Γιατί είναι σημαντικό τα παιδιά να έχουν από τώρα το θάρρος της γνώμης τους; Γιατί όταν μεγαλώσουν, θα γίνουν ενήλικες που ξέρουν τι θέλουν, που υπερασπίζονται τις απόψεις τους και που σέβονται τις απόψεις των συνομιλητών τους. Μπορεί να ακούγεται «ρομαντικό» αλλά το να μπορείς να υποστηρίξεις αυτά που πιστεύεις είναι το πρώτο βήμα για να κάνεις πραγματικότητα τα όνειρά σου. Κι αυτό είναι κάτι που τα παιδιά μπορούν να μάθουν από τώρα αν τα βοηθήσουμε με τον σωστό τρόπο…
Πώς να βοηθήσετε το παιδί να έχει το θάρρος της γνώμης του
Να το βοηθάτε να εκφραστεί
Κάποιες φορές όταν τα παιδιά δεν μπορούν να εκφράσουν αυτό που θέλουν είτε καταλήγουν σε άλλους πιο άκομψους τρόπους να «περάσουν» το δικό τους, είτε εκνευρίζονται και εγκαταλείπουν. Επειδή όμως είναι δεδομένο πως ένα μικρό παιδί δεν θα μπορέσει πάντα να βρει τις σωστές λέξεις, είναι στο χέρι μας να το βοηθήσουμε όταν δούμε ότι δυσκολεύεται. Μία απλή τεχνική είναι να του κάνουμε ερωτήσεις έτσι ώστε να του εκμαιεύσουμε τι θέλει να πει και σιγά- σιγά να καταλήξει –σχεδόν- μόνο του στο συμπέρασμα που ήθελε.
Μην απαντάτε αντί για εκείνο
Ένα κλασικό λάθος που κάνουν πολλοί γονείς είναι ότι απαντούν αντί για το παιδί τους. Σε περίπτωση που συναντήσετε έναν γνωστό ή φίλο στον δρόμο και ρωτήσει το μικρό σας πώς το λένε ή σε ποια τάξη πάει, μην βιαστείτε να πάρετε τη θέση του και να απαντήσετε «Τον λένε Μάρκο. Πηγαίνουμε στην Τρίτη Δημοτικού». Εφόσον το παιδί είναι σε μια ηλικία που μπορεί να εκφραστεί, η επικοινωνία με τον υπόλοιπο κόσμο θα το βοηθήσει να «ανοιχτεί» και να μην φοβάται να εκφραστεί, ακόμα κι αν πρόκειται για κάτι τόσο απλό.
Να εξηγείτε πάντα το «γιατί»
Ενδεχομένως σε εσάς να ακούγεται απλουστευτικό ή ανούσιο, όμως για ένα παιδί που ακόμα δεν έχει μάθει να εκφράζει την άποψή του, δεν είναι. Αντίθετα, εξηγώντας του πάντα το «γιατί» του δείχνουμε για ποιο λόγο καταλήξαμε σε μια συγκεκριμένη επιλογή ή συμπέρασμα και του δίνουμε το σωστό παράδειγμα. Το «δεν θα πάμε σήμερα στην παιδική χαρά γιατί το λέω εγώ» είναι πολύ διαφορετικό από το «δεν θα πάμε σήμερα στην παιδική χαρά γιατί βρέχει και δεν θα μπορείς να παίξεις/ γιατί πρέπει να πάμε στο σπίτι της γιαγιάς». Έστω και αν το παιδί παραπονιέται, αργά ή γρήγορα θα δεχτεί αυτό που του λέτε και θα συνδέσει τα γεγονότα μεταξύ τους. Το να αιτιολογείς τη γνώμη σου και να μην την επιβάλλεις είναι ένα από τα προτερήματα που πρέπει να διδάξουμε από τώρα στα παιδιά τόσο για να καταλάβουν ότι πρέπει να έχουν επιχειρήματα γι’ αυτά που θέλουν ή πιστεύουν όσο και για να σέβονται τη γνώμη των άλλων.
Να ακούτε τις ιστορίες του
Ξέρουμε ότι δεν είναι πάντα ευχάριστο να ακούς τις ιστορίες των παιδιών από την ημέρα τους στο σχολείο, αφού συνήθως έχουν αρχή αλλά δεν έχουν… τέλος. Δίνοντάς τους όμως σημασία και ακούγοντάς τους προσεκτικά, τα ενθαρρύνουμε να εκφράζονται ελεύθερα και να μην διστάζουν να πουν αυτό που θέλουν ακόμα κι αν είναι ασήμαντο ή ανούσιο. Την επόμενη φορά, λοιπόν, που το παιδί θα θελήσει να σας αφηγηθεί τις περιπέτειές του, ακούστε το, κάντε του ερωτήσεις και προκαλέστε τη συνέχεια της μεταξύ σας κουβέντας. Θα δείτε ότι ακόμα κι εσείς, θα το απολαύσετε.
Ζητήστε τη γνώμη του (όταν αυτό είναι εφικτό)
Δεν θα ρωτήσετε το παιδί αν θέλει να πάει σχολείο σήμερα- η απάντηση είναι δεδομένη και αν δεν συντρέχει κάποιος λόγος, δεν μπορεί να χάσει το μάθημα γιατί απλά δεν θέλει. Μπορείτε όμως να το ρωτήσετε τι θέλει να φορέσει σήμερα, αν προτιμάει να φάει κοτόπουλο ή μακαρόνια ή πού θα ήθελε να πάτε την Κυριακή. Δίνοντάς του την ευκαιρία να πει τη γνώμη του σε τόσο «μικρά» θέματα, το ενθαρρύνετε να εκφράσει αυτό που θέλει- παρά το ότι σε εσάς μπορεί να φαίνεται ασήμαντο.