Στην Αρχαία Ελλάδα (και βέβαια στην κοντινή Αίγυπτο, στους Χετταιούς και αργότερα στους Ρωμαίους γείτονες) τα όπλα διαδραμάτιζαν σημαντικό ρόλο στη ζωή. Ο πόλεμος αποτελούσε συνεχή απειλή -είτε από εξωτερική πηγή, είτε από το εσωτερικό.
Τα όπλα συχνά τα είχε κάποιος κοντά του, είτε επάνω του ή αν επρόκειτο για ηγέτη ήταν πάντα προστατευμένος από μία ομάδα φρούρησης. Οι αρχαίοι Έλληνες, αποτελούν ένα από τα πρώτα παραδείγματα πολιτισμού επιβολής ελέγχου στα όπλα.
Λόγο της φύσης συνεχούς αλλαγής της προδημοκρατικής Ελλάδας και των διάφορων πολέμων (Περσικούς, Πελοποννησιακό) τα όπλα ήταν πολλαπλώς συνδεδεμένα με τον ελληνικό πολιτισμό.
Όμως οι αρχαίοι Έλληνες είχαν θέσει αυστηρά όρια στο κατά πόσο ήταν απαραίτητα τα όπλα εντός ενός πολιτισμένου κράτους.
Τα όπλα αγοράζονταν και κατέχονταν από τους πλούσιους. Όποιος συμμετείχε στο στρατό μίας πόλης-κράτους έπρεπε να έχει αρκετά χρήματα ώστε να αγοράσει τα δικά του ξίφη, ασπίδες, ακόντια κτλ. Ουσιαστικά, τα όπλα θεωρούνταν συνώνυμα του πλούτου.
Οι άντρες μπορούσαν να φέρουν όπλα ελεύθερα σε καιρό πολέμου και μπορούσαν να έχουν όπλα στις οικίες τους. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να περιορίζουν τον αριθμό ή τον τύπο των συνηθισμένων όπλων. Ωστόσο, οι αρχαίοι Έλληνες έθεταν καθορισμένα όρια στην οπλοκατοχή.
Στις περισσότερες πόλεις-κράτη, κάθε νεαρός πολίτης ήταν υποχρεωμένος διά νόμου να υπηρετεί στρατιωτικά την πατρίδα του, φέροντας τα δικά του όπλα. Μόνο που δεν μπορούσε να τα φέρει σε δημόσιους χώρους εντός της πόλης, με μόνη εξαίρεση το ενδεχόμενο να βαδίζει προς τη μάχη ή να εκπαιδεύεται σε κάποιο στρατιωτικό γυμνάσιο.
Υπάρχουν στοιχεία από την αρχαία ελληνική γραμματεία της περιόδου 800 π.Χ. – 480 π.Χ. πως οι άντρες δεν μπορούσαν να εισέλθουν στην Αγορά ή σε εμπορικά σημεία με μαχαίρια πάνω τους. Ακόμη δεν μπορούσαν να περπατήσουν σε οποιοδήποτε χώρο λατρείας με σπαθί, εκτός αν αυτό είχε τελετουργικό ρόλο, το οποίο συνήθως έφεραν οι ιερείς.
Επιπλέον, οι άντρες δεν μπορούσαν να μπουν σε οποιοδήποτε χώρο πολιτικής με όπλο. Αυτό καταδεικνύεται από την ιστορία του Χάροντα, εντός αρχαίου, ο οποίος απαίτησε να τεθεί νόμος σε εφαρμογή για την απαγόρευσης της κατοχής όπλου στη Συνέλευση (Εκκλησία του Δήμου) της ελληνικής αποικίας της Κατάνιας στην Σικελία.
Ο Χάροντας, σύμφωνα με την ιστορία, επέμενε πως όλοι όσοι συμμετείχαν στη Συνέλευση έπρεπε να αφήνουν τα όπλα τους εκτός του πολιτικού κέντρου της πόλης, που συνήθως βρισκόταν κοντά στην Αγορά.
Παρόλα αυτά ατυχήματα συνέβαιναν συχνά. Ατυχήματα που όταν εμπλέκονται όπλα, συνήθως οδηγούν στο θάνατο. Δυστυχώς για τον Χάροντα, ακόμη κι αυτός δεν εξαιρέθηκε από αυτό. Επιστρέφοντας στη Συνέλευση έχοντας περάσει κάποιο χρόνο εκτός πόλης, ο Χάροντας ξεχάστηκε και δεν πέρασε από την οικία του να αφήσει το όπλο του, το οποίο έφερε ως προστασία κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του.
Όταν μπήκε στον πολιτικό χώρο, αντιλήφθηκαν οι συνάδελφοί του το λάθος του και τον χλεύασαν για το γεγονός ότι δεν τήρησε τον δικό του νόμο. Για να αποδείξει την αφοσίωσή του στη νομοθεσία ο Χάροντας «διόρθωσε» το λάθος του, βγάζοντας το μαχαίρι του και αυτοκτονώντας με αυτό.
Υπάρχουν διάφορα επιχειρήματα υπέρ και κατά, για την υιοθέτηση των ιδεών από την κοινωνία και την πολιτική της Αρχαίας Ελλάδας. Καθώς η οπλοκατοχή αποτελεί στις σύγχρονες κοινωνίες «καυτό» θέμα, και επειδή πολλές σύγχρονες δημοκρατίες εμπνεύστηκαν αρχικά από την αρχαία ελληνική Δημοκρατία, καλό θα ήταν να δούμε και πάλι αυτές τις αξίες.
Στο λίκνο της δημοκρατίας και κοιτίδα του δυτικού πολιτισμού λοιπόν το να μη φέρεις όπλα πάνω σου στις καθημερινές συναλλαγές με τους συμπολίτες σου ήταν ένδειξη πολιτισμού.
Η εκλεπτυσμένη άποψη των αρχαίων Ελλήνων περί οπλοκατοχής δείχνει για άλλη μια φορά την οδό για την εμβάθυνση της δημοκρατίας.
Άρθρο της Riley Winters με τίτλο: Weapons Control in Ancient Greece: When an Accident was Deadly