Στα 388,3 δισ. ευρώ διαμορφώθηκε στο τέλος Δεκεμβρίου 2021 το χρέος της Κεντρικής Διοίκησης, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ), σημειώνοντας αύξηση κατά 3,5 δισ. ευρώ σε σχέση με το τέλος Σεπτεμβρίου 2021. Από το εν λόγω χρέος, το 76,2% ήταν στα χέρια του επίσημου τομέα (ESM, EFSF, ΔΝΤ, κ.α.) και μόλις το 23,8% στα χέρια ιδιωτών.
Από τα στοιχεία του ΟΔΔΗΧ προκύπτει πως η εικόνα όσον αφορά στη δομή του χρέους της Κεντρικής Διοίκησης μεταβλήθηκε ισχνά κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2021, σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του προηγούμενου έτους. Συγκεκριμένα, στο τέλος Δεκεμβρίου 2021 το χρέος της Κεντρικής Διοίκησης που είχε σταθερό επιτόκιο αντιστοιχούσε στο 98,9% του συνολικού χρέους, όταν στο τέλος Σεπτεμβρίου 2021 αντιστοιχούσε στο 98,8% του συνολικού χρέους. Ομοίως, στο τέλος Δεκεμβρίου 2021 το χρέος της Κεντρικής Διοίκησης που είχε κυμαινόμενο επιτόκιο αντιστοιχούσε στο 1,1% του συνολικού χρέους, όταν στο τέλος Σεπτεμβρίου 2019 αντιστοιχούσε στο 1,2% του συνολικού χρέους.
Αυξημένο στο τέλος Δεκεμβρίου 2021 ήταν το κομμάτι του χρέους που δεν διαπραγματεύεται σε οργανωμένες αγορές. Αυτό αντιστοιχούσε στο 76,2% του συνολικού χρέους, από 75,6% στο τέλος Σεπτεμβρίου 2021. Το δε διαπραγματεύσιμο χρέος από 24,4% στο τέλος Σεπτεμβρίου 2021, μειώθηκε στο 23,8% στο τέλος Δεκεμβρίου 2021.
Στο τέλος Δεκεμβρίου 2021 το 98,9% του συνολικού χρέους ήταν εκπεφρασμένο σε ευρώ, όταν στο τέλος Σεπτεμβρίου το σχετικό ποσοστό ήταν στο 98,8%.
Από στοιχεία του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους προκύπτει πως τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου και τα χρήματα που κατατίθενται στον ειδικό λογαριασμό εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους μειώθηκαν στο τέλος Δεκεμβρίου 20121. Συγκεκριμένα, τα ταμειακά διαθέσιμα ανήλθαν σε 17,2 δισ. ευρώ, από 20,1 δισ. ευρώ στο τέλος Σεπτεμβρίου 2021.
Στο τέλος Δεκεμβρίου το κομμάτι του χρέους που αφορούσε σε ομόλογα και σε έντοκα γραμμάτια μειώθηκε σε σχέση με το Σεπτέμβριο. Η μεταβολή στη χρηματοδότηση της Κεντρικής Διοίκησης μέσα από βραχυπρόθεσμους τίτλους και δη έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου, διαμορφώθηκε από τα 12,6 δισ. ευρώ στο τέλος Σεπτεμβρίου 2021, σε 11,8 δισ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου 2021. Αντίθετα, το μερίδιο του χρέους που αποτυπώνεται σε δάνεια αυξήθηκε στα 295,7 δισ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου, από 292,3 δισ. ευρώ στο τέλος Σεπτεμβρίου.
Το κόστος του χρέους
Να σημειωθεί πως το μέσο σταθμικό κόστος του ελληνικού χρέους βρέθηκε το 2021 στο ιστορικό χαμηλό του 0,3%, ενώ η μέση σταθμική υπολειπόμενη φυσική διάρκεια του χρέους κεντρικής διοίκησης ήταν στο τέλος του έτους στα 18,65 έτη.
Ωστόσο, ήδη το κόστος του χρέους έχει πάρει το 2022 την ανιούσα. Οι αποδόσεις των ομολόγων εκτινάχθηκαν, με το κόστος δανεισμού της χώρας για 10 χρόνια να κινείται πλέον στο 2,70%, πέντε φορές υψηλότερα από τα ιστορικά χαμηλά του 0,53% του περασμένου Αυγούστου.
Η πίεση στα ελληνικά ομόλογα έχει να κάνει και με το γεγονός πως, ενώ η ΕΚΤ ανακοίνωσε τον Δεκέμβριο ότι θα συνεχίσει να αγοράζει ελληνικό χρέος μέσω επανεπενδύσεων στο πλαίσιο του προγράμματος για την πανδημία (ΡΕΡΡ) έως το τέλος του 2024, δεν υπήρχαν ρυθμίσεις ώστε να παραμείνουν τα ελληνικά ομόλογα επιλέξιμα ως εξασφαλίσεις για τις πράξεις αναχρηματοδότησης του Ευρωσυστήματος κατά την ίδια περίοδο.
Σύμφωνα με ορισμένες πηγές, η ΕΚΤ επεξεργάζεται ένα σχέδιο, βάσει του οποίου θα συνεχίσει να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως collateral, έως το 2024, κάτι που ενδεχομένως να ανακοινωθεί ακόμη και τον Μάρτιο, ώστε να τεθούν υπό έλεγχο τα spreads, τα οποία ήδη κινούνται στις 240 μονάδες βάσης.