Η συνολική βαθμολογία της Ελλάδας στο Democracy Index του Economist βελτιώθηκε σημαντικά.
Από την «ελλαττωματική» στην «πλήρη δημοκρατία» αναβάθμισε ο Economist την Ελλάδα, με τη χώρα μας να πετυχαίνει τη μεγαλύτερη βελτίωση από όλα τα υπόλοιπα κράτη, καθώς κέρδισε πέντε θέσεις και βρέθηκε στην 20ή θέση της λίστας Democracy Index του Economist Intelligence Unit.
Η συνολική βαθμολογία της Ελλάδας στο Democracy Index βελτιώθηκε από το 7,97 το 2022 στο 8,14 το 2023, λόγω της προόδου στους τομείς της πολιτικής συμμετοχής και των κοινωνικών ελευθεριών, σύμφωνα με την έκθεση.
Η Ελλάδα βρισκόταν στην κατηγορία της «ελαττωματικής δημοκρατίας» (flawed democracy) από το 2010, όταν η κρίση χρέους οδήγησε σε παρατεταμένη πολιτικό και οικονομικό διέξοδο και κοινωνικό τραύμα, σύμφωνα με την ανάλυση του Economist.
«Η κρίση οδήγησε σε παραγκωνισμό των παραδοσιακών συστημικών κομμάτων και σε πόλωση της ελληνικής πολιτικής ανάμεσα στα άκρα δεξιά και αριστερά. Η εκλογή της Νέας Δημοκρατίας υπό τον Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, το 2019 οδήγησε σε οικονομική ανάκαμψη και σταδιακή βελτίωση των επιπέδων εμπιστοσύνης του κοινού στην κυβέρνηση. Αυτό φάνηκε με την επιστροφή δεύτερης κυβέρνησης πλειοψηφίας της Νέας Δημοκρατίας τον Ιούνιο του 2023», επισημάνθηκε ακόμη.
Ανάμεσα στους παράγοντες που οδήγησαν σε αυξημένη συμμετοχή στην πολιτική το 2023, η ανάλυση αναφέρει τις δύο βουλευτικές εκλογές τον Μάιο και τον Ιούνιο και τις περιφερειακές εκλογές τον Οκτώβριο του 2023. Ακόμη, τονίσθηκαν οι προσπάθειες για τη διευκόλυνση της ψήφου της διασποράς μέσω της επιστολικής ψήφου.
Επιπλέον, στην ανάλυση τονίσθηκε ότι «μετά την παραίτηση του πρώην Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα, το κόμμα εξέλεξε για αρχηγό έναν νεοεμφανιζόμενο πολιτικό, τον Στέφανο Κασσελάκη. Η προεκλογική εκστρατεία και η εκλογική διαδικασία είχαν ως αποτέλεσμα τη συμμετοχή πολλών νέων μελών στο κόμμα, ωστόσο, αποξένωσαν πολλά από τα παλιά μέλη, που στη συνέχεια αποχώρησαν και σχημάτισαν ένα νέο κόμμα».
«Οι Έλληνες πολίτες επέδειξαν και την τάση να συμμετέχουν σε διαδηλώσεις, βγαίνοντας στους δρόμους ως απάντηση στην σιδηροδρομική τραγωδία των Τεμπών», όπως ανέφερε ο Economist.
«Βαρίδι» στη συνολική αξιολόγηση της Ελλάδας αποτελούν κάποιοι δείκτες σχετικά με την ελευθερία του Τύπου, έγραψε ακόμη. Σύμφωνα με την ανάλυση, «στην Ελλάδα υπάρχει ελευθερία έκφρασης καθώς και ισχυρά ανεξάρτητα Μέσα ενημέρωσης που εκφράζουν μία ποικιλία απόψεων».
Ωστόσο, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι δημοσιογράφοι δεν είναι εντελώς ελεύθεροι να διερευνήσουν ορισμένα θέματα και μπορεί να αντιμετωπίσουν ποινικές κυρώσεις εάν καταδικασθούν βάσει νόμων για συκοφαντική δυσφήμιση. Υπάρχει, επίσης, λογοκρισία σε θέματα που σχετίζονται με την αστυνομία, τον στρατό και την εκκλησία και οι δημοσιογράφοι έχουν βρεθεί μερικές φορές αντιμέτωποι με παρενόχληση, απειλές και βία από μη κρατικούς φορείς και την αστυνομία.
Στο κεφάλαιο της ανάλυσης σχετικά με τις συγκρούσεις και τους πολέμους αναφέρεται ότι η εθνική κυριαρχία της Ελλάδας σε νησιά της ανατολικής Μεσογείου αμφισβητείται από την Τουρκία, η οποία έχει επιδοθεί σε πολεμική ρητορική και προβοκάτσιες. Όμως, οι δύο πλευρές εκκίνησαν μία προσέγγιση το 2023 και δεν έχουν εμπλακεί σε σοβαρή σύγκρουση τα τελευταία πενήντα χρόνια».
Τέλος, τονίσθηκε ότι «η ελληνική κυβέρνηση και το κράτος έχουν δεσμευθεί να υπερασπισθούν τα δικαιώματα των γυναικών, των μειονοτήτων και των μεταναστών, αλλά η έρευνα World Values Survey αποκάλυψε μία αντίθετη αντίληψη μεταξύ του κοινού για τον βαθμό σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.