O Προϋπολογισμός του 2022 αφήνει δημοσιονομικό χώρο για πρόσθετες παρεμβάσεις ύψους 1,2 δισ. ευρώ. Τα μέτρα που εξετάζει το οικονομικό επιτελείο.
Πρωτογενές έλλειμμα ύψους 6,676 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για 8,506 δισ. ευρώ, δηλαδή χαμηλότερα κατά 1,83 δισ., και πρωτογενούς ελλείμματος 10,327 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2021, προκύπτει από τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2022.
Πάντως σύμφωνα με τις εκτιμήσεις το αποτέλεσμα θα είναι ακόμη καλύτερο, αφού στα έσοδα θα συνυπολογιστούν και αυτά που θα εισπραχθούν μέσα στο πρώτο 2μηνο του 2023 και θα αφορούν υποχρεώσεις του 2022, όπως για παράδειγμα τέλη κυκλοφορίας.
Παράλληλα, σύμφωνα με τα στοιχεία, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 11,680 δισ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 13,400 δισ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2022 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023 και ελλείμματος 14,872 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2021.
Όπως τονίζει στην δήλωσή του ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης «τα στοιχεία της εκτέλεσης του προϋπολογισμού του Δεκεμβρίου, είναι με ασφάλεια συμβατά, με τον στόχο για το έλλειμμα, που έχει τεθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού. Θα πρέπει να αναμένουμε και την εκτέλεση των εσόδων του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου, καθώς και τις σχετικές, δημοσιονομικές προσαρμογές, που πραγματοποιεί η Eurostat, για να επιβεβαιωθεί η συγκεκριμένη πρόβλεψη».
Αναλυτικά η ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών έχει ως εξής:
Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 59,598 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 255 εκατ. ευρώ ή 0,4% έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στα μειωμένα έσοδα ΠΔΕ κατά 885 εκατ. ευρώ, καθώς και στο γεγονός ότι λόγω της παράτασης προθεσμίας καταβολής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2023 εκτιμάται ότι ένα σημαντικό ποσό που είχε προβλεφθεί να εισπραχθεί το έτος 2022 θα εισπραχθεί τελικά το 2023. Αντιθέτως, εισπράχθηκε ποσό ύψους 367 εκατ. ευρώ ως έκτακτη εισφορά ύψους 90%, με βάση την αύξηση του μικτού περιθωρίου κέρδους, στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας για την περίοδο Οκτωβρίου 2021 – Ιουνίου 2022, που δεν είχε προβλεφθεί να εισπραχθεί.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 65,751 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 95 εκατ. ευρώ ή 0,1% έναντι του στόχου.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 55,316 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 180 εκατ. ευρώ ή 0,3% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Εάν όμως ληφθεί υπόψη η παράταση στην είσπραξη των τελών κυκλοφορίας, η πραγματική αύξηση των φορολογικών εσόδων είναι ακόμη μεγαλύτερη.
Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 6,153 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 159 εκατ. ευρώ από τον στόχο (5.993 εκατ. ευρώ).
Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 3,573 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 885 εκατ. ευρώ από τον στόχο (4,459 δισ. ευρώ).
Για τον μήνα Δεκέμβριο 2022 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 6,168 δισ. ευρώ, μειωμένο κατά 543 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο, λόγω των μειωμένων εσόδων ΠΔΕ κατά 811 εκατ. ευρώ, καθώς και της μη είσπραξης σημαντικού ποσού των τελών κυκλοφορίας, λόγω παράτασης της προθεσμίας πληρωμής εντός του 2023. Αντίθετα, στα έσοδα μηνός Δεκεμβρίου εισπράχθηκε ποσό ύψους 367 εκατ. ευρώ από την έκτακτη εισφορά στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας που δεν είχε προβλεφθεί, όπως προαναφέρθηκε.
Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 6,770 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 574 εκατ. ευρώ έναντι της εκτίμησης για το αντίστοιχο διάστημα που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 5,137 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 264 εκατ. ευρώ ή 4,9% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023 εξαιτίας της παράτασης της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2023.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 601 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 31 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο (632 εκατ. ευρώ).
