Αν όλοι άλλαζαν τις διατροφικές τους συνήθειες και γινόντουσαν βίγκαν ή κατανάλωναν λιγότερο κρέας, θα «εξαφανιζόταν» από 14,5 έως 15,6% των ανθρωπογενών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε όλο τον κόσμο. Αυτό υποστηρίζουν νέες έρευνες που φιλοξενούνται σε ξένα δημοσιεύματα. Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα τεράστιο ποσοστό, παρόλο που κάποιο θα υπέθεταν ότι θα ήταν μεγαλύτερο δεδομένης της νέας μελέτης που διαπίστωσε ότι το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα αντιπροσώπευαν το 60% των γεωργικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Όμως υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί και πιο αποτελεσματικοί τρόποι για να λυθεί αυτό το πρόβλημα.
Η κλιματική αλλαγή έχει ήδη προκαλέσει σοβαρά προβλήματα, όπως η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 1,2 °C και οποιαδήποτε μείωση των εκπομπών αερίων θα περιορίσει περαιτέρω ζημιές. Στις εκτάσεις που χρησιμοποιούνται επί του παρόντος για την παραγωγή κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων θα μπορούσε να γίνει αναδάσωση, ενώ παράλληλα θα μπορούσε να γίνει εξοικονόμηση νερού και θα σταματούσαν οι περιβαλλοντικές ζημίες που προκαλεί η γεωργία των ζώων. Ωστόσο, μια τέτοια χορτοφαγική διατροφή θα δημιουργούσε αρκετά προβλήματα, σύμφωνα με το newint.org. Ειδικότερα, η επιβολή του βιγκανισμού στον κόσμο θα έβλαπτε τους φτωχούς της υπαίθρου. Μια έρευνα σε 7978 νοικοκυριά σε 24 χώρες σε όλη τη Λατινική Αμερική, την Ασία και την Αφρική διαπίστωσε ότι η εξάρτηση από το κρέας είναι υψηλότερη μεταξύ των φτωχότερων νοικοκυριών και γεμίζει ένα χάσμα όταν δεν υπάρχουν άλλες πηγές τροφίμων. Πολλοί παραδοσιακοί και αυτόχθονες πολιτισμοί που επιβιώνουν σε αρμονία με τη φύση, κυνηγούσαν ζώα για να τραφούν πολύ πριν την καπιταλιστική εκβιομηχάνιση της γεωργίας.
Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τα κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά και πολιτιστικά συστήματα σήμερα και αυξάνει τα υπάρχοντα πρότυπα ανισότητας. Ειδικότερα, τα προβλήματα που δημιουργούνται επηρεάζουν δυσανάλογα τις ομάδες και τους λαούς που ήδη βιώνουν κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό αποκλεισμό. Πέρυσι, 24 εκατομμύρια άνθρωποι εκτοπίστηκαν από καταστροφές, όπως πλημμύρες και τυφώνες. Ενώ οι οικονομικές απώλειες θα ανέλθουν σε δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ μέχρι το 2050, οι υπόλοιπες απώλειες θα είναι ανεπανόρθωτες. Η αλλαγή των διατροφικών σας συνηθειών δεν θα λύσει αυτά τα συστημικά προβλήματα. Οι «ατομικές λύσεις» για την κλιματική αλλαγή, όπως η στροφή στον βιγκανισμό υποστηρίζουν αυτόν τον μύθο. Αλλά στην πραγματικότητα πρέπει να αναδιαρθρώσουμε την οικονομία μας από την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και να βελτιώσουμε τα μέσα διαβίωσης.
Οι κύριοι ένοχοι
Από που προέρχεται το μεγαλύτερο ποσοστό (85,5-84,4%) των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου; Υπάρχουν δύο κύριοι ένοχοι. Πρώτον, οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων. Επωφελούνται από το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον άνθρακα που όλοι γνωρίζουμε ότι πρέπει να παραμείνουν στο έδαφος και συχνά δεν λαμβάνονται υπόψη τα ανθρώπινα δικαιώματα και η εγχώρια κυριαρχία. Η Exxon και η Shell γνώριζαν ήδη από τη δεκαετία του 1960 ότι η εξόρυξη θα προκαλούσε καταστροφικές επιπτώσεις στο κλίμα, όπως τα ακραία καιρικά φαινόμενα στις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ. Η Shell μάλιστα πρόβλεψε τις συνέπειες της ιεράρχησης του κέρδους στους ανθρώπους και στον πλανήτη. Ωστόσο οι εξορύξεις συνεχίστηκαν, με την υποστήριξη κυβερνήσεων.
