Τέμπη: Στην ολομέλεια της Βουλής, συζητείται σήμερα, το πόρισμα της εξεταστικής επιτροπής για την τραγωδία που στοίχισε τη ζωή σε αθώες ψυχές.
Στο πόρισμα, που είχε εγκριθεί από την πλειοψηφία της επιτροπής, τονίστηκε ότι, εάν είχαν τηρηθεί απαρέγκλιτα οι κανόνες του Γενικού Κανονισμού Κινήσεως, το δυστύχημα της 28ης Φεβρουαρίου 2023 στα Τέμπη, δεν θα είχε συμβεί.
Στο ίδιο πόρισμα έχουν κατατεθεί οι γνώμες της αντιπολίτευσης, με τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ να τονίζει ότι πρέπει να βρεθούν οι ένοχοι, όσο ψηλά κι αν βρίσκονται, το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής να κάνει λόγο για απόπειρα κυβερνητικής συγκάλυψης των ευθυνών για τα Τέμπη, το ΚΚΕ να σημειώνει πολιτικές και ποινικές ευθύνες στους αρμόδιους υπουργούς από το 2010 και μετά, την Ελληνική Λύση να ζητά την παραπομπή των υπουργών Μεταφορών από το 2012 και μετά, τη Νέα Αριστερά να προτείνει την περαιτέρω διερεύνηση με τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής, την ΚΟ Σπαρτιάτες να καταγράφει ως αυτονόητη την καταρχήν αρμοδιότητα των Δικαστικών Αρχών, και την ΚΟ Νίκη να αποδίδει ευθύνες στον πρωθυπουργό και τους συναρμόδιους υπουργούς 2009-2023. Η Πλεύση Ελευθερίας, που δεν κατέθεσε πρόταση πορίσματος, ανέφερε διά της προέδρου της Ζ. Κωνσταντοπούλου ότι υπήρξε συγκάλυψη του εγκλήματος των Τεμπών, με εντολή της κυβέρνησης.
Η σημερινή συνεδρίαση θα αρχίσει με τοποθετήσεις των εισηγητών των κομμάτων, ενώ αναμένεται να λάβουν το λόγο οι αρχηγοί των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Η ομιλία της Μαρίας Καρυστιανού
«Βρίσκομαι σήμερα μπροστά σας, φέρνοντας το πολύ μεγάλο βάρος, μίας τεράστιας ευθύνης που εύχομαι να μη χρειαστεί κανείς να αναλάβει ξανά μέσα από τόσο τραγικές συνθήκες! Έχω ευθύνη γιατί δεν μιλώ μόνο ως μάνα που έχασε το παιδί της και ως εκπρόσωπος οικογενειών των θυμάτων. Έχω ευθύνη γιατί η φωνή μας γιγαντώθηκε και έσμιξε με τη φωνή 1.350.000 Πολιτών που έχουν συνυπογράψει το δίκαιο αίτημα μας και από τούτο το βήμα τους ευχαριστώ για την τόσο συγκινητική τους συμπαράσταση. Και όλους τους Έλληνες, που η ψυχή τους είναι σήμερα εδώ μαζί μας.
Βρίσκομαι ενώπιον σας, γιατί οι εγγυήσεις του κράτους δικαίου έχουν πάψει να λειτουργούν στην Ελλάδα. Απευθυνόμαστε σε εσάς ως Έλληνες και ως Ευρωπαίοι. ΟΧΙ ως ικέτες, αλλά ως πολίτες με αυτονόητα δικαιώματα.
Απευθυνόμαστε με εμπιστοσύνη σε ανθρώπους που ΚΑΙ ενδιαφέρονται ΚΑΙ μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα. Ευχαριστούμε θερμά την Επιτροπή Αναφορών του Ευρωκοινοβουλίου που ορθά και νηφάλια συναισθάνθηκε το κατεπείγον και μας δέχτηκε στη σημερινή ακρόαση. Αυτό που μας οδήγησε σήμερα εδώ, είναι μια αλληλουχία κάκιστων χειρισμών και μεθοδεύσεων της ελληνικής κυβέρνησης, που προσβάλλει τη μνήμη των νεκρών μας και την αξιοπρέπεια των θυμάτων που επιβίωσαν. Ουσιαστικά παραβιάζει κατάφωρα θεμελιώδεις αρχές του Κράτους Δικαίου. Με λίγα λόγια σήμερα μας έφερε εδώ η απελπιστική κατάρρευση της εμπιστοσύνης που βιώνουμε στην Ελλάδα, σε σχέση με την ορθή λειτουργία των θεσμών. Άνθρωποι απλοί, καλοπροαίρετοι και νομοταγείς δεν αντέχουμε τη νομιμοποίηση της ατιμωρησίας.
