Κάθε άνδρας και γυναίκα έχει βιώσει μια ερωτική πράξη να ολοκληρώνεται πρόωρα, γιατί η εκσπερμάτιση έρχεται πιο γρήγορα από τη στιγμή που θα ήθελαν. Αυτό βέβαια δεν θεωρείται πρόβλημα όταν συμβαίνει περιστασιακά ή κάτω από ειδικές συνθήκες π.χ. στην αρχή μιας σχέσης ή ύστερα από σεξουαλική αποχή του άνδρα για σημαντικό χρονικό διάστημα.
Όταν όμως η εμπειρία γίνεται μόνιμη, είναι λογικό να φέρει ένταση, προβληματισμό και ίσως τελικά αποφυγή σεξουαλικής επαφής. Πότε όμως ορίζεται η εκσπερμάτιση ως πρόωρη;
Στα κριτήρια διάγνωσης της πρόωρης εκσπερμάτισης περιλαμβάνονται:
* Η εκσπερμάτιση γίνεται πριν ή αμέσως μετά τη διείσδυση στον κόλπο. Το κριτήριο αυτό είναι υποκειμενικό, αφού ο κάθε άνδρας ή και ειδικός καλείται να εκτιμήσει πόσος χρόνος είναι το «αμέσως μετά».
* Η εκσπερμάτιση γίνεται πριν το θελήσει ο άνδρας. Το κριτήριο αυτό υπονοεί πως η εκσπερμάτιση δεν γίνεται κατά τη βούληση του ατόμου. Εάν, όμως, κάποιος εκσπερματίζει π.χ. στα 7 λεπτά, αλλά αναφέρει πως θέλει να αυξήσει τον χρόνο του διότι η σύντροφός του χρειάζεται 10-15 λεπτά για να έρθει σε οργασμό, θα λέγαμε ότι έχει πρόωρη εκσπερμάτιση;
* Η εκσπερμάτιση γίνεται τόσο γρήγορα που προκαλεί έκδηλη ενόχληση ή διαπροσωπικές δυσκολίες. Το κριτήριο αυτό δίνει έμφαση στις αρνητικές συνέπειες. Ωστόσο, μήπως τα διαπροσωπικά προβλήματα είναι αυτά που επηρεάζουν τη σεξουαλική επαφή;
Πολλές μελέτες έχουν καταγράψει τον χρόνο εκσπερμάτισης ανδρών με ή χωρίς πρόβλημα. Τρεις από αυτές δημοσιεύτηκαν στο «Journal of Sexual Μedicine»: Η πρώτη (2005) έγινε σε 4 ευρωπαϊκές χώρες και έδειξε πως ο μέσος χρόνος εκσπερμάτισης των ανδρών είναι 5,4 λεπτά.
Η δεύτερη στις ΗΠΑ (2006), έδειξε σε δείγμα 1.500 ανδρών πως ο μέσος χρόνος διάρκειας των ανδρών με πρόωρη εκσπερμάτιση ήταν 1,8 λεπτά και των ανδρών χωρίς πρόβλημα 7,3 λεπτά. Ωστόσο, υπήρχαν άνθρωποι που μπορούσαν να διαρκέσουν έως και 25 λεπτά, αλλά ισχυρίζονταν πως είχαν πρόωρη εκσπερμάτιση!
Στην τρίτη μελέτη (2007) που περιελάμβανε μόνο άνδρες με πρόωρη εκσπερμάτιση, καταγράφηκε πως το 90% εκσπερμάτιζε σε λιγότερο από 1 λεπτό.
Η Διεθνής Εταιρεία Σεξουαλικής Ιατρικής πρόσφατα πρότεινε να υιοθετηθεί το διάστημα μικρότερο τους ενός λεπτού, ως κριτήριο για τον ορισμό της πρόωρης εκσπερμάτισης. Αν και το κριτήριο αυτό παρέχει μια αντικειμενική αξιολόγηση, ενέχει τον κίνδυνο να παραμεληθεί η σημασία της προσωπικής εμπειρίας.
Για παράδειγμα, ένας άνδρας που εκσπερματίζει σε 2 λεπτά αλλά βιώνει έντονη δυσαρέσκεια ή το διάστημα δεν είναι επαρκές για τη σύντροφο, θα λέγαμε ότι δεν πρέπει να του προσφερθεί θεραπεία; Επίσης, ένας άνδρας που εκσπερματίζει σε λιγότερο από 1 λεπτό, αλλά είναι ευχαριστημένος διότι αφιερώνει πολύ χρόνο στα προκαταρκτικά, θα πρέπει να ακολουθήσει θεραπεία;
Παρά τις επιμέρους διαφορές, όλοι οι επιστήμονες συμφωνούν στις εξής αρχές:
* Όταν η διάρκεια έως την εκσπερμάτιση βιώνεται ως πρόβλημα, το ζευγάρι πρέπει να απευθύνεται σε ειδικό.
* Όσο πιο σύντομα το ζευγάρι απευθυνθεί σε ειδικό τόσο πιο εύκολη είναι η αντιμετώπιση του προβλήματος.
* Οι ψυχολογικές θεραπείες (sex therapy) είναι σήμερα οι πλέον αποτελεσματικές, ενώ η φαρμακευτική βοήθεια συνεπικουρεί.