Η Ευρώπη όχι μόνο είναι δυσκίνητη, αλλά όπως αποδεικνύεται δεν έχει ένα κοινό σχέδιο δράσης για να προστατέψει το λαό της από τα επακόλουθα της ενεργειακής κρίσης λόγω του εμπάργκο στην Ρωσία – Τα σενάρια που εξετάζονται για να καλυφθεί η επάρκεια είναι εφιαλτικά και κινούνται σε μια νέα δέσμη περιορισμών αντίστοιχη με την εποχή του σκληρού lockdown – Φρένο στις μετακινήσεις με ΙΧ, μεγαλύτερα ποσοστά τηλεργασίας και περιορισμοί στα ταξίδια για να μην πάμε σε blackout
Είτε πρόκειται για την πανδημία, είτε για την αντιμετώπιση της πανδημίας η Ευρώπη διαρκώς δείχνει να αποτυγχάνει να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των λαών και των κρατών μελών της. Η διγλωσσία σχετικά με το ρωσικό εμπάργκο φυσικού αερίου και πετρελαίου ξεδίπλωσε τον κατακερματισμό της ΕΕ και τις τεράστιες ανισότητες στον βαθμό εξάρτησης από τη Ρωσία.
Η ΕΕ δεν προνόησε καμία εναλλακτική λύση και το κάθε κράτος μέλος μπαίνει στη λογική του «ο σώζων εαυτόν σωθήτω», παρά τις επικοινωνιακές κορώνες της προέδρου της Κομισιόν ότι όλοι μαζί θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα. Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε πριν λίγες ημέρες ότι: «Τα κράτη-μέλη έχουν θέσει σε εφαρμογή σχέδια έκτακτης ανάγκης για ένα τέτοιο σενάριο και συνεργαστήκαμε μαζί τους σε συντονισμό και αλληλεγγύη». Σχέδιο έκτακτης ανάγκης και αλληλεγγύης σημαίνει ότι μοιραζόμαστε όλοι από λίγο και πάμε σε συνθήκες ενεργειακού lockdown.
Αυτό δηλαδή επιβάλλει το crisis management, αφού η Ε.Ε. επέλεξε να προσδεθεί στο άρμα των εντολών των ΗΠΑ και να μπούμε σε συνθήκες war economy. Τα υπόλοιπα που ανάφερε και η κυρία Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ότι σχεδιάζεται μια συντονισμένη απάντηση της Ε.Ε. καθώς και ότι «θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με διεθνείς εταίρους για να εξασφαλίσουμε εναλλακτικές ροές. Και θα συνεχίσω να συνεργάζομαι με ευρωπαίους και παγκόσμιους ηγέτες για να διασφαλίσω την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού στην Ευρώπη», δεν είναι προφανώς αρκούντως καθησυχαστικά. Ιδιαιτέρως αν λάβει κανείς υπόψη του ότι η Ένωση έχει μεταθέσει όλο αυτό το καυτό θέμα στα τέλη Μάϊου στη Σύνοδο Κορυφής που θα γίνει. Από την άλλη μεριά οι ΗΠΑ δεν έχουν ιδιαίτερα προβλήματα ενεργειακής επάρκειας και όπως όλα δείχνουν η Ε.Ε. επιλέγει να παίξει το ρόλο του χρήσιμου ηλίθιου στον ψυχρό πόλεμο Αμερικανών και Ρώσων, ενώ την ίδια ώρα ο λογαριασμός θα πάει στους λαούς της Ευρώπης.
Η πρόσφατη σύσταση στους Γερμανούς, από την ομοσπονδιακή υπουργό Εσωτερικών, Νάνσι Φέιζερ (SPD), δεν ήταν καθόλου τυχαία: «Αποθηκεύστε βασικές προμήθειες και τρόφιμα». Αυτή ακριβώς η σοκαριστική δήλωση είναι μια ξεκάθαρη προβολή στο μέλλον για το τι πρόκειται να ακολουθήσει.
Ποια είναι λοιπόν τα σενάρια των δήθεν λύσεων που εξετάζουν οι «ηγέτες» της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Αύξηση της τηλεργασίας, μείωση των ορίων ταχυτήτων και carpooling, εκ περιτροπής διακοπές ρεύματος και απαγορεύσεις μετακινήσεων με ΙΧ. Άλλωστε το σενάριο ενός ολικού μπλακάουτ είναι υπαρκτό και μπορεί να έρθει πολύ πιο γρήγορα από όσο υπολογιζόταν. Σε μία τέτοια περίπτωση ο κίνδυνος να προκληθεί ένα πρωτόγνωρο και με απρόβλεπτες συνέπειες σοκ στις ευρωπαϊκές οικονομίες και κοινωνίες εξαιρετικά μεγάλος.