Εξαιτίας αυτής, τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία διαπιστώνει σε σχέση με τη διαβόητη σύμβαση 717, παράνομες πράξεις και παραλείψεις που συνδέονται αιτιωδώς με το δυστύχημα, η Κυβέρνηση μέσω της Βουλής παρέχει στον αρμόδιο τότε Υπουργό και ΝΥΝ βουλευτή πλήρη ασυλία. Δεν τον παραπέμπει ΚΑΝ να κριθεί στη δικαιοσύνη.
Εξαιτίας αυτής, στο πρώτο 24ωρο, μετά τη μοιραία σύγκρουση, δόθηκε κυβερνητική εντολή συγκάλυψης για την οποία μέχρι και σήμερα κανένας δεν έχει αναλάβει την ευθύνη, παρόλο που έχει δημοσίως ομολογηθεί. Κατά τη σύγκρουση εύφλεκτες και παράνομες ουσίες προκάλεσαν τεράστια έκρηξη που κατέκαψε τους περισσότερους. Το φορτίο αυτό δεν ήταν ΚΑΝ δηλωμένο. Μέσα σε 5 μέρες μετακίνησαν τα συντρίμμια και επιχωμάτωσαν πλήρως την περιοχή. Χάθηκαν κρίσιμα αποδεικτικά στοιχεία ενοχής. Καμία παρέμβαση Εισαγγελέα και Ανακριτή. Παρά 6 μήνες μετά η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου μας προέτρεψε «να ζητήσουμε βοήθεια από την εκκλησία». Βέβαια είναι ήδη γνωστή σε εσάς η αμφισβήτηση της ελληνικής Δικαιοσύνης επειδή η κεφαλή αυτής, διορίζεται από την Κυβέρνηση.
Σήμερα ΕΜΕΙΣ και ΟΛΟΣ ο ελληνικός λαός είμαστε βέβαιοι για τη συγκάλυψη!
Ο Πρωθυπουργός και ο πρώην Υπουργός διακήρυτταν ότι ο σιδηρόδρομος είναι απολύτως ασφαλής. Σήμερα ο Πρωθυπουργός δηλώνει ότι «ο Σιδηρόδρομος αυτή τη στιγμή είναι ΟΣΟ ασφαλής ΜΠΟΡΕΙ να είναι». Ξεκάθαρα όμως, γνωρίζει ότι ΔΕΝ είναι ασφαλής, και είναι εντάξει με αυτό.
Σημειωτέον ότι Εθνικοί κανόνες ασφαλείας δεν έχουν θεσπιστεί. Ούτε φυσικά νέοι, για επαυξημένη ασφάλεια μετά το δυστύχημα, όπως επιτάσσει η ευρωπαϊκή οδηγία. Δεν εφαρμόστηκε ΠΟΤΕ ουσιαστικά ο νόμος που την ενσωμάτωσε. Η διαδικασία της διερεύνησης στην Ελλάδα εξελίσσεται με τρόπο που πλέον μας βεβαιώνει ότι η αλήθεια ΔΕΝ θα λάμψει, για άλλη μια φορά. Αν όμως ΔΕΝ λάμψει η αλήθεια είναι θέμα χρόνου να ξανασυμβεί το κακό.
Εμείς δεν προσδοκούμε από εσάς να γίνετε λαϊκό δικαστήριο. Προσδοκούμε, με αφορμή το προσωπικό μας δράμα, να ενσκήψετε με βαθύ το αίσθημα της ευθύνης, σε τρία αντικείμενα μείζονος ενωσιακού ενδιαφέροντος.
Στο Κράτος Δικαίου
Στην προστασία της ζωής και της σωματικής ακεραιότητας των πολιτών
Στην ασφάλεια των συγκοινωνιών
Γι’ αυτούς τους λόγους παρακαλούμε:
- Να παραμείνει ανοιχτή η αναφορά στην Επιτροπή σας,
- Να ζητήσετε για το θέμα Γνωμοδότηση από τις επιτροπές LIBE και TRAN και από κάθε άλλη αρμόδια υπηρεσία,
- Να ζητήσετε από την Κομισιόν και τον ERA πλήρη επίσημη ενημέρωση και δημοσιοποίηση του σχετικού υλικού,
- Να ζητήσετε από τον ERA να επανεξετάσει τη χορήγηση πιστοποιητικού ασφαλείας των ελληνικών σιδηροδρόμων μέχρι την ολοκλήρωση των ερευνών και την πλήρη προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στις επιταγές του Ευρωπαϊκού Δικαίου.
- Να διαβιβάσετε την αναφορά μας στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, να ζητήσετε να σας κοινοποιήσει το πόρισμά της για την υπόθεση, και να στηρίξετε το αίτημά της για συνεργασία με την Κομισιόν.