Οι κυβερνήσεις είναι επίσης εξίσου υπεύθυνες για την αποτυχία τους να ρυθμίσουν την κατάσταση και για τον ενθουσιασμό τους να επιδοτήσουν τη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων. Δεν μιλάμε απλά για την κατάσταση στις ΗΠΑ. Το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς και η Ευρωπαϊκή Ένωση χρησιμοποιούν προγράμματα και ξοδεύουν τεράστια χρηματικά ποσά για να επενδύσουν σε τέτοια έργα. Οι εταιρείες και οι κυβερνήσεις με τη σειρά τους υποστηρίζονται από τις τράπεζες. Για παράδειγμα, η HSBC και η Barclays ξοδεύουν δισεκατομμύρια σε εταιρείες για στην επέκταση της εξόρυξης πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα σε όλο τον κόσμο. Χωρίς τη χρηματοδότησή τους, αυτά τα έργα δεν θα μπορούσαν να γίνουν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι κυβερνήσεις του Βορρά ωφελήθηκαν από την οικονομική ανάπτυξη που υποστηρίζεται από ορυκτά καύσιμα, από την υποδομή, τα υψηλά πρότυπα διαβίωσης και την τεχνολογία. Αυτά τα οφέλη όμως έχουν γίνει εις βάρος των κοινοτήτων στον υπόλοιπο κόσμο, οι οποίες επηρεάζονται δυσανάλογα από τις κυβερνήσεις επιτρέποντας τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου. Σε απάντηση, οι κοινότητες προσπαθούν ενεργά να αποκαταστήσουν τις βλάβες που έχουν ήδη συμβεί, συμβάλλοντας με όποιον τρόπο μπορούν σε προβλήματα όπως η αύξησης της στάθμης της θάλασσας ή των καλλιεργειών που καταστρέφονται από την εισχώρηση αλμυρού νερού. Παρά τις επικίνδυνες επιπτώσεις, οι ακτιβιστές σε όλο τον κόσμο καταπολεμούν την περιβαλλοντική και κλιματική αδικία καθημερινά. Η υπεράσπιση του περιβάλλοντος έχει καταστεί όλο και πιο θανατηφόρα, καθώς 197 περιβαλλοντικοί ακτιβιστές, υποστηρικτές άγριων ζώων και ιθαγενείς που προσπαθούν να προστατεύσουν τη γη τους σκοτώθηκαν το 2017.
Η συμφωνία του Παρισιού (2015) αναγνώρισε τους σοβαρούς κινδύνους που θέτει η κλιματική αλλαγή στους ανθρώπους και τον πλανήτη. Επιδιώκει να διατηρήσει την υπερθέρμανση του πλανήτη κάτω από κατά μέσο όρο 2 ° C και να συνεχίσει τις προσπάθειες για τον περιορισμό της αύξησης από την προϊστορική περίοδο σε 1,5 ° C. Τον Μάιο του 2017, οι επιστήμονες έχουν κάνει την εκτίμηση ότι πιθανώς θα έχουμε εκπέμψει αρκετό άνθρακα για να αυξηθεί η θερμοκρασία κατά 2 ° C μέχρι τον Μάιο του 2037. Ωστόσο, με βάση τις τάσεις των εκπομπών τα τελευταία 20 χρόνια, εκτιμούν τώρα ότι αυτό θα πραγματοποιηθεί ένα χρόνο νωρίτερα. Επιταχύνουμε δηλαδή συνεχώς την κλιματική καταστροφή.
Αποτελεσματικές λύσεις
Οι επιστήμονες έχουν υποστηρίξει πως μπορούμε να στραφούμε προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέχρι το 2030 και να απαγορεύσουμε όλες τις νέες εξορύξεις ορυκτών καυσίμων. Σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν στόχος θα έπρεπε να είναι οι κρατικές επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που παράγονται δεοντολογικά, χωρίς να εκτοπίζονται αυτόχθονες πληθυσμοί και χωρίς να παραβιάζονται τα δικαιώματα των εργαζομένων.
Ο Guardian αναπαράγοντας μια σχετική μελέτη του πανεπιστημίου της Οξφόρδης ανέφερε πρόσφατα ότι «Η αποφυγή του κρέατος και των γαλακτοκομικών προϊόντων είναι ένας από τους καλύτερους τρόπος για να μειώσει κανείς τον αντίκτυπό του στη Γη». Αλλά οι επιστήμονες Chris Saltmarsh και Harpreet Kaur Paul διαφωνούν. Αν και η διακοπή κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων από την διατροφή θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, τα στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχουν καλύτεροι και πολύ πιο αποτελεσματικοί τρόποι για να γίνει η διαφορά.
Αυτοί οι τρόποι περιλαμβάνουν την εκκίνηση εκστρατειών πώλησης ορυκτών καυσίμων και την προσπάθεια των εργοδοτών, της τοπικής αυτοδιοίκησης και των ερευνητικών ομάδων των πανεπιστημίων να επενδύσουν υπεύθυνα. Από τη μεριά οι κοινότητες θα πρέπει να οργανώσουν μια εταιρεία που να αγκαλιάζει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Παράλληλα, τα συνδικάτα θα πρέπει να αναπτύξουν μια πολιτική που να υποστηρίζει μια δίκαιη μετάβαση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αλλά και οι τράπεζες όπως η Barclays, θα πρέπει να σταματήσουν να χρηματοδοτούν εταιρίες που επιτρέπουν την εξόρυξη ορυκτών καυσίμων. Γενικά με έναν συνδυασμό όλο των παραπάνω και την στενή συνεργασία των εταιριών και των κυβερνήσεων για το κοινό καλό, ίσως να μην είναι αργά για να ανατραπεί θετικά η κατάσταση.