Τα συνολικά έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 705 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 811 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο (1.516 εκατ. ευρώ).
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2022 ανήλθαν στα 71,278 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1,975 δισ. ευρώ ή 2,7% έναντι του στόχου (73,253 δισ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023.
Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 1,384 δισ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην υποεκτέλεση της κατηγορίας των καταναλωτικών δαπανών ύψους 284 εκατ. ευρώ και στη μη απορρόφηση, εντός του τρέχοντος έτους, μέρους των πιστώσεων που διατέθηκαν από το αποθεματικό, λόγω διαδικαστικών καθυστερήσεων. Οι σχετικές υποχρεώσεις αναλαμβάνονται κατά προτεραιότητα, εκ νέου, στο επόμενο οικονομικό έτος, για τη διενέργεια των σχετικών πληρωμών και την αποφυγή συσσώρευσης απλήρωτων υποχρεώσεων.
Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 11,025 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας υποεκτέλεση ύψους 591 εκατ. ευρώ.
Η προσωρινή αποτύπωση των κυριότερων πληρωμών των δαπανών για δημοσιονομικά μέτρα που ελήφθησαν λόγω της πανδημίας για την περίοδο του Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου, έχει ως εξής:
α) η ενίσχυση μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που επλήγησαν από τον COVID-19 στις Περιφέρειες ύψους 160 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
β) η συνεισφορά του Δημοσίου για την αποπληρωμή επιχειρηματικών δανείων πληγέντων δανειοληπτών ύψους 90 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
γ) η επιδότηση κεφαλαίου κίνησης σε τουριστικές επιχειρήσεις ύψους 42 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
δ) η ενίσχυση των φορέων υγείας με επικουρικό προσωπικό στις Περιφέρειες ύψους 103 εκατ. ευρώ από το ΠΔΕ,
ε) η έκτακτη επιχορήγηση των πληττόμενων από την πανδημία επιχειρήσεων ψυχαγωγίας, γυμναστηρίων, σχολών χορού κ.λπ. ύψους 44 εκατ. ευρώ, από το ΠΔΕ,
στ) η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού ύψους 163 εκατ. ευρώ, η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (κατηγορία μεταβιβάσεων),
ζ) οι πρόσθετες επιχορηγήσεις προς τον ΕΟΠΥΥ, ύψους 115 εκατ. ευρώ και προς τα νοσοκομεία και τις ΔΥΠΕ, ύψους 281 εκατ. ευρώ καθώς και η αγορά εμβολίων ύψους 320 εκατ. ευρώ,
η) η πρόσθετη επιχορήγηση προς τη ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) ύψους 594 εκατ. ευρώ για την κάλυψη της απώλειας εσόδων λόγω μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων και η επιχορήγηση προς τον e-ΕΦΚΑ ύψους 372 εκατ. ευρώ για την κάλυψη απώλειας εσόδων από τη μείωση των εισφορών,
θ) η δαπάνη για την κάλυψη ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων ύψους 296 εκατ. ευρώ κατά την εφαρμογή κυρίως του μηχανισμού ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ και του προγράμματος 150.000 νέων επιδοτούμενων θέσεων εργασίας και
ι) η κρατική αποζημίωση εκμισθωτών ύψους 68 εκατ. ευρώ, λόγω μειωμένων μισθωμάτων που λαμβάνουν.
