Από τη στιγμή που γεννιούνται, η ευτυχία των παιδιών μας γίνεται σκοπός της ζωή μας. Όσο είναι μωρά γνωρίζουμε τις ανάγκες τους και μπορούμε να τις προβλέψουμε, είτε αυτές έχουν να κάνουν με την τροφή και το άλλαγμα της πάνας είτε με την ηρεμία που τους δίνει η αγκαλιά μας. Αργότερα όμως, όσο μεγαλώνουν, το έργο μας γίνεται πιο δύσκολο. Μπορεί ένα παιδί να αρχίζει να μιλάει και να χρησιμοποιεί όλο και περισσότερες λέξεις, όμως και πάλι δεν μπορεί να εκφραστεί ελεύθερα ούτε να μας πει σαφώς αν είναι ή όχι ευτυχισμένο. Αντίθετα, θα το εκδηλώσει με έμμεσους τρόπους στην καθημερινότητά του.
«Μήπως το παιδί μου δεν είναι ευτυχισμένο;»: Τα σημάδια που δείχνουν πως κάτι του συμβαίνει
Προσποιείται πως είναι άρρωστο
«Μαμά, με πονάει η κοιλίτσα μου»: κάποιες φορές τα παιδιά μπορεί να προσποιούνται ότι πονούν ή ότι έχουν σωματικές ενοχλήσεις όχι για να μην πάνε στο σχολείο επειδή βαριούνται αλλά γιατί πιθανώς έχει γίνει κάτι που τα έχει επηρεάσει και που προσπαθούν να αποφύγουν. Για παράδειγμα, μια στρεσογόνα κατάσταση στο σπίτι ή προβλήματα προσαρμογής στο σχολείο μπορεί να κάνουν το παιδί να αναζητήσει την προσοχή και το ενδιαφέρον σας μ’ αυτόν τον τρόπο. Αν υποπτευθείτε κάτι τέτοιο, προσπαθήστε να του δείξετε ότι είστε δίπλα του και ότι δεν χρειάζεται να σας λέει ψέματα. Αντίθετα, αν σας εμπιστευθεί και σας «ανοιχτεί» και εκείνο θα νιώσει ανακούφιση και εσείς θα μπορέσετε να το βοηθήσετε έμπρακτα.
Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να είστε ειλικρινείς και συγκεκριμένα να του πείτε με ηρεμία και χωρίς φωνές ότι ξέρετε πως δεν είναι άρρωστο και πως το κάνει αυτό για να περάσετε χρόνο μαζί. Εξηγήστε του λοιπόν, ότι την επόμενη φορά μπορεί να σας ζητήσει ευθέως αυτό που θέλει, λέγοντάς σας για παράδειγμα «μαμά, θέλω να παίξουμε μαζί» ή «μαμά, δεν μου δίνεις σημασία». Έτσι του διδάσκετε όχι μόνο να εκφράζει αυτό που νιώθει αλλά και να μάθει να είναι ειλικρινής.
Αλλάζουν οι διατροφικές του συνήθειες
Η απώλεια όρεξης ή μια ξαφνική αλλαγή στις διατροφικές προτιμήσεις του παιδιού ενδεχομένως σημαίνει πως έχει συμβεί κάτι αρνητικό που έχει επηρεάσει τόσο την ψυχολογία όσο και τις διατροφικές του συνήθειες. Είναι αυτονόητο πως δεν αναφερόμαστε σε ένα μεμονωμένο περιστατικό ή μια μέρα που απλώς το παιδί δεν έφαγε το αγαπημένο του φαγητό, αλλά σε ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο που συνεχίζει για καιρό και που αξίζει την προσοχή μας.
Κάνει ανήσυχο ύπνο
Όταν το παιδί ξυπνάει πολλές φορές μέσα στο βράδυ, δεν μπορεί να κοιμηθεί, έρχεται στο κρεβάτι σας ενώ μέχρι πρότινος κοιμόταν μόνο του ή βλέπει εφιάλτες σημαίνει ότι κάτι σημαντικό το απασχολεί και ότι εκδηλώνει αυτή την ανησυχία στον ύπνο του. Η επαρκής ξεκούραση είναι πολύ σημαντική για τα παιδιά ανεξαρτήτως ηλικίας γι’ αυτό και δεν θα πρέπει να υποτιμήσουμε ή να προσπεράσουμε σημάδια όπως αυτό.
