Οι βρετανικές εκλογές έφεραν μια ιστορική νίκη για το Εργατικό Κόμμα, με τον σερ Κιρ Στάρμερ να ετοιμάζεται να αναλάβει την πρωθυπουργία.
Οι Εργατικοί κατάφεραν να κερδίσουν 410 από τις 650 έδρες στο κοινοβούλιο, ανατρέποντας τους Συντηρητικούς του Ρίσι Σούνακ, οι οποίοι κατέγραψαν τη χειρότερη εκλογική τους απόδοση στη μεταπολεμική ιστορία με 131 έδρες. Αυτή η νίκη επιβεβαιώνει τη μεγάλη αλλαγή στο πολιτικό σκηνικό της Βρετανίας και τη λαϊκή απαίτηση για μια νέα κατεύθυνση μετά από 14 χρόνια συντηρητικών κυβερνήσεων.
O Κιρ Στάρμερ θα γίνει σήμερα ο επόμενος πρωθυπουργός της Βρετανίας, με το Κόμμα των Εργατικών να βρίσκεται σε τροχιά μιας μαζικής νίκης στις βουλευτικές εκλογές, όπως έδειξαν το exit poll και οι επικαιροποιημένες προβλέψεις, που δείχνουν μία ιστορική ήττα για τους συντηρητικούς του Ρίσι Σούνακ.
Το κεντροαριστερό Εργατικό Κόμμα αναμένεται ότι θα κερδίσει 410 από τις 650 βουλευτικές έδρες στο κοινοβούλιο, ανατρέποντας δραστικά τις αριθμητικές ισορροπίες που είχαν διαμορφωθεί πριν από πέντε χρόνια, όταν και κατέγραψε τη χειρότερη εκλογική απόδοσή του από το 1935.
BREAKING: Moment exit poll revealed.
Labour will win a landslide victory in this general election, defeating the Conservative Party that has been in power since 2010, the broadcasters’ exit poll suggests.https://t.co/xItZsH7tea
📺 Sky 501, Virgin 602, Freeview 233 and YouTube pic.twitter.com/sgkGdGG9qZ
— Sky News (@SkyNews) July 4, 2024
Το εκλογικό αποτέλεσμα εκτιμάται ότι θα δώσει στους Εργατικούς μία πλειοψηφία 170 εδρών, κατεβάζοντας την αυλαία των συντηρητικών κυβερνήσεων, οι οποίες, για 14 χρόνια κυβέρνησαν τη Βρετανία.
Σύμφωνα με το exit poll που μετέδωσε το BBC οι Εργατικοί του Στάρμερ λαμβάνουν 410 έδρες (από τις συνολικά 650 έδρες του κοινοβουλίου) και ακολουθούν οι Συντηρητικοί του Σούνακ με 131 έδρες, τον χαμηλότερο αριθμό στη μεταπολεμική ιστορία τους.
Οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες έρχονται τρίτοι με 61 βουλευτές. Το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας θα δει τον αριθμό των βουλευτών του να πέφτει στους 10 και το Μεταρρυθμιστικό Κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ προβλέπεται να λάβει 13 βουλευτές, σύμφωνα με το exit poll.
Το Πράσινο Κόμμα της Αγγλίας και της Ουαλίας αναμένεται να διπλασιάσει τον αριθμό των βουλευτών του σε δύο και το Κόμμα της Ουαλίας θα λάβει 4 βουλευτές. Οι υπόλοιποι προβλέπεται να λάβουν 19 έδρες.
Στάρμερ μετά τον θρίαμβο: «Η χώρα είναι έτοιμη για την αλλαγή»
«Θα υπηρετήσω τον καθένα ξεχωριστά. Οι πολίτες είναι έτοιμοι για την αλλαγή» τόνισε ο ηγέτης των Εργατικών και νικητής των εκλογών στην Βρετανία, σερ Κιρ Στάρμερ, από την εκλογική του περιφέρεια στο Βόρειο Λονδίνο.
Ο Κιρ Στάρμερ έφτασε στο εκλογικό τμήμα στο Holborn & St Pancras του βόρειου Λονδίνου μαζί με τη σύζυγό του, Βικτόρια.
