Συνήθως, η συγχώρεση θεωρείται ως κάτι καλό. Ενώ λοιπόν μπορεί να είστε γενναιόδωροι με τη συγχώρεση των άλλων, ενδέχεται να είναι πολύ δυσκολότερο να την επιτύχετε για τον εαυτό σας.
Τι είναι η αυτοσυγχώρεση;
Ως αυτοσυγχώρεση νοείται η εκούσια απόφαση της απαλλαγής από τα συναισθήματα του θυμού, της οργής, τη θέληση για αντεκδίκηση προς εκείνον που θεωρούμε ότι μάς αδίκησε.
Γιατί είναι σημαντική και πως επιτυγχάνεται
Όλοι κάνουν λάθη, όμως η ικανότητα τού να μαθαίνετε μέσα από αυτά, να απελευθερώνετε τα συναισθήματά σας, να προχωράτε παρακάτω και να συγχωρείτε τον εαυτό σας, είναι σπουδαία για την ψυχική υγεία και την ευημερία.
Μάθετε περισσότερα σχετικά με το πώς η αυτοσυγχώρεση μπορεί να είναι ωφέλιμη και εξερευνήστε τα στάδια που μπορούν να βελτιώσουν την ικανότητά σας να συγχωρείτε τον εαυτό σας.
Στάδια αυτοσυγχώρεσης
Αποδεχθείτε την ευθύνη των πράξεών σας.
Αισθανθείτε ενοχές χωρίς να τις αφήνετε να φωλιάζουν μέσα σας.
Επανορθώστε τα λάθη σας.
Εστιάστε στα διδάγματα και την προσωπική σας ωρίμανση.
Γιατί είναι δύσκολη η αυτοσυγχώρεση;
Τι καθιστά την αυτοσυγχώρεση τόσο δύσκολη ορισμένες φορές; Για ποιόν λόγο οι άνθρωποι εξακολουθούν να αυτοτιμωρούνται και να επιπλήττουν τον εαυτό τους για σχετικά ασήμαντα λάθη;
Η απόφαση του να ενεργήσουμε με τρόπο ενάντιο στις αξίες ή τις πεποιθήσεις μας μπορεί να οδηγήσει σε συναισθήματα ενοχής και μεταμέλειας, ή χειρότερα, σε αίσθημα απέχθειας του ίδιου του εαυτού.
Ένα διορατικό άρθρο με θέμα την αυτοσυγχώρεση, την προσδιόριζε ως την προθυμία για άφεση της οργής ενάντια στον εαυτό μας βάσει της αντικειμενικής αναγνώρισης του κακού, καλλιεργώντας παράλληλα αισθήματα συμπόνιας, γενναιοδωρίας και αγάπης του εαυτού.
Οι λόγοι που καθιστούν την αυτοσυγχώρεση ορισμένες φορές τόσο δύσκολη είναι αρκετοί:
Συναισθήματα:
Μία δυσκολία είναι όχι μόνον το αίσθημα της ενοχής για τις πράξεις. Ενδέχεται επίσης να βιώνετε ντροπή για τους λογισμούς και τα συναισθήματά σας. Για παράδειγμα, το να εύχεστε το κακό κάποιου μπορεί να πυροδοτήσει το αίσθημα ενοχής στον άνθρωπο.
Θυμός, ζήλεια, ηδυπάθεια και πλεονεξία αποτελούν συναισθήματα που μπορεί να καταλήξουν σε τύψεις ή ενοχές. Μπορεί, εν μέρει η δυσκολία της αυτοσυγχώρεσης για τις σκέψεις αυτές να προέρχεται από το γεγονός ότι τα συναισθήματα αυτά δεν είναι πλήρως συνειδητά.
Αναμάσημα:
Ορισμένοι άνθρωποι είναι από τη φύση τους επιρρεπείς στον μηρυκασμό των σκέψεων, κάτι που οδηγεί στο φώλιασμα των αρνητικών συναισθημάτων.
Το γεγονός ότι η αυτοσυγχώρεση προϋποθέτει την αναγνώριση του λάθους και την παραδοχή της ανάγκης για αλλαγή μπορεί να δυσχεράνει τη διαδικασία ακόμη περισσότερο.
