Μία από τις πιο σημαντικές σχέσεις στη ζωή μίας γυναίκας είναι η σχέση με τον πατέρα της. Η πορεία αυτής της σχέσης μπορεί να επηρεάσει τόσο την αυτό-εικόνα της όσο και τον τρόπο που σχετίζεται με τους ερωτικούς συντρόφους. Όπως όλες οι σχέσεις, έτσι και αυτή, χτίζεται μέρα με τη μέρα.
Από την πρώτη ημέρα ζωής του κάθε παιδιού ένα πράγμα είναι το ίδιο σημαντικό με την τροφή: η σωματική επαφή. Η αγκαλιά είναι θεραπευτική. Καμία μελέτη δεν κάνει διάκριση μεταξύ της μητρικής και της πατρικής. Έχει κυριαρχήσει η εικόνα του πατέρα δευτεραγωνιστή, καθώς και η άποψη πως η κύρια δουλειά του νέου πατέρα είναι να συμπαραστέκεται στη νέα μητέρα. Όμως, ο πρώτος καιρός με το νέο μέλος της οικογένειας είναι περίοδος γνωριμίας και δημιουργίας δεσμού και για τους δύο γονείς. Όπως η μητέρα, έτσι και ο νέος πατέρας χρειάζεται να περάσει χρόνο με το μωρό και να έχουν όσο το δυνατόν περισσότερη σωματική επαφή. Είναι σημαντικό για το νέο πατέρα να επιτρέψει στον εαυτό του να νιώσει κοντά στο μωρό και να διευκολύνει με αυτό τον τρόπο τη δημιουργία όλων αυτών των πρωτόγνωρων συναισθημάτων που φέρνει ο νέος αυτός ρόλος.
Όσο το παιδί μεγαλώνει, γίνεται πιο αυτόνομο και άρα οι «απαιτήσεις» του αρχίζουν και αλλάζουν. Τα χρόνια που ακολουθούν, τα νηπιακά, έχουν ένα κύριο πρωταγωνιστή: το παιχνίδι. Το παιχνίδι για τα παιδιά είναι πολλά περισσότερα από ένας τρόπος να περάσουν την ώρα τους. Μέσω του παιχνιδιού εκφράζονται, δουλεύουν το μυαλό τους, αφήνουν την φαντασία τους να εξελιχθεί, δίνουν φωνή σε συναισθήματα που τους είναι δύσκολο να βάλουν σε λέξεις. Γι’ αυτούς τους λόγους η προτροπή προς τους μπαμπάδες είναι να μην φοβούνται να παίξουν με τις κόρες τους, να καθίσουν για ένα τσάι με πριγκίπισσες, να βάλουν τις κούκλες για ύπνο και να πάνε τα λούτρινα σκυλάκια για βόλτα στο σαλόνι. Κάντε χώρο μέσα στη μέρα σας για 20 λεπτά έστω και αφιερώστε τα στο παιχνίδι. Πολύ επιδεικτικά βάλτε το κινητό στην άκρη και δείξτε της ότι αυτό το 20λεπτο είναι μόνο δικό της – δεν θα επιτρέψετε να σας διακόψει τίποτα.
Καθώς τα χρόνια περνούν, τα παιδιά γίνονται πιο ενεργοί παρατηρητές. Να έχετε κατά νου, ότι το παιδί όχι μόνο ακούει, αλλά κυρίως βλέπει το πως φερόμαστε. Μαθαίνει περισσότερα παρατηρώντας παρά ακούγοντας παρατηρήσεις και συμβουλές. Προσπαθήστε να φέρεστε όπως θέλετε να φέρεται αλλά και να της φέρονται. Για παράδειγμα, αν εσείς φωνάζετε με το παραμικρό ή της μιλάτε με προσβλητικά λόγια, τότε δεν θα μπορέσετε ποτέ να την πείσετε ότι λύνουμε τις διαφορές μας με ήρεμο τρόπο ή ότι αξίζει να της φέρονται με σεβασμό. Στα χρόνια του δημοτικού, μπορείτε να έχετε ένα σταθερό «ραντεβού» μέσα στην εβδομάδα για να κάνετε μαζί μια βόλτα, να διαβάσετε ένα βιβλίο, να πάτε σε μία καφετέρια για ζεστή σοκολάτα.
Όταν πια μπει στην προεφηβεία και την εφηβεία, τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο περίπλοκα για όλους. Εκείνη αμφιταλαντεύεται ανάμεσα σε δύο κόσμους –του παιδιού και του ενήλικα- και για αυτό δυσκολεύεται ακόμα και να εκφράσει τι της συμβαίνει, τι θέλει, τι τη δυσκολεύει. Αυτή τη περίοδο, το παιδί είναι αυτό που οδηγεί την αλλαγή και οι γονείς ανταποκρίνονται ή αντιδρούν. Τώρα περισσότερο από ποτέ, έχει ανάγκη να την ακούσετε – εκείνη και μόνο εκείνη. Αν θέλει το χώρο και το χρόνο της, να της το δώσετε. Όμως, καλό είναι να γνωρίζει πως είστε δίπλα της – ότι και να συμβαίνει, ότι την αποδέχεστε για αυτό που είναι και για αυτό που πάει να γίνει. Μόνο αν νιώσει ότι η αγάπη σας είναι άνευ όρων θα μπορέσει να σας εμπιστευτεί τις τυχόν δυσκολίες της. Αυτό δεν σημαίνει ότι αίρονται και τα όρια που έχετε θέσει σαν οικογένεια.
Για εκείνη θα αποτελέσετε πρότυπο –καλό ή κακό – για το πως είναι ένας άντρας αλλά και το πως φέρεται. Το πως φέρεστε, ο ένας γονιός προς τον άλλον, θα αποτελέσει για εκείνη μία νόρμα πάνω στην οποία θα πατήσει για να φτιάξει και εκείνη τις δικές της σχέσεις. Από εσάς –και τους δύο- θα μάθει πως είναι οι σχέσεις. Από εσάς όμως –τον μπαμπά- θα μάθει τι να περιμένει από το άλλο φύλο. Ας είναι αυτό αγάπη, σεβασμός και κατανόηση, ακόμα και όταν υπάρχουν διαφωνίες.
Γράφει ψυχοθεραπεύτρια, Δήμητρα Φιλοπούλου