλος χρόνος αναμονής για την παράδοση, που μπορεί να μην ικανοποιεί πάντοτε τις άμεσες ανάγκες μας.
- Επιβεβαιώνουμε την ορθότητα και εντιμότητα της προσφερόμενης εκπτωτικής τιμής: Ενίοτε, συμβαίνει οι εκπτώσεις να είναι πλασματικές και να μας ξεγελούν. Εντοπίζουμε και συμβουλευόμαστε εργαλεία που είναι διαθέσιμα online και μας δείχνουν σε βάθος χρόνου την εξέλιξη των τιμών των προϊόντων που μας ενδιαφέρουν. Επίσης, σημειώνουμε τις τιμές των προϊόντων πριν και μετά την εφαρμογή τυχόν εκπτώσεων, ώστε να μπορούμε εύκολα να τις συγκρίνουμε εκ των υστέρων και να γνωρίζουμε έτσι εάν πράγματι υφίσταται και ποιο είναι το αληθινό οικονομικό μας όφελος.
- Προτιμούμε τη διεκπεραίωση της πληρωμής με αντικαταβολή ή ηλεκτρονικά μέσα, που μας δίνουν την εκ των υστέρων δυνατότητα αμφισβήτησης μιας ηλεκτρονικής συναλλαγής, εάν προκύψει προβληματική. Αποφεύγουμε την ολοσχερή εξόφληση των προϊόντων μέσω τραπεζικής κατάθεσης πριν από την παράδοσή τους, εκτός εάν εμπιστευόμαστε απόλυτα το κύρος και την εμπορική φήμη του πωλητή.
Pixabay
- Όταν αγοράζουμε εξ αποστάσεως, βεβαιωνόμαστε ότι στην ιστοσελίδα του εμπόρου αναγράφονται όλα τα κατά νόμο στοιχεία ταυτότητας (π.χ. η εμπορική επωνυμία του) και επικοινωνίας (πλήρης ταχυδρομική διεύθυνση εγκατάστασης). Για ακόμα μεγαλύτερη εξασφάλιση, αναζητούμε εάν παρέχονται επιπλέον ταυτοποιητικά στοιχεία, όπως αριθμός καταχώρησης στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο και ΑΦΜ.
- Στην τελική τιμή αγοράς των προϊόντων συνυπολογίζουμε τυχόν έμμεσα έξοδα (π.χ. κόστος αντικαταβολής, μεταφοράς, ασφάλισης, κ.λπ.), ώστε να έχουμε πλήρη εικόνα της πραγματικής οικονομικής μας επιβάρυνσης.
- Υποβάλλουμε το συντομότερο μετά την παραλαβή ενός προϊόντος και, πάντως, εντός της νόμιμης προθεσμίας των τριών ημερών προς την ταχυδρομική επιχείρηση που πραγματοποίησε την επίδοση τις επιφυλάξεις μας για τυχόν εμφανείς φθορές, δεδομένου ότι μπορεί να προκλήθηκαν κατά τη μεταφορά και να δικαιούμαστε αποζημίωση. Επικοινωνούμε, οπωσδήποτε, και με το κατάστημα πώλησης το συντομότερο, προκειμένου να διερευνήσουμε την πιθανότητα ένα προϊόν να έφερε εξ αρχής (πριν από τη μεταφορά) φθορές ή ζημιές.
- Ενημερωνόμαστε για την πολιτική ακύρωσης συναλλαγών και επιστροφών προϊόντων που εφαρμόζουν τα καταστήματα, με τα οποία συναλλασσόμαστε. Γνωρίζουμε καλά ότι τα δικαιώματα της υπαναχώρησης στις εξ αποστάσεως αγορές, καθώς επίσης της δωρεάν διόρθωσης ή αντικατάστασης ελαττωματικών προϊόντων αποτελούν θεσπισμένα δικαιώματα των καταναλωτών, που εξασφαλίζονται από τον νόμο, και δεν παρασυρόμαστε από εσφαλμένους και παραπλανητικούς ισχυρισμούς των πωλητών ότι δήθεν αποτελούν προνομιακές -μοναδικές και πρόσθετες- παροχές.
- Προβληματιζόμαστε έντονα με τιμές που είναι υπερβολικά χαμηλές, ιδίως όταν το εύρος τους βρίσκεται αρκετά μακριά από τον συνήθη ανταγωνισμό για τα αντίστοιχα προϊόντα ή όταν πρόκειται για διαφημιστικές καταχωρήσεις προϊόντων αποκλειστικά σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς ελλοχεύει σοβαρός κίνδυνος εξαπάτησης.
- Εάν αγοράζουμε διαδικτυακά από τρίτες (εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης) χώρες, δεδομένου ότι η Black Friday είναι ένα διεθνές εκπτωτικό γεγονός, γνωρίζουμε καλά από πριν ότι τα εισαγόμενα προϊόντα επισείουν έξοδα εκτελωνισμού, τα οποία ενδέχεται να είναι πολλαπλάσια της αρχικής τιμής και να την επιβαρύνουν σημαντικά.
- Δείχνουμε ιδιαίτερη προτίμηση σε καταστήματα που αναλαμβάνουν οικειοθελώς δέσμευση να επιλύσουν φιλικά μία καταναλωτική διαφορά μέσω του θεσμού της εξωδικαστικής επίλυσης (π.χ. μέσω του Συνηγόρου του Καταναλωτή), καθώς με αυτόν τον τρόπο τα δικαιώματα των καταναλωτών αποκτούν μεγαλύτερη αξία και εξασφαλίζονται ακόμα περισσότερο.