Πράγματι, μοιάζει δυσκολότερο να συγχωρούν τον εαυτό τους άνθρωποι που δεν είναι πρόθυμοι ν’ αλλάξουν. Αντ’ αυτού, εγκλωβίζονται σε μία επίπλαστη αυτοσυγχώρεση, στην οποία απλώς παραβλέπουν ή δικαιολογούν την συμπεριφορά τους, παρά αναζητούν την αυτό-αποδοχή και την προθυμία για αλλαγή.
Οφέλη:
Η θεμελιώδης αρχή της ψυχολογίας διδάσκει ότι η συγχώρεση είναι ευεργετική και επιφέρει σειρά ωφελημάτων, είτε πρόκειται για μικρά και ανώδυνα, είτε για πράγματα που προκάλεσαν μεγαλύτερο πόνο.
Αυτή ισχύει τόσο για τη συγχώρεση των τρίτων όσο και προς τον εαυτό.
Επίσης, η συγχώρεση μπορεί να έχει σπουδαίες συνέπειες και στην ψυχική υγεία.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2016 στο επιστημονικό περιοδικό ψυχολογίας “Journal of Health Psychology” , οι ερευνητές κατέληξαν στην ισχυρή διασύνδεση μεταξύ του στρες, της ψυχικής ευημερίας με τη συγχώρεση.
Η έρευνα κατέδειξε ότι οι άνθρωποι με υψηλά επίπεδα στρες στη διάρκεια του βίου τους βιώνουν επιπλέον, συνέπειες δυσάρεστες για την ψυχική τους υγεία.
Η ίδια μελέτη κατέδειξε ότι όσοι σημείωναν υψηλούς δείκτες συγχώρεσης απολάμβαναν ποιοτικότερη ψυχική υγεία, έστω και αν τα επίπεδα του στρες τους ήταν εξίσου υψηλά.
Ψυχική Υγεία:
Από σχετική έρευνα, συνάγεται ότι η συγχώρεση επιφυλάσσει μία σειρά από ψυχολογικά οφέλη, μεταξύ των οποίων είναι ο μετριασμός των συμπτωμάτων της κατάθλιψης, της ανησυχίας και άλλων ψυχιατρικών παθήσεων.
Πρόκειται για ένα σπουδαίο όφελος που απορρέει από την απαλλαγή του θυμού, το οποίο με τη σειρά του οδηγεί σε ελάττωση του στρες.
Οι άνθρωποι που ήταν ικανοί να μετριάσουν τα επίπεδα του στρες ανέπτυξαν μεγαλύτερη ανοσολογική άμυνα και περισσότερη ενέργεια, επίσης.
Σωματική Υγεία:
Οι άνθρωποι που συγχωρούν, ενδέχεται να είναι λιγότερο πιθανό να υποφέρουν από δυσμενή σωματικά συμπτώματα στην υγεία τους, ενώ έχουν χαμηλότερο δείκτη θνησιμότητας.
Αισθήματα οργής και εχθρότητας είναι συνυφασμένα με δυσάρεστες επιπτώσεις για την υγεία. Μία σχετική έρευνα για παράδειγμα, ανέδειξε τη συσχέτιση του θυμού και της έχθρας με υψηλότερη συχνότητα στεφανιαίας καρδιακής νόσου.
Σχέσεις:
Ο θυμός, η ενοχή, η μεταμέλεια και η πίκρα μπορούν να διαλύσουν τις σχέσεις. Συνεπώς, η ικανότητα για συγχώρεση μπορεί να συμβάλλει εξαιρετικά προς τη βελτίωση της οικογενειακής ζωής και της φιλίας.
Από την έρευνα προκύπτει ότι η ικανότητα για συγχώρεση είναι ένα αποφασιστικής σημασίας συστατικό των πετυχημένων κοινωνικών σχέσεων.
Η ικανότητα να χαλκεύετε συναισθηματικούς δεσμούς με τους ανθρώπους είναι βαρυσήμαντη, όμως εξίσου σημαντική είναι και η ικανότητα να επανορθώνετε τους δεσμούς αυτούς όταν έχουν τεταθεί ή πληγωθεί.
Είναι σαφές ότι η ικανότητα συγχώρεσης των άλλων είναι ζωτική για τις υγιείς κοινωνικές σχέσεις, όμως η ικανότητα για αυτοσυγχώρεση μπορεί επίσης να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο με τον οποίο αλληλεπιδράτε με τους ανθρώπους στη ζωή σας.
Όταν η πικρία στρέφεται εναντίον σας, μπορεί να οδηγήσει σε απομόνωση από τους αγαπημένους σας, ή ακόμη σε προβολή των δυσάρεστων συναισθημάτων προς τα έξω, στους ανθρώπους που σάς νοιάζονται.
Η ικανότητα της αυτοσυγχώρεσης μπορεί να βελτιώσει την αντίληψη και την ικανότητά σας να σχετίζεστε θετικά με τους ανθρώπους.
Πιθανά Μειονεκτήματα:
Ενώ γενικά η αυτοσυγχώρεση θεωρείται ως μία θετική ενέργεια, με τη δυνατότητα ν’ αποκαταστήσει την αίσθηση του εαυτού, υπάρχει επίσης συναφής έρευνα που υποδεικνύει ότι ορισμένες φορές ενδέχεται να έχει επιζήμια αποτελέσματα.
Η αυτοσυγχώρεση μπορεί, ενόψει ορισμένων προβλημάτων να υιοθετηθεί εσφαλμένα. Για παράδειγμα, στην περίπτωση μίας εξάρτησης, η αδυναμία συγχώρεσης μπορεί ν’ αυξήσει το κίνητρο για αλλαγή. Σε μία έρευνα σε ενήλικα νεαρά άτομα με εξάρτηση στον τζόγο, οι ερευνητές ανακάλυψαν πως η αυτοσυγχώρεση στους ριψοκίνδυνους τζογαδόρους φθείρει την προθυμία για αλλαγή.
Παρανοήσεις:
Ως συγχώρεση δε νοείται η αγνόηση ενός προβλήματος.Η συγχώρεση του εαυτού σημαίνει περισσότερα από το ν’ αφήνει κάποιος πίσω όσα συνέβησαν και να προχωρά.
Αφορά μάλλον την αποδοχή όσων συνέβησαν και την έκφραση συμπόνιας προς τον εαυτό.
Η ικανότητα για αυτοσυγχώρεση, όταν κάποιος έχει πληγωθεί δεν είναι ποτέ εύκολη.
Σε πολλές περιπτώσεις, το να παραχωρήσει κάποιος συγχώρεση στον εαυτό του είναι πολύ δυσκολότερο από το να βουλιάξει στο θυμό ή τη μεταμέλεια.
Αυτοσυγχώρεση δε σημαίνει απαγκίστρωση από τις ευθύνες.
Η ενέργεια της συγχώρεσης είτε του εαυτού ή κάποιου που σας έβλαψε, δε σημαίνει πως δικαιολογείτε τη συμπεριφορά του. Εκείνο που σημαίνει είναι ότι αποδέχεστε τη συμπεριφορά, αποδέχεστε όσα συνέβησαν και είστε πρόθυμοι να το αφήσετε πίσω και να προχωρήσετε τη ζωή σας χωρίς ν’ αναμασάτε τα παρελθόντα που είναι αδύνατον ν’ αλλάξουν.
Πώς να συγχωρέσετε τον εαυτό σας
Όπως ισχύει με κάθε ανθρώπινη ιδιότητα, ορισμένοι άνθρωποι είναι από τη φύση τους πιο γενναιόδωροι με τη συγχώρεση σε σχέση με άλλους.
Αν έχετε χαμηλή αυτοεκτίμηση και την τάση της αυτοκατηγορίας όταν τα πράγμα πηγαίνουν στραβά, τότε βιώνετε μεγαλύτερη δυσχέρεια στην παραχώρηση επιείκειας προς τον εαυτό σας.
Επιμέλεια: Μαρίνα Σίσκου