Ο ηγέτης των Εργατικών δήλωσε ότι η χώρα ψήφισε για αλλαγή και ότι είναι η ώρα για το κόμμα του ν’ ανταποκριθεί στις προσδοκίες, μιλώντας μετά τη νίκη για την έδρα του στο κοινοβούλιο.
«Οι άνθρωποι εδώ και σε όλη τη χώρα έχουν μιλήσει και είναι έτοιμοι για αλλαγή, για την πολιτική των επιδόσεων, για την επιστροφή της πολιτικής ως δημόσια υπηρεσία» τόνισε ο ηγέτης των Εργατικών, μετά το εμφατικό, όπως όλα δείχνουν αποτέλεσμα, για το κόμμα του.
«Η αλλαγή ξεκινά ακριβώς εδώ, γιατί αυτή είναι η δημοκρατία σας, η κοινότητά σας και το μέλλον σας» σημείωσε και πρόσθεσε «Έχετε ψηφίσει. Τώρα είναι ώρα να δουλέψουμε»
Ο ηγέτης των Εργατικών, ο οποίος ετοιμάζεται να γίνει ο επόμενος πρωθυπουργός, επανεξελέγη στην έδρα του λαμβάνοντας 18.884 ψήφους.
Οι εκτιμήσεις του exit poll ανακοινώθηκαν μόλις έκλεισαν οι κάλπες χθες στις 22:00 τοπική ώρα (24.00 ώρα Ελλάδας) αλλά θα πρέπει να περιμένουμε για τα επίσημα αποτελέσματα, που θα ανακοινώνονται ανά εκλογική περιφέρεια μέχρι νωρίς το πρωί της Παρασκευής.
Δημοσκοπήσεις: Ιστορική νίκη Στάρμερ, μεγαλύτερη και από του Μπλερ το 1997
Οι δημοσκοπήσεις έδειξαν συντριπτική νίκη των Εργατικών με επικεφαλής τον Κιρ Στάρμερ, ίσως ακόμη μεγαλύτερη από αυτή του Τόνι Μπλερ το 1997. Οι εκλογές αυτές, ωστόσο, δεν προκάλεσαν μεγάλο ενθουσιασμό, και δεν θύμιζαν καθόλου την ευφορία που είχε σηματοδοτήσει την αρχή της θητείας του Μπλερ.
Μετά από πέντε συντηρητικούς πρωθυπουργούς, το Brexit, τη λιτότητα, την κρίση της αγοραστικής δύναμης και την επιδείνωση του δημόσιου συστήματος υγείας, οι Βρετανοί ήθελαν να δείξουν τη δυσαρέσκειά τους στις κάλπες και να γυρίσουν τη σελίδα των συντηρητικών. Οι Τόρις είχαν μόνο μία φιλοδοξία τις τελευταίες ημέρες της προεκλογικής εκστρατείας: να περιορίσουν το εύρος της ήττας.
«Έχετε 4 ώρες για να αποτρέψετε μια σούπερ πλειοψηφία των Εργατικών που θα προκαλέσει αύξηση των φόρων για το υπόλοιπο της ζωής σας» δήλωσε νωρίτερα την Πέμπτη ο συντηρητικός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ.
Ο Εργατικός Κιρ Στάρμερ, ένας 61χρονος πρώην δικηγόρος, θα λάβει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον βασιλιά Κάρολο Γ’ την Παρασκευή.
Βρετανία Εκλογές: Τα αποτελέσματα ανά περιοχή
Οι Εργατικοί νικάνε σε Χούγκτον και νότιο Σάντερλαντ. Στο νότιο Σάντερλαντ, η σκιώδης υπουργός Παιδείας, Μπρίτζετ Φίλιπσον, κέρδισε με 18.847 ψήφους. «Οι καλύτερες μέρες μας βρίσκονται μπροστά μας. Το κόμμα μας θα είναι μια κυβέρνηση υπηρεσιών με σκοπό και τροφοδοτούμενη από την ελπίδα», είπε.
Ο Σαμ Γουντς-Μπρας του Μεταρρυθμιστικού κόμματος κέρδισε τη δεύτερη θέση της εκλογικής περιφέρειας, με 11.668 ψήφους.
