Για πολλά χρόνια, οι ειδικοί δεν έβλεπαν ένα ξεκάθαρο μονοπάτι που να συνέδεε την επιληψία και τη νόσο του Πάρκινσον. Ωστόσο, ένας αυξανόμενος όγκος στοιχείων δείχνει ότι θα μπορούσε να υπάρχει σύνδεση σε κάποιο επίπεδο. Μια ερευνητική μελέτη αποκάλυψε ότι τα άτομα με επιληψία διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν νόσο του Πάρκινσον. Πώς το εξηγεί αυτό η επιστήμη; Μπορούμε να επιδιώξουμε να αναγνωρίσουμε και ενδεχομένως να μειώσουμε τον κίνδυνο; Για να κατανοήσουμε γιατί υπάρχει πιθανή σχέση μεταξύ της επιληψίας και της νόσου του Πάρκινσον , πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε τα σημεία, τα συμπτώματα και τις διαδικασίες της νόσου και των δύο διαταραχών.
Τι είναι η επιληψία;
Η επιληψία είναι η δεύτερη πιο συχνή νευρολογική νόσος, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, και επηρεάζει 50 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Το εβδομήντα πέντε τοις εκατό των ατόμων με επιληψία ζουν σε χώρες χαμηλού εισοδήματος και κινδυνεύουν με πρόωρο θάνατο λόγω έλλειψης θεραπείας. Ωστόσο, εκτιμάται ότι το 70% των ατόμων με επιληψία θα μπορούσε να είναι απαλλαγμένο από επιληπτικές κρίσεις εάν διαγνωστεί επαρκώς.
Η ξαφνική έκρηξη ηλεκτρικής δραστηριότητας στον εγκέφαλο προκαλεί επιληπτικές κρίσεις, που κυμαίνονται από ανεπαίσθητες κινήσεις των ματιών έως βίαιους σπασμούς του σώματος. Σύγχυση και απώλεια της επίγνωσης μπορεί να ακολουθήσει μια κρίση. Τόσο η ένταση όσο και η διάρκεια μιας κρίσης μπορεί να ποικίλλουν και μπορεί να είναι τρομακτικά για το άτομο που βιώνει την κρίση και τους γύρω του. Επιπλέον, η διάγνωση της επιληψίας εξαρτάται από το γεγονός ότι κάποιος έχει περισσότερες από δύο κρίσεις το μήνα που δεν προκαλούνται από προϋπάρχουσα ιατρική κατάσταση, όπως τραυματισμό στο κεφάλι, εγκεφαλικό επεισόδιο ή όγκο.
Η επιληψία μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά γενικά ξεκινά στην παιδική ηλικία ή σε μεγαλύτερους ενήλικες. Ωστόσο, ο κίνδυνος αυξάνεται με τη μεγαλύτερη ηλικία λόγω εγκεφαλικών παθολογιών όπως εγκεφαλικό επεισόδιο, άνοια και εγκεφαλική βλάβη. Η υψηλότερη συχνότητα νεοεμφανιζόμενης επιληψίας από οποιαδήποτε ηλικιακή ομάδα είναι μεταξύ των ενηλίκων άνω των 60 ετών.
Τι είναι η νόσος του Πάρκινσον;
Η νόσος του Πάρκινσον (PD) είναι μια περιοριστική για τη ζωή και προοδευτική νευροεκφυλιστική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από ανακατωτικό βάδισμα, δυσκαμψία, τρόμο και αργές κινήσεις. Με σχεδόν 90.000 άτομα που έχουν διαγνωστεί επί του παρόντος με PD στις ΗΠΑ, υπάρχει συνεχής έρευνα για τη βελτίωση της θεραπείας των συμπτωμάτων.
Νόσος Πάρκινσον και επιληψία – υπάρχει σύνδεση;
Ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι ορισμένα άτομα με PD έχουν επιληπτικές κρίσεις, δεν έχει υπάρξει επίσημη ταυτοποίηση σύνδεσης. Πιο πρόσφατη έρευνα υποδηλώνει ότι μπορεί να υπάρχει σχέση μεταξύ των δύο διαταραχών.
