Το νησί του Πάσχα, που αποτελεί γεωγραφικό τμήμα της Χιλής θεωρείται το πλέον απομονωμένο νησί στον κόσμο. Χαρακτηριστικό γνώρισμα του νησιού αποτελούν τα δεκάδες μεγαλοπρεπή αγάλματα ή αλλιώς Μοάι που κατακλύζουν την περιοχή. Αναλυτικότερα, είναι περίπου 900 αγάλματα στον αριθμό, φτάνουν μέχρι και τα 30 μέτρα και χτίστηκαν μεταξύ του 1200 και του 1600.
Μετά από τόσους αιώνες που έχουν περάσει, υπάρχει μια ερώτηση που φαίνεται πως απαντήθηκε. Τα αγάλματα έχουν τοποθετηθεί τυχαία ή υπάρχει λόγος που βρίσκονται στις ορισμένες θέσεις τους;
Ο Καρλ Λίπο, ανθρωπολόγος, που εδώ και 20 χρόνια μελετά τον πολιτισμό των Ράπα Νούι που κατοικούσαν στο νησί, προσπαθεί να δώσει λύση στο μυστήριο της θέσης των αγαλμάτων.
Έχει διαπιστωθεί από μελέτες ότι οι κάτοικοι δεν είχαν πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Δεν υπάρχουν λίμνες ούτε ποτάμια. Αυτό που αποδείχτηκε λοιπόν από τη μελέτη του Λίπο, είναι ότι μπορούσαν να εκμεταλλευτούν τις εκροές υπόγειων υδάτων του εδάφους, οι οποίες οδηγούσαν στη θάλασσα. Όταν έβρεχε, λοιπόν, μέσω αυτών των υπέδαφων διαδρομών , το υφάλμυρο νερό της βροχής συναντούσε το νερό της θάλασσας κσι δημιουργούσε ένα γλυφό νερό, κατάλληλο για την κατανάλωσή του.
Επομένως, στα σημεία αυτά χτίζονταν τα περίφημα μοάι αγάλματα με τα πέτρινα πουκάο καπέλα τους, βάρους 12 τόνων. Έτσι, εντόπιζαν ευκολότερα τις εκροές για να έρθουν σε άμεση πρόσβαση με το πόσιμο νερό, σύμφωνα με τη μελέτη τους.
«Τώρα που γνωρίζουμε περισσότερα για τη θέση των γλυκών υδάτων, η θέση αυτών των μνημείων έχει τεράστια σημασία. Είναι τοποθετημένα εκεί όπου είναι άμεσα διαθέσιμο το γλυκό νερό», αναφέρει σε δηλώσεις του ο ανθρωπολόγος.
Με αυτό το τρόπο, η επιστημονική ομάδα του Λίπο ίσως λύσει ένα από τα πιο διαχρονικά αρχαιολογικά προβλήματα του κόσμου
«Οι πρόγονοι του Rapa Nui ήταν πράγματι σοφοί – και είναι δική μας δουλειά να μάθουμε όσο το δυνατόν περισσότερο αυτή τη σοφία», καταλήγει ο Λίπο.