Στη μνήμη των νεκρών μας, στο όνομα του Κράτους Δικαίου και των κοινών μας αξιών ελπίζουμε να εισακούσετε το θεμιτό και δίκαιο αίτημα μας.
Κανένας άλλος γονιός να μη βρεθεί στη θέση μας και να βιώσει ό,τι ΕΜΕΙΣ. Κλείνω με την ευχή και το σκοπό στην Ελλάδα που αγαπάμε και πονάμε να ζουν πολίτες με ασφάλεια και αξιοπρέπεια. Το αίμα των παιδιών μας αρκεί με το παραπάνω για να αλλάξουν επιτέλους τα πράγματα.
Σας ευχαριστώ.
Τέμπη: Τι αναφέρει το πόρισμα ΝΔ
«Εάν είχαν τηρηθεί απαρέγκλιτα οι κανόνες του Γενικού Κανονισμού Κινήσεως το δυστύχημα δεν θα είχε συμβεί» τονίζει στο πόρισμά της η κοινοβουλευτική πλειοψηφία στην εξεταστική επιτροπή «για τη διερεύνηση του εγκλήματος των Τεμπών»
«Το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει από το σύνολο των δεδομένων είναι ότι ο Γενικός Κανονισμός Κινήσεως παραβιάστηκε επτά φορές με αποτέλεσμα να σημειωθεί το τραγικό δυστύχημα» επισημαίνουν οι βουλευτές της ΝΔ στο πόρισμά τους που κατέθεσαν σήμερα στην εξεταστική επιτροπή.
«Όπως επιβεβαιώθηκε από όλους τους μάρτυρες που κατέθεσαν ενώπιων της Επιτροπής, εάν είχαν τηρηθεί απαρέγκλιτα οι κανόνες του Γενικού Κανονισμού Κινήσεως το δυστύχημα δεν θα είχε συμβεί. Στο πόρισμα τονίζεται ρητά ότι δεν υπήρξε η παραμικρή προσπάθεια συγκάλυψης ενώ οι επιχειρησιακές παρεμβάσεις στο χώρο της μοιραίας σύγκρουσης έγιναν με απόφαση των αρμόδιων επιχειρησιακών συλλογικών οργάνων με γνώμονα την ανάγκη μετακίνησης των κατεστραμμένων συρμών. Για το θέμα διεξάγεται παράλληλα έρευνα της Δικαιοσύνης για τις επεμβάσεις των φορέων» αναφέρει η κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Αναλυτικά τα συμπεράσματα για τις παραβιάσεις των κανόνων, τη λειτουργία των αυτοματοποιημένων συστημάτων διαχείρισης κυκλοφορίας και την εκτέλεση των συμβάσεων για σιδηροδρομικά έργα είναι τα ακόλουθα:
Τέμπη: Τα συμπεράσματα της επιτροπής
Ο Γενικός Κανονισμός Κινήσεως παραβιάστηκε 7 φορές, με αποτέλεσμα το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών:
ο σταθμάρχης Λάρισας ΔΕΝ χρησιμοποίησε τον απολύτως λειτουργικό πίνακα τηλεχειρισμού για να κάνει αυτόματη χάραξη διαδρομής, αλλά έβαλε τη μοιραία αμαξοστοιχία ανάποδα στη γραμμή καθόδου
ο σταθμάρχης Λάρισας ΔΕΝ παρακολουθούσε τον πίνακα τηλεχειρισμού, όπου ήταν συνεχώς ευκρινής η εσφαλμένη αλλαγή τροχιάς
iii. ο σταθμάρχης Λάρισας ΔΕΝ ενημέρωσε τον μηχανοδηγό με την παράδοση σε αυτόν του εντύπου 1001, το οποίο απαιτείται σε κάθε περίπτωση ανωμαλίας ή κινδύνου στην γραμμή
οι μηχανοδηγοί της μοιραίας αμαξοστοιχίας IC62 εισήλθαν σε γραμμή καθόδου ΧΩΡΙΣ έντυπο 1001
οι μηχανοδηγοί ΔΕΝ ακινητοποίησαν το τρένο ως όφειλαν
οι μηχανοδηγοί ΔΕΝ επικοινώνησαν με τον σταθμάρχη Λάρισας για να
διευκρινίσουν ότι η αμαξοστοιχία έχει μπει ανάποδα στη γραμμή καθόδου
vii. οι μηχανοδηγοί ΔΕΝ έκαναν αναγγελία αναφορικά με τη θέση της αμαξοστοιχίας καθώς περνούσαν από τους ενδιάμεσους σταθμούς
Όπως επιβεβαιώθηκε από όλους τους μάρτυρες που κατέθεσαν ενώπιον της Επιτροπής, εάν είχαν τηρηθεί απαρέγκλιτα οι κανόνες του Γενικού Κανονισμού Κινήσεως (ΓΚΚ) από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, το δυστύχημα δεν θα είχε συμβεί. Μάλιστα, έστω μία από αυτές τις παραβιάσεις του ΓΚΚ αν δεν είχε συμβεί, θα μπορούσε να αποσοβήσει το δυστύχημα.
