Κατ’ αρχήν όχι. Πώς να μαντέψεις, να υπολογίσεις και να προϋπολογίσεις τις μελλοντικές αξίες τέχνης και τις επιδόσεις του πολιτιστικού χώρου;
Του Πάνου Σκουρολιάκου*
Προϋπολογίζεις τα χρήματα που μπορείς να ξοδέψεις για τον πολιτισμό και εδώ, πρέπει να παίρνει κανείς υπ’ όψιν του ένα δυναμικό ποιοτικό στοιχείο. Να επιλέξει να κατευθύνει χρήματα σε εκείνες τις επιλογές που θα δώσουν το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα ποιοτικά, αλλά και σε μετρήσιμη ανταπόκριση από τους πολίτες που ωφελούνται από τις δράσεις πολιτισμού που στηρίζονται ή πρωτοδημιουργούνται.
Η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα παρέλαβε ένα υπουργείο Πολιτισμού του οποίου τα ταμεία ήταν άδεια. Με νου όμως και ψυχή προσπάθησε να αλλάξει τα κακώς κείμενα. Και τα κατάφερε. Να θυμίσουμε την ψήφιση του νόμου για τα πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα ώστε οι δημιουργοί να μην δίνονται βορά σε ιδιωτικές εταιρείες που λειτουργούσαν ως απόλυτοι άρχοντες πάνω στην πνευματική περιουσία τους, όπου το κράτος, οι προηγούμενες κυβερνήσεις επί δεκαετίες είχαν αφήσει ανεξέλεγκτους αυτούς τους ιδιώτες να εκμεταλλεύονται τη δημιουργία των καλλιτεχνών. Ενώ οι ίδιες, παρακολουθούσαν αδιάφορα και από μακριά.
Στα χρόνια του μεγάλου φαγοποτιού, το υπουργείο Πολιτισμού με το άφθονο χρήμα εξασφάλιζε από τα έσοδα του ΟΠΑΠ, χρηματοδοτούσε τοπικά ρουσφέτια για πανηγυράκια στις εκλογικές περιφέρειες υπουργών και βουλευτών και επιδοτούσε με εκατομμύρια ευρώ «συνδικαλιστικές» συλλογικότητες χωρίς καμία νομική κάλυψη. Την ίδια ώρα έκοβε την επιχορήγηση και πέταγε έξω από το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου εθνικά μεγέθη, όπως, ο Σπύρος Ευαγγελάτος και το Αμφι-Θέατρο, το Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν ή τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου! Να θυμίσουμε ακόμα, την εφαρμογή από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, του ηλεκτρονικού εισιτηρίου στους αρχαιολογικούς χώρους που εκτίναξε κατακόρυφα τις εισπράξεις. Αλήθεια γιατί; Και αλήθεια γιατί τόσα χρόνια δεν το άγγιξε κανείς ποτέ αυτό το θέμα; Αμέτρητες είναι οι πνευματικές και καλλιτεχνικές δομές που επιχορηγήθηκαν από αυτήν την κυβέρνηση. Στη θέση της ένωσης Ανωκατωραχουλιωτών που ήταν η εκλογική περιφέρεια του τάδε υπουργού ή του δείνα βουλευτή, βρίσκουμε ζωντανούς και παραγωγικούς πνευματικούς και καλλιτεχνικούς φορείς από όλη την Ελλάδα. Και μάλιστα υψηλού επιπέδου.
Με τα όποια πενιχρά οικονομικά μέσα, τι θα στηρίξει κανείς στο μέλλον λοιπόν; Κατ’ αρχήν, θα πρέπει να υπάρχει μια χάρτα προτεραιοτήτων, ώστε η ενίσχυση των πολιτιστικών δράσεων στην καινούργια χρονιά να είναι στοχευμένη και να δώσει τους καλύτερους καρπούς. Και το ΥΠΠΟ, έχει ήδη ξεκαθαρίσει πως εργάζεται ώστε η επικράτεια του πολιτισμού, να ανασυγκροτηθεί ουσιωδώς μετά τα χρόνια της κρίσης. Να διευρυνθεί η έννοια του πολιτισμού πέρα από τα πεδία των γραμμάτων και των τεχνών, έτσι ώστε να περιλαμβάνει στάσεις, νοοτροπίες και συμπεριφορές της καθημερινής ζωής. Να φροντίσει την περιφερειακή πολιτιστική ζωή, αναδεικνύοντας ομάδες και προσωπικότητες που μακριά από τα αστικά κέντρα δημιουργούν πλουτίζοντας τον πολιτιστικό χάρτη της χώρας. Να παρακινήσει έμψυχο πολιτισμικό δυναμικό από το κέντρο στην Περιφέρεια, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τον πολίτη ως συνδιαμορφωτή της πολιτιστικής πολιτικής.
Αφιερώνοντας ξεχωριστό ενδιαφέρον για την οικοδόμηση παραγωγικής σχέσης των παιδιών και νέων με τον πολιτισμό. Να φέρει τους νέους δημιουργούς και καλλιτέχνες στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του κοινού, συστήνοντας τους στο κοινό και διευκολύνοντάς τους στο ξεκίνημά τους. Να δέσει ξανά τον πολιτισμό με τον αθλητισμό, όχι γιατί απλώς συστεγάζονται στο ίδιο υπουργείο, αλλά γιατί ο αθλητισμός παράγει από την αρχαία ακόμα εποχή, ταυτόχρονα αθλητικό αλλά και πολιτισμικό αποτέλεσμα.
Με αυτόν τον πρώτο μετά από μια δεκαετία προϋπολογισμό που ενσωματώνει μέτρα ανακούφισης του ελληνικού λαού, περιμένουμε σπουδαίες κατακτήσεις και στον χώρο του πολιτισμού λοιπόν, που τόσο πολύ ταλαιπωρήθηκε όλα αυτά τα μνημονιακά χρόνια, αλλά και πριν από αυτά…
* Ο Πάνος Σκουρολιάκος είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτής της Περιφέρειας Αττικής