Τα ηλεκτρονικά βιβλία (MyDATA) και η καθιέρωση ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος έχουν επιφέρει σημαντικές αλλαγές στη φορολόγηση των ελευθέρων επαγγελματιών στην Ελλάδα. Από την πρώτη ανάλυση των φορολογικών δηλώσεων προκύπτουν ενδιαφέροντα στοιχεία σχετικά με το πώς οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους.
Συγκεκριμένα, περίπου οι μισοί ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι (51%) εμφανίζουν εισοδήματα χαμηλότερα από το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα, με αποτέλεσμα να φορολογούνται με βάση τα τεκμήρια. Αυτό έχει ως συνέπεια το εκκαθαριστικό τους να είναι υψηλότερο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, παρά τη μείωση κατά 50% του Τέλους Επιτηδεύματος.
Από τους 735.000 ελεύθερους επαγγελματίες, εκτιμάται ότι οι 473.000 (64%) θα καταβάλλουν μεγαλύτερο φόρο, κατά μέσο όρο 1.444 ευρώ ο καθένας. Αντίθετα, περίπου 138.000 θα έχουν μείωση της φορολογικής τους επιβάρυνσης κατά μέσο όρο 560 ευρώ, και 124.000 δεν θα δουν σημαντικές διαφορές στις φορολογικές τους υποχρεώσεις.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι μόνο 255 αυτοαπασχολούμενοι (0,6% από αυτούς που φορολογούνται με τα τεκμήρια) έχουν ζητήσει φορολογικό έλεγχο για να αμφισβητήσουν το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα. Από αυτές τις περιπτώσεις, μόλις 24 έχουν ολοκληρωθεί μέχρι στιγμής, υποδηλώνοντας ένα πολύ μικρό ποσοστό αμφισβήτησης του νέου συστήματος.
Οι αλλαγές αυτές έχουν επίσης σημαντική επίδραση στα κρατικά έσοδα. Πέρυσι, το κράτος εισέπραξε 1,709 δισεκ. ευρώ από τη φορολογία των ελευθέρων επαγγελματιών. Με την εφαρμογή του νέου συστήματος, προβλέπεται αύξηση των εσόδων κατά 606 εκατ. ευρώ, παράλληλα με την κατάργηση του Τέλους Επιτηδεύματος.
Επιπλέον, το νέο σύστημα θα επηρεάσει και τα επιδόματα, με χιλιάδες επαγγελματίες να μένουν εκτός δικαιώματος για επιδόματα, εξοικονομώντας τουλάχιστον 100 εκατ. ευρώ για το κράτος.
Η κυβέρνηση έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο για διορθωτικές κινήσεις στο φορολογικό σύστημα, ειδικά σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν κατάφορες αδικίες, μετά την ολοκλήρωση της υποβολής των φορολογικών δηλώσεων. Ωστόσο, οι αλλαγές αυτές δεν αναμένεται να επηρεάσουν τον βασικό πυρήνα της μεταρρύθμισης.