Σημειωτέον ότι ο ΓΚΚ του ΟΣΕ, ο οποίος εφόσον τηρείται πιστά εγγυάται την ασφαλή κυκλοφορία στο σιδηροδρομικό δίκτυο, είναι νομικά δεσμευτικός και χαρακτηρίστηκε από ειδικούς που κατέθεσαν στην Επιτροπή ως «ο ΚΟΚ του σιδηροδρόμου», «οι 10 Εντολές του Μωυσή», ακόμα και «Ευαγγέλιο» για το σιδηρόδρομο.
Τα αυτοματοποιημένα συστήματα διαχείρισης κυκλοφορίας -που σήμερα χρησιμοποιούνται σε μικρό μέρος του ευρωπαϊκού δικτύου- αναβαθμίζουν την ασφάλεια αλλά δεν εκμηδενίζουν τον κίνδυνο.
Τα συστήματα αυτά (σηματοδότηση, τηλεδιοίκηση, ETCS, GSMR) συμβάλουν στην ασφαλέστερη λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου. Βέβαια δεν εκμηδενίζουν τον κίνδυνο, άλλωστε οι χειριστές τους είναι άνθρωποι. Όλα μαζί, συνδυαστικά, όπως προβλέπεται από το ERTMS, δηλαδή το ευρωπαϊκό σύστημα διαχείρισης της κυκλοφορίας των τραίνων, προσεγγίζουν πολύ μεγάλο βαθμό ασφάλειας και αποφυγής ατυχημάτων, εφόσον ταυτόχρονα τηρείται πιστά ο Γενικός Κανονισμός Κίνησης.
Η εφαρμογή του ERTMS θα είναι υποχρεωτική στις ευρωπαϊκές χώρες από το 2030. Μικρό ποσοστό των σιδηροδρομικών συστημάτων στις χώρες της ΕΕ εφαρμόζουν σήμερα στο σύνολο του το ERTMS. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ETCS, το πιο αποτελεσματικό σύστημα, που παρέχει τη δυνατότητα αυτόματης ακινητοποίησης του τραίνου, είναι σε λειτουργία μόνο στο 14% των ευρωπαϊκών σιδηροδρόμων.
Επομένως, με βάση το ισχύον ευρωπαϊκό και εθνικό νομοθετικό πλαίσιο, η λειτουργία του σιδηροδρόμου χωρίς τα προαναφερόμενα συστήματα θεωρείται επιτρεπτή και ασφαλής, εφόσον τηρείται ο ΓΚΚ, όπως κατέθεσε το σύνολο σχεδόν των μαρτύρων που εξετάστηκαν.
Η εκτέλεση των συμβάσεων για την εγκατάσταση συστημάτων διαχείρισης κυκλοφορίας στο ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο υπήρξε για μεγάλη χρονική περίοδο προβληματική.
Από το 1985 έως το 2001 εγκαταστάθηκαν συστήματα που δεν τέθηκαν ποτέ ενιαία σε λειτουργία, η ανάταξή τους προβλέφθηκε με τη Σύμβαση 717 το 2014, ενώ άλλα συστήματα προβλέφθηκαν με συμβάσεις του 2006 και του 2007, που η ολοκλήρωσή τους καθυστέρησε.
Η διάσπαση του ΟΣΕ το 1996 με τη δημιουργία των θυγατρικών του εταιρειών ΕΡΓΟΣΕ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ΓΑΙΑΟΣΕ, συνέτεινε στην προβληματικότητα εκτέλεσης των σιδηροδρομικών έργων.
Το πρόβλημα επιτάθηκε με την «πώληση» το 2017 της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, με δυσμενέστατους για το Ελληνικό Δημόσιο όρους, στον κρατικό ιταλικό σιδηρόδρομο και στη συνέχεια με την πώληση το 2018 της ΕΕΣΣΤΥ στην ιδιωτική πλέον ΤΡΑΙΝΟΣΕ, με εξίσου δυσμενείς όρους.
Η υλοποίηση των συμβάσεων για τα αυτοματοποιημένα συστήματα επισπεύστηκε σημαντικά επί Υπουργίας Καραμανλή, ενώ ειδικά το έργο της 717 θα είχε καθυστερήσει κατά πολύ ακόμα, αν δεν είχε δοθεί παράταση αλλά είχε διαλυθεί και επαναπροκηρυχθεί.
