Η μοναξιά είναι μια έννοια που υποδηλώνει ότι νιώθουμε διαχωρισμένοι κι αποκομμένοι από τους άλλους, σ’ένα βαθύτερο επίπεδο. Είναι ένα φαινόμενο πολυδιάστατο που εκδηλώνεται και βιώνεται διαφορετικά από τον καθένα από εμάς. Εάν αισθάνεστε μόνοι, ίσως να σκέφτεστε
‘Οτι δεν έχετε ουσιαστικούς δεσμούς με τους ανθρώπους γύρω σας
Ότι κανείς δε σας νοιάζεται πραγματικά
Ότι οι γύρω σας σας αγνοούν
Ότι δεν μπορείτε να συνδεθείτε με τους άλλους σε συναισθηματικό επίπεδο
Ότι σας έχουν εγκαταλείψει
Ίσως επίσης να περνάτε μια δύσκολη φάση στη ζωή σας όπου
Δεν έχετε κάποιο σύντροφο ή φίλους
Είστε μόνοι λόγω περιστάσεων και νιώθετε άβολα με αυτό.
Ως ένα βαθμό, η μοναξιά είναι μία φυσιολογική κατάσταση, μέρος της διαδικασίας της ωρίμανσης μας. Μένουμε μόνοι για πρώτη φορά ως βρέφη και κατά τη διάρκεια της ζωής μας, οι περίοδοι απομόνωσης και συντροφικότητας εναλάσσονται διαρκώς. Είναι λοιπόν η μοναξιά μια εμπειρία εξισορρόπησης ανάμεσα στην αναζήτηση της οικειότητας και την αποδοχή ότι η απομόνωση είναι μέρος της ζωής. Βέβαια, συχνά στη ζωή, μπορεί να νιώσουμε ότι ο κύκλος αυτός είναι δύσκολος. Τότε ίσως σκεφτόμαστε ότι οι άλλοι δε μας αγαπούν, ότι είμαστε αποκομμένοι, διαχωρισμένοι ή αγνοημένοι. Μέσα μας υπάρχει το βάρος της μοναξιάς.
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί λόγοι που κάποιοι άνθρωποι βιώνουν τη μοναξιά πιο έντονα από κάποιους άλλους. Κατ’αρχάς, η μοναξιά μπορεί να είναι περιστασιακή, να έχει προκληθεί δηλαδή από εξωτερικά γεγονότα. Ένας χωρισμός, μια απώλεια, μια σχέση που μας αφήνει ανικανοποίητους, ο σύγχρονος ρυθμός ζωής, μια δραστική αλλαγή περιβάλλοντος όπως η μετανάστευση σε μια ξένη χώρα, μπορεί να προκαλέσουν ή να εντείνουν τη σκέψη ότι είμαστε μόνοι.
Πέρα από περιστασιακούς λόγους, η μοναξιά μπορεί να είναι και μια διαρκής εσωτερική κατάσταση η οποία να μην συνδέεται με εξωτερικά γεγονότα. Οι λόγοι για τους οποίους η μοναξιά μπορεί να έχει παγιωθεί ως μία εσωτερική κατάσταση είναι διαφορετικοί για τον καθένα. Συχνά, οι ρίζες της μπορεί να βρίσκονται στην παιδική ηλικία, ειδικά όταν αισθανόμαστε ότι δεν είχαμε αγαπηθεί σαν παιδιά ή εάν είχαμε ζήσει εμπειρίες εγκατάλλειψης και απόρριψης. Έτσι ίσως κουβαλάμε τον φόβο αυτό της απόρριψης και ως ενήλικες και απομονωνόμαστε για να προστατευτούμε. Άλλες φορές, κάποιες εμπειρίες της μετέπειτα ζωής, όπως συνεχείς απογοητεύσεις στις σχέσεις , μπορεί να οδηγήσουν σε απογοήτευση και απομόνωση.
Επίσης είναι σημαντικό να αναφέρουμε, ότι κάποιες ψυχικές διαταραχές μπορεί να δημιουργήσουν τάση για απομόνωση και συνεπώς να επιφέρουν μοναξιά. Για παράδειγμα, στην κοινωνική φοβία, το άτομο πιστεύει ότι κρίνεται διαρκώς από τους άλλους και αποφεύγει τις κοινωνικές δραστηριότητες από φόβο ότι θα ντροπιαστεί. Στην κατάθλιψη, μπορεί και πάλι να υπάρξει απομόνωση για διαφορετικούς λόγους.