Οι Εργατικοί επικράτησαν σε Μπλάιθ και Άσινγκτον. Στις πόλεις Μπλάιθ και Άσινγκτον, ο Ίαν Λάβερι των Εργατικών είναι ο μεγάλος νικητής με 20.030 ψήφους. Δεύτερο κόμμα έρχεται το Μεταρρυθμιστικό με 10.857 ψήφους και τρίτοι οι Συντηρητικοί.
Νίκη των Εργατικών και στο κεντρικό Σάντερλαντ όπου ο Λιούις Άτκινσον των Εργατικών επικρατεί στο κεντρικό Σάντερλαντ με 16.852 ψήφους. Για άλλη μια φορά, το Μεταρρυθμιστικό κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ κερδίζει τους Συντηρητικούς και έρχεται στη δεύτερη θέση.
Οι Εργατικοί επικρατούν στην Ουάσινγκτον και το νότιο Γκέιτσχεντ. Η Σάρον Χότζσον επανεκλέγεται για τους Εργατικούς, καθώς το Μεταρρυθμιστικό κόμμα έρχεται και πάλι δεύτερο πάνω από τους Συντηρητικούς.
Οι Εργατικοί επικρατούν και στο νότιο Σουίντον έναντι των Συντηρητικών. Ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης, Ρόμπερτ Μπάκλαντ, έχασε το νότιο Σουίντον από την Χάιντι Αλεξάντερ των Εργατικών η οποία έλαβε 21.676 ψήφους, ενώ ο Μπάκλαντ ήρθε δεύτερος με 12.070 ψήφους. Είναι ο πρώτος Συντηρητικός που χάνει την έδρα του, την οποία κατείχε από το 2010.
Οι Συντηρητικοί επικρατούν σε Ρέιλι και Γουίκφορν, όπου ο Μαρκ Φρανσουά διατηρεί την έδρα του, με πλειοψηφία άνω των 5.500 έναντι του υποψηφίου των Μεταρρυθμίσεων Γκραντ Ράνταλ, ο οποίος έρχεται δεύτερος. Είναι η πρώτη νίκη της βραδιάς για τους Τόρις.
Οι Εργατικοί κερδίζουν σε Ντάρλινγκτον και Στουντ από τους Συντηρητικούς και κρατούν το Τζάροου και το ανατολικό Γκέιτσχεντ.
Το Εργατικό Κόμμα επικράτησε στην εκλογική περιφέρεια του Τέλφορντ από τους Συντηρητικούς, μετά από εννέα χρόνια, όταν η Λούσι Άλαν το κέρδισε από τους Εργατικούς. Εκεί ο Μπόρις Τζόνσον ξεκίνησε το μανιφέστο του κόμματος το 2019.
Η Ρέιτσελ Ριβς των Εργατικών κερδίζει στο Leeds West & Pudsey με πλειοψηφία πάνω από 12.000 και είναι πιθανό να γίνει καγκελάριος του Κιρ Στάρμερ.
Οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες κερδίζουν τον Eastleigh από τους Συντηρητικούς και το Τσέλτεναμ, παίρνοντας την έδρα από τους Τόρις, την οποία κρατούσε ο υπουργός Δικαιοσύνης Άλεξ Τσαλκ. Οι Συντηρητικοί κρατούν το Μπρόξμπορν.
Οι Εργατικοί επικρατούν στο Τάινμουθ και στο νότιο Μπάρνσλεϊ και κερδίζουν από τους Τόρις το νότιο Μπλάκπουλ, το Leigh & Atherton, το Cannock Chase, το Κόλτσεστερ, την Κοιλάδα του Γκλαμόργκαν, το βόρειο Σουίντον και το Μπρίτζεντ.
Το ακροδεξιό κόμμα Reform UK του Νάιτζελ Φάρατζ εξέλεξε για πρώτη φορά βουλευτή, με τον Λι Άντερσον να διατηρεί την έδρα που κέρδισε το 2019 στο Άσφιλντ όταν όμως ήταν μέλος του Συντηρητικού Κόμματος. Το Reform UK προβλέπεται να εξασφαλίσει 13 έδρες στη Βουλή των Κοινοτήτων, σύμφωνα με το exit poll.