Η σύμβαση 717/2014, για τα συστήματα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης, ενώ έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί έως το 2016, είχε υλοποιηθεί μόνο σε ποσοστό 18%. Δόθηκε παράταση με αναγνώριση της αποκλειστικής υπαιτιότητας της ΕΡΓΟΣΕ για τις καθυστερήσεις και στη συνέχεια, έως το 2019 χορηγήθηκαν άλλες 5 παρατάσεις με συνυπευθυνότητα του Ελληνικού Δημοσίου.
Μετά τον Ιούλιο του 2019 έγινε σημαντική προσπάθεια να επιλυθούν τα χρονίζοντα προβλήματα, με αποτέλεσμα την ολοκλήρωση της 717 το Σεπτέμβριο 2023, παρά τα προβλήματα λόγω της πανδημίας COVID, της παγκόσμιας κρίσης και των καθυστερήσεων στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Σχετικά με τη χορήγηση της 7ης παράτασης της Σύμβασης 717, μετά την αποδοχή σχετικής ένστασης από τον τότε Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Κ. Καραμανλή, θεωρείται απολύτως βέβαιο από την Επιτροπή ότι αν η παράταση αυτή δεν είχε δοθεί και η εργολαβία είχε διαλυθεί, το έργο της σύμβασης 717 δεν θα είχε ολοκληρωθεί ακόμη έως σήμερα.
Οι υπόλοιπες χρονίζουσες συμβάσεις για τα αυτοματοποιημένα συστήματα -που εκκρεμούσαν υπό πολλές Κυβερνήσεις- προχώρησαν αποφασιστικά την τελευταία 4ετία με αποτέλεσμα σήμερα να έχουν όλες ολοκληρωθεί στο μεγαλύτερο μέρος τους. Συγκεκριμένα το GSMR παραδόθηκε τελικά το 2021 και το ETCS τον Δεκέμβριο του 2023. Εκκρεμεί το GSMR και το ETCS επί των συρμών, όπου απαιτούνται ενέργειες της Hellenic Train, της ΓΑΙΑΟΣΕ και της ΡΑΣ.
Όλες οι αποφάσεις της πολιτικής ηγεσίας ελήφθησαν με την τήρηση των προβλεπομένων διαδικασιών με εισηγήσεις των αρμοδίων υπηρεσιών και με κριτήριο το δημόσιο συμφέρον.
Οι μηχανισμοί ελέγχου ασφαλείας των σιδηροδρομικών μεταφορών πρέπει να ενισχυθούν. Η ΡΑΣ αποτελεί τον πυλώνα ασφάλειας τόσο κατά την κοινοτική όσο και την εθνική νομοθεσία στα ζητήματα ασφάλειας του σιδηροδρόμου. Εφόσον είχε διαπιστώσει πολύ σοβαρά κενά ή ελλείψεις μπορούσε να προχωρήσει ακόμη και σε αναστολή της λειτουργίας του σιδηροδρόμου.
Επιπλέον, η Hellenic Train, εφόσον δεν διεκδικούσε απλώς υψηλότερες αποζημιώσεις αλλά είχε πράγματι διαπιστώσει σοβαρά ζητήματα ασφάλειας λόγω της κατάστασης της υποδομής και μη ολοκλήρωσης των συστημάτων, θα έπρεπε να είχε προχωρήσει σε άμεση αναστολή δρομολογίων.
Σε σχέση δε με τους Εθνικούς Κανόνες Ασφαλείας η Επιτροπή διαπίστωσε ότι η χώρα διαθέτει κανόνες εν ισχύ στον τομέα της ασφάλειας, με σημαντικότερο το Γενικό Κανονισμό Κίνησης, δηλαδή τον κανονισμό που παραβιάστηκε τη νύχτα του μοιραίου δυστυχήματος.
Σχετικά με τους Εθνικούς Κανόνες Ασφαλείας η Επιτροπή διαπίστωσε ότι η χωρα διαθέτει κανόνες εν ισχύ στον τομέα της ασφάλειας, με σημαντικότερο το Γενικό Κανονισμό Κίνησης, δηλαδή τον κανονισμό που παραβιάστηκε τη νύχτα του μοιραίου δυστυχήματος.
Ο ΟΣΕ πρέπει να ενισχυθεί, τόσο χρηματοδοτικά όσο και με ανθρώπινο δυναμικό.
Ο ΟΣΕ έχει υπάρξει εδώ και πολλά χρόνια ένας από τους μεγαλύτερους «ασθενείς» του Ελληνικού Δημοσίου. Οι δε μνημονιακές πολιτικές από το 2010 και μετά τον αποδυνάμωσαν, αφού έχασε πάνω από τους μισούς του εργαζομένους. Τα μέτρα που ελήφθησαν από το 2019 και μετά για αύξηση της χρηματοδότησης και των εργαζομένων πρέπει να συνεχιστούν με μεγαλύτερη ένταση.