Για να ξεπεράσετε τη μοναξιά
Αναλογιστείτε: Πώς θα ήταν τα πράγματα, τι θα σκεφτόσασταν και πώς θα νιώθατε εάν δεν ήσασταν μόνοι; Εάν ένα πρωί ξυπνούσατε και διαπιστώνατε ότι δεν νιώθετε πλέον μοναξιά, τι αλλαγές θα είχαν γίνει στη ζωή σας; Ο οραματισμός είναι το πρώτο βήμα για ν’αποκτήσουμε σαφή εικόνα του τι ακριβώς θέλουμε να επιτύχουμε.
Αγαπήστε και φροντίστε τον εαυτό σας. Εάν εσείς ίδιοι δεν αγαπάτε τον εαυτό σας, θα είναι δύσκολο να νιώσετε και να πιστέψετε ότι οι άλλοι σας αγαπούν ακόμα κι αν πραγματικά σας αγαπούν. Εάν έχετε χαμηλή αυτοεκτίμηση, είναι σχεδόν σίγουρο ότι κάνετε αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό σας. Προσπαθήστε να αλλάξετε τις σκέψεις αυτές αναγνωρίζοντας τα θετικά σας στοιχεία και προσπαθώντας να βελτιώσετε ο,τι χρειάζεται βελτίωση χωρίς να κρίνετε αυστηρά τις ατέλειες σας . Θυμηθείτε ποιές είναι οι αξίες σας και αναρωτηθείτε κατά πόσο ζείτε σύμφωνα με αυτές καθώς και κατά πόσο τις επικοινωνείτε στους άλλους. Επίσης, μην ξεχνάτε να φροντίζετε τον εαυτό σας, με σωστή διατροφή, ξεκούραση και διασκέδαση.
Προσπαθήστε να βρείτε διάφορες ομάδες που θα μπορούσατε να συμμετάσχετε στην τοπική σας κοινότητα. Για παράδειγμα, αρχίστε μία ομάδα χορού,κεραμικής,ζωγραφικής ή άλλης δημιουργικής απασχόλησης. Σιγά-σιγά, μπορείτε ν’αποκτήσετε έναν κύκλο γνωριμιών με κοινά ενδιαφέροντα. Το δυσκολότερο κομμάτι με αυτές τις δραστηριότητες είναι η απόφαση να πάει κανείς καθώς και οι πρώτες φορές. Εάν μετά τις πρώτες φορές, συνεχίσετε να αισθάνεστε άβολα, τότε θα μπορούσατε να δοκιμάσετε μια διαφορετική ομάδα ή δραστηριότητα.
Επανασυνδεθείτε με παλιούς φίλους. Ίσως είχατε κάποιους φίλους στο παρελθόν με τους οποίους περνούσατε καλά, αλλά χάσατε επαφή με τα χρόνια. Δοκιμάστε να επικοινωνήσετε μαζί τους κι ίσως να διαπιστώσετε ότι ενδιαφέρονται κι εκείνοι να ανακτήσουν επαφή μαζί σας.
Ενισχύστε τους οικογενειακούς σας δεσμούς. Συχνά οι οικογενειακές σχέσεις αποδυναμώνονται με το χρόνο, είτε λόγω των πολλών υποχρεώσεων και του σύγχρονου ρυθμού ζωής είτε λόγω άλλων παραγόντων. Εάν αισθάνεστε ότι το να έρθετε πιο κοντά στην οικογένεια σας, είναι κάτι που μπορεί να σας βοηθήσει, τότε δοκιμάστε να αυξήσετε την επαφή σας μαζί τους.
Αρχίστε εθελοντισμό. Ο εθελοντισμός είναι ένας εξαιρετικός τρόπος όχι μόνο για να γνωρίσετε καινούριους ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα αλλά και για να ενισχύσετε τον σύνδεσμο σας με την ευρύτερη κοινότητα μέσω της προσφοράς.
Εάν αισθάνεστε έντονο άγχος με την κοινωνική συναναστροφή, εάν μέσα σας επικρατεί αρνητικότητα και θλίψη που σας απομονώνει , ή εάν νιώθετε πληγωμένοι από εμπειρίες του παρελθόντος , θα μπορούσατε να ζητήσετε τη βοήθεια ενός ψυχολόγου προκειμένου να επεξεργαστείτε και ν’αντιμετωπίσετε αυτά τα συναισθήματα.