Ο ηγέτης του Reform UK Νάιτζελ Φάρατζ νίκησε στο Κλάκτον του Έσσεξ και εκλέγεται βουλευτής μετά από επτά αποτυχημένες προσπάθειες.
Η αναπληρώτρια αρχηγός των Εργατικών, Άντζελα Ρέινερ, επανεξελέγη στην έδρα της στο Ashton-under-Lyne.
Η Πένι Μόρντοντ που κάποτε θεωρούνταν μία πιθανή διεκδικήτρια της ηγεσίας του Συντηρητικού Κόμματος στη Βρετανία, έχασε την έδρα της στο Κοινοβούλιο, από έναν υποψήφιο του Εργατικού Κόμματος, σύμφωνα με τα εκλογικά αποτελέσματα, νωρίς σήμερα το πρωί.
Ο υπουργός Άμυνας Γκραντ Σαπς έχασε την έδρα του Γουέλγουιν Χάτφιλντ από το Εργατικό Κόμμα με διαφορά 3.799 ψήφων. Είναι το δεύτερο θύμα του υπουργικού συμβουλίου, αφού ο υπουργός Δικαιοσύνης Άλεξ Τσαλκ έχασε επίσης τη θέση του.
Ο Τζέρεμι Κόρμπιν κέρδισε στο Islington North ως ανεξάρτητος υποψήφιος. Ο Κόρμπιν εκδιώχθηκε από το Εργατικό Κόμμα αφού ισχυρίστηκε ότι η κλίμακα του αντισημιτισμού στο κόμμα ήταν «δραματικά υπερεκτιμημένη».
Η Θέση των εργατικών για το Brexit και την Ευρώπη
Η πολιτική των Εργατικών για το Brexit και τη σχέση της Βρετανίας με την Ευρώπη παραμένει ένα θέμα έντονου ενδιαφέροντος. Παρά τη σαρωτική νίκη, ο Κιρ Στάρμερ δεν έχει δεσμευτεί να ανατρέψει το Brexit, αλλά να επαναδιαπραγματευτεί τις υπάρχουσες συμφωνίες με την ΕΕ για να βελτιώσει τη συνεργασία σε τομείς όπως η ασφάλεια, η άμυνα και η κινητικότητα των νέων.
Συνεργασία και νέες συμφωνίες
Οι Εργατικοί έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να προχωρήσουν σε μια πιο συστηματική σχέση με την ΕΕ, σε αντίθεση με την ad hoc προσέγγιση της κυβέρνησης Σούνακ. Ο Στάρμερ και ο σκιώδης υπουργός Εξωτερικών, Ντέιβιντ Λάμμι, έχουν τονίσει την ανάγκη για στενότερη οικονομική και διπλωματική συνεργασία με την Ευρώπη. Αυτό περιλαμβάνει τη σύναψη νέων συμφωνιών για την υγειονομική ασφάλεια και την αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων.
Προκλήσεις και προσδοκίες
Η νέα κυβέρνηση αναμένεται να αντιμετωπίσει προκλήσεις στην προσπάθεια της να αποκαταστήσει τις σχέσεις με την ΕΕ. Αν και η επανασύνδεση με το πρόγραμμα Erasmus και η δημιουργία ενός νέου συστήματος κινητικότητας για τους νέους είναι δημοφιλείς προτάσεις, η τήρηση της ισορροπίας μεταξύ των πολιτικών υποσχέσεων και των οικονομικών αναγκών θα είναι κρίσιμη. Η πίεση για οικονομική ανάπτυξη μπορεί να οδηγήσει σε πιο στενή εμπορική σχέση με την ΕΕ, κάτι που δεν αποκλείεται να γίνει αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο μέλλον.
Συνολικά, η νίκη των Εργατικών σηματοδοτεί μια στροφή προς μια πιο συνεργατική και ενωτική στάση απέναντι στην Ευρώπη, αν και οι ακριβείς λεπτομέρειες της νέας πολιτικής θα ξεκαθαρίσουν στο εγγύς μέλλον. Η αναμενόμενη συνάντηση του Στάρμερ με άλλους ευρωπαίους ηγέτες στο Blenheim Palace θα αποτελέσει μια πρώτη ευκαιρία για να τεθούν οι βάσεις για τις νέες σχέσεις.