Τα αίτια του δυστυχήματος πρέπει να διερευνηθούν ψύχραιμα, μακριά από πολιτική εκμετάλλευση, για να αποδοθεί δικαιοσύνη, όπως επιθυμεί η ελληνική κοινωνία.
Οι ευθύνες όλων των άμεσα εμπλεκομένων στο τραγικό δυστύχημα, καθώς και των προσώπων που κατείχαν υπεύθυνες θέσεις στους αρμόδιους οργανισμούς και εταιρείες, ελέγχονται ήδη από την τακτική δικαιοσύνη. Η ανάλυση από την Επιτροπή δεν ανέδειξε πράξεις ή παραλείψεις πολιτικών προσώπων που να συνδέονται με το δυστύχημα. Η πολιτική ευθύνη, αντικειμενικά αναλήφθηκε από τον τότε Υπουργό Κ. Καραμανλή με την άμεση παραίτησή του την ημέρα του τραγικού δυστυχήματος, πράξη που εκτός των άλλων διευκόλυνε τον έλεγχο της υπόθεσης.
Δεν υπήρξε προσπάθεια συγκάλυψης με παρεμβάσεις στον χώρο της μοιραίας σύγκρουσης.
Οι επιχειρησιακές παρεμβάσεις στο χώρο έγιναν με απόφαση των αρμοδίων επιχειρησιακών συλλογικών οργάνων με γνώμονα την ανάγκη μετακίνησης των κατεστραμμένων συρμών με βαρέως τύπου μηχανήματα, τα οποία έπρεπε να επιχειρούν σε ασφαλές και σταθερό έδαφος. Πάντως, διεξάγεται και έρευνα της δικαιοσύνης για τις επεμβάσεις των αρμοδίων οργάνων.
Τέμπη: Το Πόρισμα του ΣΥΡΙΖΑ
Ευθύνες στην τότε πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για το σιδηροδρομικό δυστύχημα της 28ης Φεβρουαρίου 2023, επιρρίπτουν στο πόρισμά τους στην εξεταστική επιτροπή για τη διερεύνηση του εγκλήματος των Τεμπών, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ που μετέχουν στην επιτροπή.
Στο πόρισμά τους, που κατέθεσαν σήμερα, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρονται σε μια διαρκή προσπάθεια της κυβέρνησης για συγκάλυψη του δυστυχήματος των Τεμπών, και πολιτικής επιβίωσης κάποιων και τονίζουν ότι το δυστύχημα δεν θα είχε συμβεί πιθανά αν είχε υλοποιηθεί η Σύμβαση 717, ότι το έγκλημα θα είχε αποφευχθεί εάν η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών είχε καθορίσει και εφαρμόσει τα ελάχιστα επίπεδα ασφάλειας, σύμφωνα με τους επιβεβλημένους Εθνικούς Κανόνες Ασφάλειας και εάν η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών είχε προβεί σε άμεσες διορθωτικές αποφάσεις μετά την καταστροφή του παλαιού συστήματος τηλεδιοίκησης στην Ζάχαρη Λάρισας.
Σε δήλωσή τους, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ – μέλη της εξεταστικής Επιτροπής Αλ. Αυλωνίτης, Β. Κόκκαλης, Δ. Καλαματιανός, και ο Ι. Σαρακιώτης, τονίζουν ότι «ολόκληρη η ελληνική κοινωνία και οι οικογένειες των θυμάτων απαιτούν ειλικρινείς, διάφανες απαντήσεις και απόδοση ευθυνών, ώστε να αποδειχθεί ποιοι ήταν οι πραγματικοί υπαίτιοι της τραγωδίας των Τεμπών, τόσο τα φυσικά πρόσωπα, για τα οποία έχει επιληφθεί η δικαιοσύνη, όσο βέβαια και τα πολιτικά πρόσωπα για την απόδοση των ευθυνών των οποίων αρμόδια είναι η Βουλή, μέσω της εξεταστικής επιτροπής».
Σημειώνουν ότι «ότι δεν πρόκειται περί “ανθρώπινου σφάλματος” και μόνο. Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ με αίσθημα ευθύνης ενήργησε εξαρχής προς την κατεύθυνση αποκάλυψης κάθε πτυχής του εγκλήματος, τόσο των αιτιών που οδήγησαν σε αυτό, όσο και των ενεργειών που ακολούθησαν. Απόδειξη αυτού ήταν η πρότασή μας προς όλα τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου, να προσυπογράψουμε ένα κοινό πόρισμα, πρόταση η οποία απορρίφθηκε για μικροπολιτικούς και μόνο λόγους από τις κοινοβουλευτικές τους ομάδες».
