Η αναδρομή στο παρελθόν, και ιδιαίτερα στην εποχή της Αρχαίας Ελλάδας, πάντα κρύβει ένα μυστήριο, που γοητεύει και συγκινεί το κόσμο. Οι αρχαίοι Έλληνες, πρόσεχαν ιδιαίτερα τη διατροφή τους, ενώ τη θεωρούσαν σημαντική για την υγεία τους, τόσο τη σωματική, όσο και τη πνευματική.
Οι αρχαίοι Έλληνες, δεν έτρωγαν ποτέ μόνοι. Συγκεκριμένα, «Το να φάει κανείς μόνος του, δεν σημαίνει ότι γευματίζει, αλλά ότι γεμίζει το στομάχι του σαν τα ζώα», λέει κατηγορηματικά ο Πλούταρχος. Το γεύμα, ήταν η αφορμή για επικοινωνία, και για δέσιμο της οικογένειας. Σε πολλές περιγραφές, βλέπουμε ότι όλες οι σημαντικές αποφάσεις, παίρνονταν την ώρα του φαγητού.
Το φαγητό λοιπόν στην αρχαία Ελλάδα ήταν ένα τελετουργικό, εξού και η λέξη συμπόσιο, που είναι είναι η συγκέντρωση ανθρώπων που πίνουν μαζί.
Το συμπόσιο
Στην αρχαία Ελλάδα το συμπόσιο (συν+πίνειν) ήταν μια διαδεδομένη συνήθεια. Μια συγκέντρωση φίλων. Σε ορισμένα από αυτά, οι συμμετέχοντες συνεισέφεραν ή οικονομικά, ή με τρόφιμα, τα οποία και λέγονταν “συμβολές”. Ο Όμηρος τα αποκαλεί “εράνους”, ενώ γνωστές είναι οι αρχαίες σχετικές φράσεις “δειπνείν από συμβολών”, ή “δείπνον από σπυρίδος”.
Το συμπόσιον (λέξη που σημαίνει «συνάθροιση ανθρώπων που πίνουν») αποτελούσε έναν από τους πιο αγαπημένους τρόπους διασκέδασης των Ελλήνων. Περιελάμβανε δύο στάδια: το πρώτο μέρος ήταν αφιερωμένο στο φαγητό, που σε γενικές γραμμές ήταν λιτό, ενώ το δεύτερο στην κατανάλωση ποτού.
Στην πραγματικότητα, οι αρχαίοι έπιναν κρασί και μαζί με το γεύμα, ενώ τα διάφορα ποτά συνοδεύονταν από μεζέδες (τραγήματα): κάστανα, κουκιά, ψημένοι κόκκοι σίτου ή ακόμη γλυκίσματα από μέλι, που είχαν ως στόχο την απορρόφηση του οινοπνεύματος ώστε να επιμηκυνθεί ο χρόνος της συνάθροισης.
Το δεύτερο μέρος ξεκινούσε με σπονδή, τις περισσότερες φορές προς τιμή του Διονύσου.Κατόπιν οι παριστάμενοι συζητούσαν ή έπαιζαν διάφορα επιτραπέζια παιχνίδια, όπως ο κότταβος. Συνεπώς τα άτομα έμεναν ξαπλωμένα σε ανάκλιντρα (κλίναι), ενώ χαμηλά τραπέζια φιλοξενούσαν τα φαγώσιμα και τα παιχνίδια.
Χορεύτριες, ακροβάτες και μουσικοί συμπλήρωναν την ψυχαγωγία των παρευρισκομένων. Ένας «βασιλιάς του συμποσίου» ο οποίος εκλεγόταν στην τύχη αναλάμβανε να υποδεικνύει στους δούλους την αναλογία κρασιού και νερού κατά την προετοιμασία των ποτών.
Μπορούσε να διοργανωθεί από έναν ιδιώτη για τους φίλους ή για τα μέλη της οικογένειάς του, όπως ακριβώς συμβαίνει και σήμερα με τις προσκλήσεις σε δείπνο. Τα πολυτελή συμπόσια προφανώς προορίζονταν για τους πλούσιους, ωστόσο στα περισσότερα σπιτικά θρησκευτικές ή οικογενειακές γιορτές αποτελούσαν αφορμή για δείπνο, έστω και μετριοπαθέστερο.