- Ηλικία
Η PD εμφανίζεται συχνότερα σε ενήλικες άνω των 60 ετών και τα υψηλότερα περιστατικά νεοεμφανιζόμενης επιληψίας εντοπίζονται επίσης σε ενήλικες άνω των 60 ετών. Επομένως, τα άτομα με PD μπορεί να εμφανίσουν επιληψία μετά τη διάγνωση της PD επειδή ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα υψηλού κινδύνου.
- Φάρμακα
Η έρευνα υποδηλώνει πιθανή συσχέτιση μεταξύ εκείνων που έλαβαν αντιεπιληπτικά φάρμακα (AED) όπως η λαμοτριγίνη, η λεβετιρακετάμη και το βαλπροϊκό οξύ και αργότερα διαγνώστηκαν με PD. Μια μελέτη εξέτασε 1433 άτομα κωδικοποιημένα με διάγνωση PD. Από αυτούς, οι 62 είχαν συνταγογραφηθεί AED πριν από τη διάγνωση PD. Αν και δεν είναι οριστική, αυτή η μελέτη παρέχει κάποιες πληροφορίες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η συνταγογράφηση αυτών των φαρμάκων μπορεί να είναι για επιληπτικές κρίσεις και πρώιμη διάθεση ή νευροψυχιατρικά συμπτώματα. Σημειώνεται επίσης ότι ορισμένα φάρμακα για τη θεραπεία της PD μπορεί να έχουν και κάποιες αντιεπιληπτικές ιδιότητες.
Παράγοντες κινδύνου. Ο προσδιορισμός της επιληψίας ως παράγοντα κινδύνου για PD προέκυψε από μια μελέτη στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2022 που δημοσιεύτηκε στο JAMA Neurology . Η μελέτη εξέτασε τα αρχεία υγείας πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπων από έναν διαφορετικό αστικό πληθυσμό. Όλα τα άτομα που μελετήθηκαν είχαν καθολική πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη. Συνέκριναν τους ανθρώπους που είχαν PD με αυτούς που δεν είχαν. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο κίνδυνος κάποιος με επιληψία να αναπτύξει PD είναι 2,5 φορές πιο πιθανός σε σύγκριση με κάποιον χωρίς επιληψία.
- Ερευνα
Η Βρετανική Γηριατρική Εταιρεία διεξήγαγε επίσης μια μελέτη για πέντε χρόνια και διαπίστωσε ότι η συχνότητα της επιληψίας σχεδόν διπλασιάστηκε σε άτομα με νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως η PD και το Αλτσχάιμερ σε σύγκριση με εκείνα που δεν είχαν αυτές τις διαγνώσεις. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι λόγω της διαταραχής του ΠΔ στο βάδισμα και την ισορροπία, είναι επιρρεπείς σε πτώσεις. Ένας τραυματισμός στο κεφάλι από πτώση μπορεί επίσης να οδηγήσει σε διάγνωση επιληψίας.
- Σχέση
Με βάση μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Clinical Movement Disorders , όταν τα άτομα με PD παρουσιάζουν μη κινητικές κρίσεις και οξεία γνωστική εξασθένηση , μια εξέταση επιληψίας (συμπεριλαμβανομένου ενός ΗΕΓ) θα πρέπει να αποτελεί μέρος της αξιολόγησης. Αυτό οφείλεται στον αριθμό των ατόμων με PD που μπορεί επίσης να έχουν μια δραστηριότητα που μοιάζει με επιληπτική κρίση που θα μπορούσε να αγνοηθεί.
Πρόσφατη έρευνα εγείρει την πιθανότητα να υπάρχει σχέση μεταξύ της PD και της επιληψίας και οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης θα πρέπει να είναι σε εγρήγορση για την πιθανότητα όταν λαμβάνουν ιστορικό ή παρέχουν θεραπεία. Παρόλο που η έρευνα είναι ασαφής, υπάρχουν αρκετά στοιχεία που δικαιολογούν περαιτέρω έρευνα και εξέταση.