Ο ανεξήγητος θάνατος μιας ομάδας πεζοπόρων σκιέρ, τον Φεβρουάριο του 1959, στα Ουράλια όρη έδωσε τροφή επί δεκαετίες στις πιο τρελές φήμες και θεωρίες συνωμοσίας: από την εικασία ότι δέχτηκαν επίθεση εξωγήινων μέχρι ότι έπεσαν θύματα κάποιου απόρρητου πειράματος Σοβιετικών επιστημόνων.
Εξήντα χρόνια μετά, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι ξεκινά και πάλι έρευνες για την υπόθεση αυτή.
«Οι συγγενείς τους, τα μέσα ενημέρωσης και το κοινό ζητούν μέχρι και σήμερα από τους ερευνητές να βρουν την αλήθεια και δεν κρύβουν τις υποψίες τους ότι κάτι τους έχουμε αποκρύψει» ανέφερε ένας εκπρόσωπος της γενικής εισαγγελίας, ο Αλεξάντρ Κουρενόι, σε ανακοίνωση που αναρτήθηκε στο διαδίκτυο.
Οι εννέα έμπειροι σκιέρ, με επικεφαλής τον Ιγκόρ Ντιάτλοφ, έφυγαν τον Ιανουάριο του 1959 για πεζοπορία σε μια απομονωμένη περιοχή των Ουραλίων. Δεν επέστρεψαν ποτέ. Πολλές ημέρες αφότου δηλώθηκε η εξαφάνισή τους, εντοπίστηκε ο εγκαταλειμμένος καταυλισμός τους. Διαπιστώθηκε ότι οι σκηνές που είχαν στήσει για να κοιμηθούν είχαν σκιστεί από μέσα προς τα έξω.
Τα πτώματα των πέντε βρέθηκαν πάνω στο χιόνι σε απόσταση μερικών δεκάδων μέτρων. Ήταν μισόγυμνοι ή φαινόταν ότι προσπάθησαν να ντυθούν βιαστικά. Κάποιοι έφεραν θανατηφόρα τραύματα και φρικιαστικές ουλές, μάλιστα το ένα από τα θύματα είχε κομμένη τη γλώσσα. Οι υπόλοιποι τέσσερις εντοπίστηκαν δύο μήνες αργότερα, σε ένα πιο απομακρυσμένο σημείο, καλυμμένοι από τα χιόνια.
Η υπόθεση αυτή έγινε γνωστή παγκοσμίως ως «Συμβάν στο πέρασμα του Ντιάτλοφ», από το όνομα του επικεφαλής της ομάδας. Ο Ιγκόρ Ντιάτλοφ έδωσε επίσης το όνομά του στο βουνό όπου βρέθηκε ο καταυλισμός.
Οι σοβιετικές αρχές ξεκίνησαν έρευνα για την υπόθεση αυτή στις 26 Φεβρουαρίου 1959 και την ολοκλήρωσαν τρεις μήνες αργότερα. Τότε, είχε ειπωθεί ότι δεν επρόκειτο για δολοφονία, χωρίς να δοθούν περισσότερες διευκρινίσεις. Όσο περνούσε ο καιρός και δεν υπήρχε κάποια εξήγηση για τον θάνατο των εννέα, τόσο πλήθαιναν οι φήμες και οι διάφορες θεωρίες: κάποιοι υποστήριζαν ότι οι άτυχοι σκιέρ δέχτηκαν επίθεση από εξωγήινους, άλλοι ότι σκοτώθηκαν σε μια δοκιμή απόρρητων σοβιετικών όπλων. Ορισμένοι κατηγόρησαν τους αυτόχθονες Μάνσι, άλλοι μίλησαν ακόμη και για το… Γέτι.
Οι ερευνητές μελέτησαν συνολικά 75 διαφορετικές θεωρίες, ανέφερε ο εισαγγελέας που έχει αναλάβει να λύσει το μυστήριο, ο Αντρέι Κουριάνοφ. «Αμέσως αποκλείσαμε ορισμένες από αυτές, όπως εκείνες που μιλούσαν για ΑΤΙΑ ή άλλα μεταφυσικά φαινόμενα», πρόσθεσε. Αποκλείστηκε επίσης η πιθανότητα να δολοφονήθηκαν οι εννέα, ωστόσο πρόκειται να γίνει νέα νεκροψία στα λείψανά τους.
Σύμφωνα με τον Κουριάνοφ, τα τραύματα που έφεραν ορισμένα από τα θύματα είναι μεταθανάτια και ενδέχεται να προκλήθηκαν από το ψύχος που επικρατούσε στο βουνό εκείνον τον χειμώνα. Οι ειδικοί θα μεταβούν επίσης στο Πέρασμα Ντιάτλοφ για να συλλέξουν νέα δείγματα και να εξετάσουν αν η τραγωδία θα μπορούσε να έχει προκληθεί από χιονοστιβάδα.
Το ρωσικό τηλεοπτικό κανάλι TV-3 ανέφερε ότι πρόκειται να μεταδώσει σύντομα ένα σίριαλ, το «Πέρασμα του Ντιάτλοφ».