Είναι σημαντικό να του τονίσετε πως αν δεν κοιμηθεί και ξεκουραστεί επαρκώς, δεν θα έχει την απαραίτητη ενέργεια να παίξει με τους φίλους του ή να πάει με όρεξη στις εξωσχολικές δραστηριότητες που του αρέσουν. Τονίστε του λοιπόν πόσο σημαντική είναι η ξεκούραση και προσπαθήστε να βρείτε την αιτία του προβλήματος κάνοντάς το να σας ανοιχτεί.
Αντιδρά ή φέρεται άσχημα
Δεν απαιτούμε από τα παιδιά να φέρονται πάντα τέλεια- θα ήμασταν αφελείς αν πιστεύαμε ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό. Ωστόσο όταν αυτή η συμπεριφορά δεν είναι εξαίρεση αλλά γίνεται μόνιμη, το παιδί αντιδρά μ’ αυτόν τον τρόπο γιατί δεν ξέρει πώς αλλιώς να εκφράσει τη δυσαρέσκεια και ενδεχομένως τη λύπη του. Οι φωνές, τα κλάματα και τα αδικαιολόγητα νεύρα μπορεί να είναι ένδειξη για κάτι πιο σοβαρό, για ένα «μεγαλύτερο» πρόβλημα που βιώνει έντονα και που δεν ξέρει πώς να διαχειριστεί χωρίς τη δική μας καθοδήγηση. Με τη στάση μας πρέπει να του δείξουμε κατανόηση, να μην το κατηγορούμε και να μην του προσάπτουμε βαρείς χαρακτηρισμούς που θα το στενοχωρήσουν ακόμα περισσότερο.
Αρνείται να πάει στο σχολείο και δεν βρίσκει πια ευχαρίστηση στα χόμπι του
Αρκετοί γονείς ενδεχομένως αντιμετωπίζουμε καθημερινά μια μικρή άρνηση του παιδιού να πάει στο σχολείο, όμως όταν αυτή γίνεται μόνιμη, μπορεί να σημαίνει κάτι περισσότερο. Αν μάλιστα το μικρό μας δεν βρίσκει πλέον ευχαρίστηση στις εξωσχολικές δραστηριότητες που το ίδιο έχει επιλέξει, στα χόμπι που μέχρι πρότινος το έκαναν χαρούμενο ή ακόμα και στο παιχνίδι στην παιδική χαρά, θα πρέπει να το πλησιάσουμε με αγάπη και στοργή. Ρωτώντας το τι έχει αλλάξει, σιγά- σιγά θα καταφέρουμε να μάθουμε τι φταίει. Δοκιμάστε κάποιες «μαγικές» ερωτήσεις που θα σας βοηθήσουν να λύσετε το μυστήριο χωρίς το παιδί να νιώσει άσχημα.
Βρέχει το κρεβάτι του
Φυσικά μιλάμε για παιδιά που έχουν «κόψει» την πάνα εδώ και αρκετό καιρό και όχι για όσα είναι ακόμα στη διαδικασία της μετάβασης από την πάνα στο γιο- γιο ή την τουαλέτα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η επιστροφή σε προηγούμενα στάδια ανάπτυξης μπορεί να σημαίνει τη δυσκολία του παιδιού είτε να προσαρμοστεί σε μια νέα κατάσταση είτε να αντιμετωπίζει κάτι άλλο σημαντικό που δεν γνωρίζουμε.
Είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε πως ο κόσμος των παιδιών είναι πολύ διαφορετικός από τον δικό μας. Κάτι που για εκείνα είναι μεγάλο και σημαντικό, για εμάς μπορεί να μοιάζει ασήμαντο ή ανούσιο. Μπορεί όμως ταυτόχρονα να είναι και ο λόγος που είναι δεν είναι το ίδιο ευτυχισμένα με πριν. Δεν αξίζει να προσπαθήσουμε να το αλλάξουμε;