Εγκύκλιος του Διοικητή της Ανεξάρτητη Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) που αφορά στην φορολογική μεταχείριση της απώλειας κεφαλαίου (ζημίας) λόγω αρνητικής απόδοσης επενδύσεων για τα νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, καθώς και για τα φυσικά πρόσωπα, ξεκαθαρίζει το τοπίο για τις φορολογικές απαλλαγές στις εν λόγω περιπτώσεις.
Συγκεκριμένα, πρόκειται για ερμηνευτική προσέγγιση της φορολογικής μεταχείρισης της απώλειας που υφίστανται τα νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα από την εφαρμογή αρνητικών επιτοκίων στην αγορά.
Γιατί εκδόθηκε η σχετική εγκύκλιος; Διότι δεδομένων των συνθηκών που επικρατούν στην αγορά, καθώς και της ακολουθούμενης νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ, υφίστανται περιπτώσεις επενδύσεων οι οποίες επιφέρουν αρνητικές αποδόσεις στους επενδυτές, όπως για παράδειγμα οι καταθετικοί λογαριασμοί οι οποίοι συνδέονται με το επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το οποίο έχει μειωθεί σε αρνητικό επίπεδο. Στις εν λόγω περιπτώσεις αντί της δημιουργίας εισοδήματος για τον επενδυτή (πιστωτικοί τόκοι) προκύπτει ζημία λόγω της απομείωσης του κεφαλαίου της επένδυσης (κατάθεση) ισόποσα με το ποσό των χρεωστικών τόκων.
Να σημειωθεί πως υπάρχουν τράπεζες στο εξωτερικό που επιβάλουν πέναλτι ή αρνητικό επιτόκιο για ποσά καταθέσεων που υπερβαίνουν τα 100.000 ευρώ και την πρακτική αυτή πιθανότητα να την υιοθετήσουν και ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα .
Όπως ξεκαθαρίζεται στην εγκύκλιο Πιτσιλή, δεδομένου ότι όλα τα έσοδα που αποκτούν τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες, θεωρούνται έσοδα από επιχειρηματική δραστηριότητα, η ζημία (απώλεια κεφαλαίου) ενός νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας που προκύπτει λόγω της αρνητικής απόδοσης επενδύσεων (αρνητικό επιτόκιο), εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα τους, καθόσον αποτελεί ζημία οριστική και εκκαθαρισμένη.
Αντίθετα, για τα φυσικά πρόσωπα, είτε ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα είτε όχι, το εισόδημα από τόκους εντάσσεται στην κατηγορία εισοδήματος από κεφάλαιο (κι όχι από επιχειρηματική δραστηριότητα) και φορολογείται αυτοτελώς. Δεδομένου ότι δεν υφίσταται η έννοια του αρνητικού εισοδήματος από τόκους, ούτε και προβλέπεται η έκπτωση δαπανών από το εισόδημα της κατηγορίας αυτής, όπως ρητά ορίζεται σε άλλες κατηγορίες εισοδήματος (πχ. εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης τίτλων) τα φυσικά πρόσωπα δεν αναγράφουν στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος τυχόν αρνητικά εισοδήματα από τόκους.