Αναφερόμενοι ειδικότερα στο πόρισμά τους, που «εντοπίζει ποινικές ευθύνες του κ. Καραμανλή Κωνσταντίνου του Αχιλλέως, του Καραγιάννη Γεωργίου του Χρήστου (τότε Υφυπουργού Υποδομών) και κ. Τριαντόπουλου Χρήστου του Γεωργίου, αλλά και μιλά για την ανάγκη ποινικής διερεύνησης για την μη υλοποίηση της σύμβασης 717/2014, προτείνει την πλέον ξεκάθαρη και έντιμη πρόταση: Η Εξεταστική επιτροπή με ερμηνευτική Δήλωση να διευκρινίσει την θέση της, ότι για τα εγκλήματα τελούμενα δια παραλείψεως κατά την άσκηση των υπουργικών καθηκόντων, αρμόδια είναι η τακτική Δικαιοσύνη, καθώς σε ό,τι αφορά το άρθρο 86 Συντάγματος και το προστατευτικό πλέγμα για τις πράξεις, που εκτελούνται κατά την ενάσκηση των υπουργικών καθηκόντων ΔΕΝ προκύπτει ότι συμπεριλαμβάνεται και η παράλειψη εκτέλεσης οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας».
Κατά τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, «η συνέπεια και η σημασία αυτής της Δήλωσης της Εξεταστικής επιτροπής συνίσταται στο γεγονός πως η τακτική Δικαιοσύνη, θα κάνει απερίσπαστη το έργο της καλώντας όλα τα πολιτικά πρόσωπα, είτε ως μάρτυρες, είτε ως ύποπτοι τέλεσης ποινικών αδικημάτων αφ’ ενός, αλλά και το πολιτικό σύστημα θα αποτινάξει το πέπλο συγκάλυψης που υφίσταται σήμερα για την υπόθεση των Τεμπών».
Ζητούν, δε, και προτείνουν «να ψηφισθεί ομόφωνα η ως άνω ερμηνευτική Δήλωση».
Οι βουλευτές δηλώνουν επίσης ότι σύμφωνα με το κατατεθέν πόρισμα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ «υφίσταντο ισχυρότατες ενδείξεις τέλεσης ποινικών αδικημάτων από τον Καραμανλή Κωνσταντίνο και συγκεκριμένα της παράβασης καθήκοντος, διατάραξης ασφάλειας συγκοινωνιών, ανθρωποκτονίας με ενδεχόμενο δόλο κατά συρροή, σωματικές βλάβες κατά συρροή.
Η βασικότερη παράλειψη του τέως Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών συνίστατο στο γεγονός, πως ενώ ήταν το μοναδικό όργανο θέσπισης Εθνικών Κανόνων Ασφαλείας από τις 14-10-2019, ημερομηνία κατά την οποία δημοσιεύθηκε ο Ν. 4632/2019 δυνάμει των Ευρωπαϊκών Οδηγιών 2010/797 και 2016/ 798, εντούτοις ουδέποτε το έπραξε μέχρι και την ημερομηνία του δυστυχήματος (28-02-2023), η δε παράλειψη του αυτή έγινε σε συνδυασμό με την σαφέστατη γνώση της ανυπαρξίας στοιχειωδών κανόνων ασφαλείας από τις εξώδικες οχλήσεις του Συλλόγου Μηχανοδηγών του ΟΣΕ, από την με 06-09-2021 επιστολή του πρώην Διευθύνοντος Συμβούλου ΤΡΑΙΝΟΣΕ Φίλιππου Τσαλίδη, ο οποίος προειδοποιούσε για “σοβαρό συμβάν”. Eπιπλέον, όχι απλώς παρέλειψε να θεσπίσει Εθνικούς κανόνες ασφαλείας, ενώ γνώριζε ότι η λέξη “ασφάλεια” απουσίαζε από τον ελληνικό σιδηρόδρομο, αλλά προέτρεπε το επιβατικό κοινό να εμπιστεύεται τον Ελληνικό σιδηρόδρομο κριτικάροντας την Αξιωματική Αντιπολίτευση στην Βουλή (σε απάντηση της ερώτησης του Βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ Αλέξανδρου Μεϊκόπουλου), λέγοντας επί λεξεί “ότι είναι ντροπή που θέτετε θέματα ασφαλείας”.