Και καθώς πλησιάζει η ώρα του «ταμείου», όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της εφημερίδα «Τα Νέα», για τις ποσότητες φυσικού αερίου που έχουν ήδη παραλάβει οι Ευρωπαίοι από τη Gazprom, εξακολουθεί να επικρατεί σύγχυση αναφορικά με τον τρόπο πληρωμής. Με άλλα λόγια, για το εάν και κατά πόσο οι «27» και οι επιχειρήσεις τους θα δεχθούν (εμμέσως ή αμεσως) το νέο σύστημα πληρωμών σε ρούβλια ή θα βρεθούν στη θέση της Πολωνίας και της Βουλγαρίας, με τη Μόσχα να κλείνει τη στρόφιγγα. Σε αυτό το φόντο, με βάση το ρεπορτάζ της ισπανικής «El Pais», η Κομισιόν ετοιμάζει και προτίθεται να παρουσιάσει στις 18 Μαΐου ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για τις δράσεις που πρέπει να αναληφθούν στο επόμενο διάστημα.
Στόχος είναι να διασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια για τα νοικοκυριά και τις ζωτικές δημόσιες υπηρεσίες, όπως και για εκείνους τους κλάδους που έχουν ζωτική σημασία, όπως συνέβη με το lockdown του 2020. Λύση σοβαρή όπως ενδεχομένως την φανταζόμαστε δεν υπάρχει, παρά μόνον η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας τόσο από τους πολίτες όσο και από τα κράτη.
Ποιες χώρες θα πληγούν περισσότερο από τους νέους ενεργειακούς περιορισμούς που είναι προ των πυλών; Οι χώρες που δεν έχουν πρωτογενή παραγωγή για να καλύψουν την εσωτερική ζήτηση των αναγκών τους. Χώρες δηλαδή όπως η Ελλάδα που το μεγαλύτερο μέρος των καταναλωτικών αγαθών στηρίζεται στις εισαγωγές.
Προφανέστατα όλο αυτό το εφιαλτικό σκηνικό θα δημιουργήσει συνθήκες κοινωνικών αναταραχών με απρόβλεπτες συνέπειες όχι μόνο για την οικονομία.
Συγκεκριμένα η εφαρμογή των εν λόγω μέτρων, αν αυτό κριθεί απαραίτητο, θα μειώσει την ημερήσια κατανάλωση πετρελαίου ως εξής:
1. Τηλεργασία (έως τρεις ημέρες εβδομαδιαίως) – Μία ημέρα τηλεργασίας ισοδυναμεί με 170.000 λιγότερα βαρέλια
2. Κοινή χρήση αυτοκινήτου με άλλους ανθρώπους και ήπια (οικονομική) οδήγηση – 470 λιγότερα βαρέλια
3. Μείωση των ορίων ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους (τουλάχιστον κατά 10 χλμ ανά ώρα) – 430 λιγότερα βαρέλια
4. Κυριακές χωρίς αυτοκίνητα στις πόλεις – 380 λιγότερα βαρέλια
5. Ήπια – οικονομική οδήγηση φορτηγών – 320 λιγότερα βαρέλια
6. Περιορισμός του αριθμού των αεροπορικών ταξιδιών για επαγγελματικούς λόγους – 260 λιγότερα βαρέλια
7. Χρήση δημόσιων μέσων μεταφοράς, ποδηλάτων και περπάτημα – 330 λιγότερα βαρέλια
8. Εναλλάξ πρόσβαση των ΙΧ (μονά, ζυγά) στις πόλεις – 210 λιγότερα βαρέλια
9. Χρήση τρένου αντί αεροπλάνου – 40 λιγότερα βαρέλια
Από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό το έλλειμμα ηγεσίας και κυβερνησιμότητας της Ε.Ε. να ανταποκριθεί στις προκλήσεις των καιρών και να προστατέψει τους λαούς της.
Η Ευρώπη δεν είναι μόνο ανέτοιμη, είναι και διασπασμένη συνεχίζοντας να καίει πολιτικό χρόνο χωρίς να κάνει απολύτως τίποτα.