aΗ παρακεταμόλη χρησιμοποιείται ευρέως σε όλο τον κόσμο για άμεση ανακούφιση από τον πόνο ή τον πυρετό. Όμως, ορισμένοι γιατροί το συνιστούν για την διαχείριση του χρόνιου πόνου, παρά τα λίγα στοιχεία για το όφελος της σε περίπτωση μακροχρόνιας χρήσης. Τώρα, νέα μελέτη Βρετανών επιστημόνων δείχνει πως όσοι έχουν υπέρταση και λαμβάνουν παρακεταμόλη με ιατρική συνταγή, μπορεί να αυξάνουν τον κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού.
Οι γιατροί θα πρέπει να σκεφτούν τους κινδύνους και τα οφέλη για τους ασθενείς που τη λαμβάνουν για πολλούς μήνες, λένε οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου. Ωστόσο, η λήψη του παυσίπονου για πονοκεφάλους και πυρετούς είναι ασφαλής, όπως τονίζουν.
Άλλοι ειδικοί, πάντως, υποστηρίζουν ότι απαιτείται έρευνα σε μεγαλύτερο δείγμα ατόμων και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα.
Παρακεταμόλη: Ευρεία χρήση
Η παρακεταμόλη, όπως αναφέρει το BBC, χρησιμοποιείται ευρέως σε όλο τον κόσμο ως βραχυπρόθεσμη θεραπεία ανακούφισης από πόνο ή πυρετό, αλλά συνταγογραφείται επίσης για τη διαχείριση του χρόνιου πόνου, παρά τα λίγα στοιχεία για το όφελος της σε περίπτωση μακροχρόνιας χρήσης.
Σε μισό εκατομμύριο άτομα – ένας στους 10 – στη Σκωτία συνταγογραφήθηκε το παυσίπονο το 2018 ενώ η υψηλή αρτηριακή πίεση επηρεάζει έναν στους τρεις ανθρώπους στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η μελέτη παρακολούθησε 110 εθελοντές, τα δύο τρίτα των οποίων έπαιρναν φάρμακα για την υψηλή αρτηριακή πίεση ή την υπέρταση. Σε μια τυχαιοποιημένη δοκιμή, τους ζητήθηκε να παίρνουν 1 γραμμάριο παρακεταμόλης τέσσερις φορές την ημέρα για δύο εβδομάδες – μια κοινή δόση για ασθενείς με χρόνιο πόνο – και στη συνέχεια placibo για άλλες δύο εβδομάδες.
Η έρευνα έδειξε ότι η παρακεταμόλη αυξάνει την αρτηριακή πίεση, «έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για καρδιακές προσβολές και εγκεφαλικά» πολύ περισσότερο από ένα εικονικό φάρμακο, δήλωσε ο κλινικός φαρμακολόγος του Εδιμβούργου, καθηγητής Τζέιμς Ντήαρ.
Οι ερευνητές συμβουλεύουν τους γιατρούς να αρχίζουν την χορήγηση παρακεταμόλης σε ασθενείς με χρόνιο πόνο σε όσο το δυνατόν χαμηλότερη δόση και να παρακολουθούν στενά όσους έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση και διατρέχουν κίνδυνο καρδιακής νόσου.
Ο επικεφαλής ερευνητής Δρ Ιάν Μάκλντάιρ, σύμβουλος κλινικής φαρμακολογίας, στο NHS είπε: «Δεν μιλάμε για βραχυπρόθεσμη χρήση παρακεταμόλης για πονοκεφάλους ή πυρετό, κάτι που είναι, φυσικά, καλό».
Τι λένε οι ειδικοί
Ο Δρ Ντιπέντερ Γκίλ, λέκτορας κλινικής φαρμακολογίας, στο St George του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, είπε ότι η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Circulation, είχε βρει «μια εντοπίσει μια αλλά σημαντική αύξηση της αρτηριακής πίεσης μεταξύ λευκών ασθενών στη Σκωτία», αλλά υπάρχουν ακόμη πολλά ερωτήματα.
«Πρώτον, δεν είναι σαφές εάν η παρατηρούμενη αύξηση της αρτηριακής πίεσης θα διατηρηθεί με μακροχρόνια χρήση παρακεταμόλης και δεύτερον, δεν είναι γνωστό με βεβαιότητα εάν οποιαδήποτε αύξηση της αρτηριακής πίεσης που αποδίδεται στη χρήση παρακεταμόλης θα οδηγούσε σε αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου».
Μια μεγάλη αμερικανική μελέτη πριν λίγο καιρό είχε εντοπίσει επίσης μια σχέση μεταξύ της μακροχρόνιας χρήσης παρακεταμόλης και του αυξημένου κινδύνου καρδιακών προσβολών αλλά δεν μπόρεσε σε να αποδείξει ότι το ένα προκαλεί το άλλο.
Η ομάδα ερευνητών του Εδιμβούργου είπε ότι δεν μπορούσε να εξηγήσει πώς η παρακεταμόλη αυξάνει την αρτηριακή πίεση, αλλά τα ευρήματά τους θα πρέπει να οδηγήσουν σε αναθεώρηση της μακροχρόνιας συνταγογράφησης και χορήγησης παρακεταμόλης.
Η παρακεταμόλη, θεωρείτο πιο ασφαλή από τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη παυσίπονα, όπως η ιβουπροφαίνη, τα οποία πιστεύεται ότι αυξάνουν την αρτηριακή πίεση σε μερικούς ανθρώπους.
Το Βρετανικό Ίδρυμα Καρδιάς, το οποίο χρηματοδότησε τη μελέτη, είπε ότι οι γιατροί και οι ασθενείς θα πρέπει να επανεξετάζουν τακτικά εάν χρειάζεται κάποιο φάρμακο, ακόμη και κάτι ”σχετικά ακίνδυνο όπως η παρακεταμόλη”.
Ο Δρ. Ρίτσαρντ Φράνσις από το Stroke Association, είπε ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα σε άτομα με φυσιολογική, υγιή αρτηριακή πίεση, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα «για να επιβεβαιωθούν οι κίνδυνοι και τα οφέλη της ευρύτερης χρήσης παρακεταμόλης».