Συγχρόνως, ουδέποτε πραγματοποιήθηκε η αποκατάσταση της ηλεκτρικής πλευρικής σηματοδότησης στο τμήμα Λάρισα – Θεσσαλονίκη (και κατ’ επέκταση στο υπό εξέταση τμήμα Λάρισα – Ν. Πόροι), που ήταν από τον Ιούλιο του 2019 εκτός λειτουργίας, μετά την πυρκαγιά στο κέντρο τηλεδιοίκησης της Λάρισας στη θέση ‘Ζάχαρη’, ενέργεια που εάν είχε γίνει, θα είχε αποτραπεί το μοιραίο δυστύχημα. Σημειωτέον ότι για τον πρώην Υφυπουργό Υποδομών και Μεταφορών κ. Γεώργιο Καραγιάννη ο οποίος είχε την άμεση εποπτεία και την ευθύνη των έργων υποδομής για την ΕΡΓΟΣΕ δεν απαιτείται άρση ασυλίας ή οποιαδήποτε άλλη ενέργεια καθώς δεν έχει εκλεγεί Βουλευτής.»
Απών ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη συζήτηση για τα Τέμπη
Από τη σημερινή συζήτηση αναμένεται να απουσιάσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Δεδομένο που επιβεβαιώθηκε χθες από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Παύλο Μαρινάκη. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε, ο πρωθυπουργός «δεν έχει παραστεί σε συζητήσεις -αντίστοιχες με αυτή- κοινοβουλευτικές για προκαταρκτική, οπότε δεν θα είναι σ’ αυτή τη συζήτηση. Προφανώς εκπροσωπείται και η κοινοβουλευτική πλειοψηφία και η Κυβέρνηση στη συγκεκριμένη συζήτηση».
Αυτά, ενώ τα κόμματα της αντιπολίτευσης κάνουν λόγο για «απόδραση» του Κυριάκου Μητσοτάκη από μία κοινοβουλευτική συζήτηση στην οποία καλείται να δώσει απαντήσεις για ένα ζήτημα που έχει προκαλέσει την οργή της κοινής γνώμης.
Για φυγομαχία κατηγόρησε τον πρωθυπουργό ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, επιμένοντας στο αίτημα να αρθεί η ασυλία του Κώστα Αχ. Καραμανλή και να παραπεμφθεί στη δικαιοσύνη. «Είναι αναμενόμενο ο κύριος Μητσοτάκης να αποφύγει να εμφανιστεί στη Βουλή και να επιλέξει να φυγομαχήσει. Από την πρώτη στιγμή άλλωστε η μόνη του έγνοια ήταν η συγκάλυψη του εγκλήματος και των ευθυνών των μελών της κυβέρνησής του» τόνισε ο Στέφανος Κασσελάκης σε μήνυμά προς την Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Αντίστοιχα, ο πρόεδρος της ΚΟ της Νέας Αριστεράς, Αλέξης Χαρίτσης, τόνισε ενόψει της συζήτησης για τα Τέμπη πως «ο κ. Μητσοτάκης οφείλει να έρθει στη Βουλή και να απολογηθεί για την απόπειρα συγκάλυψης. Να μη διανοηθεί να κρυφτεί πίσω από τους υπουργούς του». Πρόσθεσε ότι ο πρωθυπουργός «οφείλει να αναλάβει επιτέλους την πολιτική ευθύνη. Κρίνεται το μέλλον της δημοκρατίας μας και εμείς θα το λέμε μέχρι τελευταία στιγμή: το έγκλημα των Τεμπών δεν θα ξεχαστεί».
Αίτημα συγγενών θυμάτων να μην εφαρμοστεί ο νόμος περί ευθύνης υπουργών
Τον σεβασμό της υπεροχής του ενωσιακού Δικαίου, «που επιβάλει να καταστεί αυτοδικαίως ανεφάρμοστη» η διάταξη του άρθρου 86 του Συντάγματος, ζητούν από τη Βουλή, η Μ. Καρυστιανού και Π. Ασλανίδης, γονείς θυμάτων του σιδηροδρομικού δυστυχήματος της 28ης Φεβρουαρίου 2023, στα Τέμπη.
Με αίτημά τους ενώπιον του προεδρείου της Βουλής, η κ. Καρυστιανού και ο κ. Ασλανίδης αιτούνται να συμμορφωθεί το ελληνικό Κοινοβούλιο με τις διατάξεις του πρωτογενούς και παράγωγου δικαίου της ΕΕ που έχουν άμεσο αποτέλεσμα, και «να σεβαστεί την αρχή της υπεροχής του δικαίου της Ενωσης που επιβάλει να καταστεί αυτοδικαίως ανεφάρμοστη η διάταξη του άρ. 86 Σ, ως εθνικός κανόνας ειδικής μεταχείρισης των μελών της Κυβέρνησης, δεδομένου ότι παρεμποδίζει την εφαρμογή των διατάξεων της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας ως προς τη διεξαγωγή έρευνας, δίωξης και επιβολής του νόμου για εικαζόμενες αξιόποινες πράξεις των πρώην Υπουργών Υποδομών και Μεταφορών Χρήστου Σπίρτζη και Κωνσταντίνου Καραμανλή, που σχετίζονται με τη Σύμβαση 717/2014, προς διασφάλιση των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ».