Ζούμε σε ύποπτες εποχές. Εποχές συνυφασμένες με την αβεβαιότητα, την υποταγή σε πράγματα και ιδέες που δεν πιστεύουμε πραγματικά αλλά τα υιοθετούμε, γιατί έτσι πρέπει. Έτσι μάθαμε και το τηρούμε…
γράφει η Ιωάννα Χαρμπέα (κοινωνιολόγος/εγκληματολόγος/συγγραφέας0
Κάποτε υπήρχε πυγμή, υπήρχαν ήρωες, υπήρχαν αυτοθυσίες. Σήμερα στην πολυθρόνα του βολέματος καθόμαστε και λειτουργούμε μηχανικά σαν ρομπότ. Οι κινήσεις μας, το γέλιο μας, το βλέμμα μας, ακόμα και τα αισθήματά μας, μηχανοποιημένα και αυτά ακολουθούν την τυποποιημένη, σταθερή οδό. Η δύναμη του καθιερωμένου αποκλείει κάθε είδους απαγκίστρωση από αυτό. Δεν υπάρχει η βούληση, ούτε η πολυτέλεια για καινοτομίες. Έτσι μάθαμε και έτσι θα συνεχίσουμε. Η δύναμη της συνήθειας για άλλη μια φορά προβάλλει στο προσκήνιο.
Θέλει μαγκιά για να αρνηθείς της σιγουριάς τα κυβικά και εμείς δεν είμαστε μάγκες. Είμαστε βολεψάκηδες, παιδιά της παράδοσης και της συνήθειας. Δεν έχουμε μάθει να λέμε όχι. Είμαστε καλά παιδιά. Πρώτα από όλα δε μάθαμε να λέμε όχι στη μιζέρια μας. Λέει ο άνεργος νέος: Οκ, δεν έχω δουλειά και τι να κάνω μωρέ; Θα πάω να ανανεώσω την κάρτα ανεργίας, μετά θα πάω για καφέ και, όταν γυρίσω, μαμά να μου χεις έτοιμο το φαγητό και σιδερωμένα τα ρούχα για τη βραδινή έξοδο. Εντάξει;
Και αναρωτιέμαι: Φταίει η κοινωνικο – οικονομική κατάσταση που βιώνουμε; Η κρίση; Φταίνε οι γονείς που μας έχουν μη στάξει και μη βρέξει ή φταίμε εμείς οι νέοι που δεν τερματίζουμε την ανεργία;
Το φαινόμενο της ανεργίας μήπως ξεκινάει από τους ίδιους τους νέους; Μήπως οι ίδιοι πολλές φορές συντηρούν το μοντέλο του άνεργου νέου; Ο πραγματικά άνεργος νέος ψάχνει για δουλειά και δεν περιμένει να του χτυπήσουν την πόρτα οι εργοδότες. Δεν διαλέγει δουλειές όταν έχει πραγματική ανάγκη και θέληση για εργασία. Τα πτυχία, πλέον, δεν σημαίνουν αποκλειστικά ότι πρέπει να εργαστούμε ακριβώς στο αντικείμενο των σπουδών μας. Κακώς βέβαια, αλλά αυτό ισχύει. Τι είναι, λοιπόν, αυτό που φταίει;
Είναι η σιγουριά του βολέματος. Βολευόμαστε αλλά ως πότε; Φταίει η νοοτροπία του Έλληνα γονιού που εμποδίζει το παιδί να κόψει τον ομφάλιο λώρο με το υπερπροστατευτικό οικογενειακό περιβάλλον. Και βλέπουμε στην ελληνική κοινωνία νέους, ετών 50, να τους συντηρούν ακόμα οι γονείς! Δε λέω, μεγάλη η αξία της οικογένειας αλλά μήπως αποτελεί τροχοπέδη της ολοκλήρωσης της προσωπικότητας του ατόμου;
Πάντα για να εξηγήσουμε κοινωνικά φαινόμενα ψάχνουμε αιτίες στο εξωτερικό περιβάλλον, σε αυτή την άτιμη την κοινωνία που… τι κρίμα! Δεν μας έχει βελούδινα στρωμένα χαλιά να περπατήσουμε στους δρόμους της. Στους γονείς που μας καλόμαθαν και τώρα πώς θα τα καταφέρουμε μόνοι μας; Σε αυτή την νοοτροπία του βολέματος η χώρα μας έχει την πρωτιά! Αλλά είπαμε θέλει μαγκιά για να αρνηθείς και εμείς δεν είμαστε για τέτοια…
Ο νέος πρέπει, επιτέλους, να καταλάβει ότι η δύναμη και η ευτυχία κρύβονται μέσα μας. Από εμάς ξεκινάνε, από την άρνησή μας σε ό,τι μας καταστρέφει και μας πάει πίσω. Αρνήσου σε ότι δε σε αντιπροσωπεύει, μάθε να λες «όχι» σε ότι δε σε εκφράζει, με σκυμμένο κεφάλι όσο ψηλά και να φτάσεις ποτέ δε θα δεις τον ήλιο. Πάντα θα είσαι στη σκιά. Στην σκιά όσων προσκυνάς! Και μη φοβάσαι τη σκιά!
Κάποτε όταν ήμουν μικρή και τρόμαζα από τις σκιές όταν βάδιζα τη νύχτα ο πατέρας μου έλεγε: ΜΗ ΦΟΒΑΣΑΙ ΤΗ ΣΚΙΑ ΣΟΥ! Και σήμερα μπορώ να πω με σιγουριά: Μη φοβάσαι τις σκιές, είναι απόδειξη ότι υπάρχει φως. Μη φοβάσαι τη σκιά σου είναι απόδειξη ότι υπάρχεις! Όσο είμαστε σκιές ποτέ δε θα δούμε τον ήλιο!