Η προσωρινή αποτύπωση των κυριότερων πληρωμών των δαπανών για τα μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης, που αφορούν στην Κεντρική Διοίκηση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου, έχει ως εξής:
α) μεταβιβαστική πληρωμή προς τον ΟΠΕΚΑ (Απριλίου και Ιουνίου) ύψους 207 εκατ. ευρώ η οποία αναλύεται στα εξής επιμέρους: 120 εκατ. ευρώ για την έκτακτη δόση του επιδόματος τέκνου, 46 εκατ. ευρώ για την καταβολή της προσαύξησης της εισοδηματικής ενίσχυσης των δικαιούχων του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, 33 εκατ. ευρώ για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ΑμεΑ και 7 εκατ. ευρώ για την προσαύξηση της σύνταξης των ανασφάλιστων υπερηλίκων, καθώς και μεταβιβαστική πληρωμή προς τον ΟΠΕΚΑ (Δεκεμβρίου) ύψους 221 εκατ. ευρώ η οποία αναλύεται στα εξής επιμέρους: 122 εκατ. ευρώ για την έκτακτη δόση του επιδόματος τέκνου, 47 εκατ. ευρώ για την καταβολή της προσαύξησης της εισοδηματικής ενίσχυσης των δικαιούχων του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, 43 εκατ. ευρώ για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ΑμεΑ και 9 εκατ. ευρώ για την προσαύξηση της σύνταξης των ανασφάλιστων υπερηλίκων,
β) επιχορήγηση προς τον e-ΕΦΚΑ Μαΐου ύψους 135 εκατ. ευρώ και Δεκεμβρίου ύψους 250 εκατ. ευρώ, για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ευάλωτων συνταξιούχων,
γ) επιχορήγηση προς την Κοινωνία της Πληροφορίας για την ενίσχυση φυσικών προσώπων και ελεύθερων επαγγελματιών με σκοπό την αντιμετώπιση της αύξησης του κόστους των καυσίμων κίνησης (fuel pass) ύψους 302 εκατ. ευρώ και για την ενίσχυση λόγω αυξημένων λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος (power pass) ύψους 296 εκατ. ευρώ,
δ) επιχορήγηση προς τον ΟΠΕΚΕΠΕ ύψους 50 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση των συνεπειών στην ελληνική κτηνοτροφία λόγω των διεθνών εξελίξεων, καθώς και ενίσχυση ύψους 60 εκατ. ευρώ γεωργικών εκμεταλλεύσεων, λόγω της αύξησης του κόστους των λιπασμάτων,
ε) αποζημίωση ειδικού σκοπού για τη στήριξη εκμεταλλευτών και οδηγών ΤΑΞΙ ύψους 5 εκατ. ευρώ,
στ) επιδότηση του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) κίνησης ύψους 217 εκατ. ευρώ,
ζ) επιδότηση του πετρελαίου εσωτερικής καύσης (diesel) θέρμανσης ύψους 90 εκατ. ευρώ και
η) ενίσχυση του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης κατά 1.600 εκατ. ευρώ.
Για την περίοδο του Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2022 οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού παρουσιάζονται αυξημένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021, κατά 1,528 δισ. ευρώ.
Σκέψεις για νέες παρεμβάσεις
Αποφάσεις από την κυβέρνηση για τις νέες παρεμβάσεις δεν έχουν ληφθεί ακόμα. Ωστόσο, έχουν αρχίσει οι πρώτοι σχεδιασμοί στην κατεύθυνση:
- Του «κουρέματος» ή και της πλήρους κατάργησης του Τέλους Επιτηδεύματος για επαγγελματίες και επιχειρήσεις.
- Της μείωσης της προκαταβολής του φόρου για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
- Της καταβολής των αναδρομικών σε όλους τους συνταξιούχους από τις περικοπές σε Δώρα και επικουρικές συντάξεις για το διάστημα από τον Ιούνιο του 2015 έως το Μάιο του 2016. Το κόστος είναι υψηλό καθώς αγγίζει τα 2,4 δισ. ευρώ και ένα από τα σενάρια που εξετάζονται είναι η αποπληρωμή των αναδρομικών σε 4 ετήσιες δόσεις με αφετηρία το τρέχον έτος.
Σύμφωνα με την ertnews.gr, στο τραπέζι βρίσκονται ακόμα:
- Ελαφρύνσεις στη φορολογία εισοδήματος που θα υλοποιηθούν σε βάθος τετραετίας με τη πρώτη δέσμη να ενεργοποιείται από το 2024 και να περιλαμβάνει ελαφρύνσεις στη φορολογία για μισθωτούς με παρεμβάσεις στη φορολογική κλίμακα και τους συντελεστές.
- Μείωση του φόρου για επιχειρήσεις.
- Αναπροσαρμογή συντελεστών ΦΠΑ
- Αυξήσεις μισθών για δημοσίους υπαλλήλους με την εφαρμογή νέου μισθολογίου από την 1-1-2024.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ, ertnews.gr