Στην περίπτωση ενός πρόσφατου διαζυγίου, η περίοδος των γιορτών μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη, όταν τα παιδιά καλούνται να περάσουν τις διακοπές τους με τον ένα από τους δύο γονείς για πρώτη φορά.Το χαρούμενο κλίμα των γιορτών και η «αναγκαστική» ευθυμία και θαλπωρή που θέλουν όλοι να βιώνουν αυτές τις μέρες έρχεται σε αντίθεση με την ψυχολογική κατάσταση των γονιών που χωρίζουν,αλλά και των υπολοίπων μελών της ευρύτερης οικογένειας.
Συχνά, υπάρχουν έντονοι και συνεχείς καυγάδες, φθορά του αμοιβαίου σεβασμού και της εμπιστοσύνης, πράγμα που επηρεάζει έντονα τα παιδιά, καθώς και πιθανές αποτυχημένες προσπάθειες βελτίωσης της σχέσης από τον έναν από τους δύο γονείς. Το πιο δύσκολο βέβαια για τα παιδιά είναι ο χειρισμός της απώλειας του ενός γονιού από το σπίτι.
Οι γονείς τότε θα πρέπει να χειριστούν τις αρνητικές αντιδράσεις των παιδιών και τις προσπάθειες που κάνουν τα ίδια να φέρουν σε επαφή τους γονείς.
Το κλίμα αυτό δημιουργεί ποικίλλα συναισθήματα, όπως φόβο, θλίψη, κατάθλιψη, άγχος αποχωρισμού και εγκατάλειψης, πιθανή πτώση της επίδοσης στο σχολείο, θυμό, επιθετικότητα, ακόμα και ενοχές, γιατί συχνά αισθάνονται ότι φταίνε τα ίδια για τις συγκρούσεις τωνγονιών τους. Βέβαια, σημαντικό ρόλο παίζει η ψυχοσυναισθηματική ωριμότητα των παιδιών, η ποιότητα της σχέσης που είχαν με τους γονείς πριν το διαζύγιο, όπως και οι σχέσεις τους με παππούδες, φίλους, δάσκαλους και άλλα σημαντικά πρόσωπα με τα οποία έχουν στενή σχέση.
Πώς μπορούμε να χειριστούμε όλα αυτά τα προβλήματα όταν μπαίνει το θέμα των διακοπών;
> H εύρυθμη εξέλιξη των πραγμάτων έγκειται στην ωριμότητα των γονιών και στην πρόθεση τους να θέσουν πάνω απ όλα την καλή ψυχολογική κατάσταση των παιδιών τους και όχι την ικανοποίηση των δικών τους ναρκισσιστικών αναγκών.
> Είναι σημαντικό ο γονιός που θα περάσει τις διακοπέςμε τα παιδιά να δημιουργήσει ένα θετικό κλίμα αγάπης, φροντίδας και σιγουριάς έτσι, ώστε να μειωθούν το άγχος και η πιθανή ανασφάλεια και να νιώσουν φροντίδα και θαλπωρή.
> Θα πρέπει να μην μιλά αρνητικά για τον άλλο γονιό, να αποσπά τα παιδιά σε ευχάριστες και εποικοδομητικές ασχολίες, όπως για παράδειγμα, να ξεκινήσουν νέες δραστηριότητες σε χώρους όπου συχνάζουν και άλλα παιδιά, όπως χώροι με αθλητικές ή καλλιτεχνικές δραστηριότητες (θέατρο κλπ),να ασχοληθούν με εκμάθηση πνευματικών παιχνιδιών (σκάκι), επαφή με τη φύση, εθελοντισμό και οτιδήποτε άλλο θεωρούν ότι μπορεί να τα προσελκύσει θετικά.
Είναι σημαντικό ο γονιός να εμπλέξει τα παιδιά σε κοινές δραστηριότητες, πχ, να κατασκευάσουν χειροποίητα δώρα, ή να φτιάξουν κάποια φαγητά ή γλυκά,καλώντας συμμαθητές τους στο σπίτι.
Επίσης, είναι ευκαιρία να τους στείλουν το μήνυμα ότι στον ελεύθερο χρόνο των διακοπών μπορούμε να φροντίσουμε τους συνανθρώπους μας, να δώσουμε αγάπη, προσφέροντας κάτι σε ανθρώπους που έχουν περισσότερα προβλήματα από άλλους και να αφιερώσουν μια ημέρα στον εθελοντισμό.
Στήριξη από ειδικό
Τέλος, δεν θα πρέπει να διστάσουν οι γονείς να ζητήσουν ψυχολογική στήριξη και καθοδήγηση για τους ίδιους και για τα παιδιά τους από κάποιον ψυχολόγο, προκειμένου να κατανοήσουν τις δικές τους ανάγκες και τα δικά τους αισθήματα και να επικοινωνήσουν πιο αποτελεσματικά με τα παιδιά τους, αμβλύνοντας τα άγχη τους, τις ενοχές τους και δίνοντας τους μηνύματα αισιοδοξίας για το μέλλον.
Είναι σημαντικό για τους γονείς να κατανοήσουν τις ανάγκες τις ηλικιακής φάσης που βρίσκονται τα παιδιά τους στη φάση του χωρισμού και να γνωρίζουν πως επιδρά ο γονιός σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας τους.
Ακόμα και μία και μόνη συνάντηση με ψυχολόγο μπορεί να διαφωτίσει όλες αυτές τις πλευρές που ένας γονιός, υπό το κράτος του πρόσφατου διαζυγίου, δεν μπορεί να διακρίνει καθαρά.
Γράφει η δρ Ίλια Θεοτοκά, κλινική ψυχολόγος- ψυχοθεραπεύτρια, Ψυχιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Αιγινήτειο