Οι πέτρες στη χολή είναι ένα «φαινόμενο» που απασχολεί πολύ περισσότερο τις γυναίκες απ’ ότι τους άνδρες. Οι πέτρες αυτές μοιάζουν με πολύ μικρά βοτσαλάκια τα οποία σχηματίζονται από τη χολή και την χολερυθρίνη.Η πρώτη αποτελεί μία ουσία που παράγει το ίδιο σας το ήπαρ και βοηθά στην πέψη των λιπαρών συστατικών της διατροφής. Η δεύτερη δημιουργείται όταν καταστρέφονται τα «ηλικιωμένα» ερυθρά αιμοσφαίρια του αίματος. Τις περισσότερες φορές οι πέτρες στη χολή δεν προκαλούν κάποιο σύμπτωμα. Συχνά όμως «κλείνουν» τη δίοδο της χοληδόχου κύστης όπου και αποθηκεύεται η χολή. Στις περιπτώσεις αυτές, ένα λιπαρό γεύμα ενδέχεται να προκαλέσει τσιμπήματα ή εντονότερο πόνο στην κοιλιακή χώρα.
Όταν τα συμπτώματα κάνουν την εμφάνισή τους, η λαπαροσκοπική χειρουργική παρέμβαση αποτελεί την πιο συχνή μορφή αντιμετώπισης για τις πέτρες στη χολή. Λίγο πιο πριν όμως, είτε θέλετε να δράσετε προληπτικά, είτε ανακουφιστικά, υπάρχουν τέσσερις βασικές αλλαγές που μπορείτε να εφαρμόσετε στη καθημερινή σας διατροφή.
Ρυθμική απώλεια βάρους
Οι ειδικοί έχουν στα χέρια τους αρκετά επιστημονικά δεδομένα για να ισχυριστούν πως τα πολλά επιπλέον κιλά, αυξάνουν τον κίνδυνο για εμφάνιση συμπτωμάτων. Επιπλέον, εάν αποφασίσετε να χάσετε το πλεονάζον βάρος είναι πολύ σημαντικό να το κάνετε με αργό ρυθμό.Αυτό μεταφράζεται σε περίπου μισό κιλό την εβδομάδα. Η απότομη απώλεια βάρους «σοκάρει» τη χοληδόχο κύστη η οποία είναι συνηθισμένη να απελευθερώνει μεγάλες ποσότητες χολής, οι οποίες μένουν γρήγορα αναξιοποίητες όταν τα γεύματά σας μειωθούν σε ποσότητα.
Χορτοφαγικές συνήθειες
Χωρίς να έχει διευκρινισθεί απολύτως το «γιατί», πολλά συστατικά μίας διατροφής που βασίζεται στην κατανάλωση τροφίμων φυτικής προέλευσης μειώνουν τις πιθανότητες να εμφανίσετε πέτρες στα νεφρά. Πιο συγκεκριμένα, οι φυτικές ίνες των λαχανικών και των φρούτωνεπηρεάζουν τη λειτουργία των καλών βακτηρίων του εντέρου. Τα τελευταία με τη σειρά τους, παράγουν ουσίες οι οποίες προστατεύουν από τη δημιουργία πετρών. Ακόμη, η βιταμίνη Cαπό τις πιπεριές, το πορτοκάλι, το ακτινίδιο, το μπρόκολο και τις φράουλες, έχει προστατευτικό ρόλο.
Λιπαροί φίλοι και εχθροί
Καθώς τα λιπαρά και τηγανητά γεύματα προκαλούν την παραγωγή χολής, πολύ συχνά συνιστάται η αποφυγή τους. Αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να ακολουθείται μία καθ’ όλα άλιπη διατροφή. Καλά λιπαρά από ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς, γαύρο, σαρδέλες και σολομό, είναι εξαιρετικής σημασίας για τον οργανισμό. Πιθανά θέλετε να δώσετε προσοχή στην ποσότητα των λιπαρών που καταναλώνετε, και πως αυτή μοιράζετε στα ημερήσια γεύματά σας.
Αλκοόλ και καφές οι συνήθεις ύποπτοι
Όσο παράδοξο και εάν ακούγεται, η καφεΐνη από ένα ποτήρι καφέ φαίνεται πως δρα προστατευτικά σε «κρίσεις» της χολής. Από την άλλη μεριά η κατανάλωση αλκοόλ επιφέρει τα αντίθετα αποτελέσματα, και θα πρέπει να γίνεται με μέτρο. Πρακτικά, ένας καφές την ημέρα ανακουφίζει, αλλά περισσότερα από ένα ποτήρια αλκοόλ προκαλούν έξαρση.
Εάν έχετε κάποιο οικογενειακό ιστορικό, ή εάν έχετε μόλις διαγνωσθεί με πέτρες στη χολή, η σταδιακή απώλεια βάρους και μία ισορροπημένη και χωρίς υπερβολές διατροφή μπορούν να σας βοηθήσουν.
Ήβη Παπαϊωάννου, RDN, MS, MBA Διαιτολόγος, Διατροφολόγος Μέλος της Ακαδημίας Διατροφής και Διαιτολογίας, ΗΠΑ ivipapai@gmail.com
Βιβλιογραφία Alan R. Gaby. Nutritional Approaches to Prevention and Treatment of Gallstones. Alternative Medicine Review Volume 14, Number 3. 2009. Dietitians Association of Australia. What to eat for health… when you have gallstones. Accessed 8/10/2018. https://daa.asn.au/smart-eating-for-you/smart-eating-fast-facts/medical/what-to-eat-for-health-when-you-have-gallstones/