Φόβους για μία «δίδυμη πανδημία» που θα μπορούσε να ασκήσει υπερβολική πίεση στα ήδη υπερτεταμένα συστήματα υγείας, προκαλεί στους ειδικούς η δυναμική επιστροφή της γρίπης.
Η γρίπη επέστρεψε στην Ευρώπη με ταχύτερους ρυθμούς από το αναμενόμενο φέτος τον χειμώνα, αφού σχεδόν εξαφανίστηκε πέρυσι, εγείροντας ανησυχίες για μία παρατεταμένη «δίδυμη πανδημία» σε συνδυασμό με την έξαρση του κορονοϊού και την αμφίβολη αποτελεσματικότητα των εμβολίων κατά της γρίπης.
Τα lockdown, η χρήση μάσκας και η κοινωνική αποστασιοποίηση που έχουν γίνει ο κανόνας στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια της πανδημίας…εξαφάνισαν τη γρίπη τον περασμένο χειμώνα, εξαλείφοντας προσωρινά έναν ιό που σκοτώνει περίπου 650.000 παγκοσμίως ετησίως, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕ.
Η κατάσταση άλλαξε ωστόσο, καθώς οι χώρες υιοθετούν λιγότερο αυστηρά μέτρα για την καταπολέμηση της COVID-19 λόγω του εκτεταμένου εμβολιασμού. Από τα μέσα Δεκεμβρίου, οι ιοί της γρίπης κυκλοφορούν στην Ευρώπη με υψηλότερο από τον αναμενόμενο ρυθμό, ανέφερε αυτό το μήνα το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC).
Τον Δεκέμβριο, ο αριθμός των κρουσμάτων γρίπης στις ευρωπαϊκές μονάδες εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ) αυξήθηκε σταθερά, φτάνοντας τα 43 την τελευταία εβδομάδα του έτους, σύμφωνα με στοιχεία του ECDC και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Ο αριθμός είναι πολύ χαμηλότερος από τα προ-πανδημικά επίπεδα – με τα εβδομαδιαία κρούσματα γρίπης στις ΜΕΘ να κορυφώνονται σε πάνω από 400 στο ίδιο διάστημα το 2018, για παράδειγμα. Είναι όμως αισθητά μεγαλύτερος σε σχέση με πέρυσι, όταν υπήρχε μόνο ένα κρούσμα γρίπης σε ΜΕΘ ολόκληρο τον Δεκέμβριο, δείχνουν τα στοιχεία.
Ο μεγάλος φόβος των επιστημόνων
Η επιστροφή του ιού θα μπορούσε να είναι η αρχή μιας ασυνήθιστα μεγάλης περιόδου γρίπης που θα μπορούσε να φθάσει μέχρι το καλοκαίρι, δήλωσε στο Reuters ο κορυφαίος ειδικός του ECDC για τη γρίπη Πάσι Πεντίνεν.
«Αν αρχίσουμε να αίρουμε όλα τα μέτρα, η μεγάλη ανησυχία που έχω για τη γρίπη είναι ότι, επειδή είχαμε τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίςνα κυκλοφορεί σχεδόν καθόλου στον ευρωπαϊκό πληθυσμό, ίσως απομακρυνθούμε από τα κανονικά εποχιακά μοτίβα», είπε.
Τόνισε επίσης ότι η κατάργηση των περιοριστικών μέτρων την άνοιξη θα μπορούσε να παρατείνει την κυκλοφορία της γρίπης πολύ πέρα από το κανονικό τέλος της ευρωπαϊκής σεζόν τον Μάιο. Μια πιθανή «δίδυμη πανδημία» θα μπορούσε να ασκήσει υπερβολική πίεση στα συστήματα υγείας που βρίσκονται ήδη στα όριά τους, ανέφερε το ECDC στην έκθεσή του.
Στη Γαλλία, για παράδειγμα, τρεις περιοχές – συμπεριλαμβανομένης της περιοχής του Παρισιού – αντιμετωπίζουν επιδημία γρίπης, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το γαλλικό υπουργείο Υγείας την περασμένη εβδομάδα. Άλλοι βρίσκονται σε προ-επιδημική φάση. Αυτή τη σεζόν, η Γαλλία έχει μέχρι στιγμής καταγράψει 72 σοβαρά κρούσματα γρίπης, με έξι θανάτους.
Κυρίαρχο στέλεχος
Το κυρίαρχο στέλεχος γρίπης που κυκλοφορεί φέτος φαίνεται μέχρι στιγμής να είναι το Η3 του ιού Α, που συνήθως προκαλεί τα πιο σοβαρά κρούσματα στους ηλικιωμένους. Ο Πέντινεν είπε ότι είναι πολύ νωρίς για να γίνει μια τελική αξιολόγηση των εμβολίων κατά της γρίπης, επειδή χρειάζεται μεγαλύτερος αριθμός ασθενών ασθενών για πραγματικές αναλύσεις. Ωστόσο, οι εργαστηριακές δοκιμές δείχνουν ότι τα εμβόλια που είναι διαθέσιμα φέτος «δεν θα είναι τα βέλτιστα» κατά του H3.
Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό επειδή η γρίπη κυκλοφορούσε πολύ λίγο ή καθόλου όταν αποφασίστηκε η σύνθεση των εμβολίων πέρυσι, καθιστώντας πιο δύσκολο για τους κατασκευαστές εμβολίων να προβλέψουν ποιο στέλεχος θα κυριαρχούσε την ερχόμενη περίοδο γρίπης.
Η Vaccines Europe, η οποία αντιπροσωπεύει τους κορυφαίους κατασκευαστές εμβολίων στην περιοχή, αναγνώρισε ότι η επιλογή του στελέχους έγινε πιο δύσκολη λόγω της πολύ χαμηλής κυκλοφορίας της γρίπης πέρυσι, αλλά πρόσθεσε ότι δεν υπάρχουν ακόμη αρκετά στοιχεία για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των εμβόλων αυτής της σεζόν.
Τα εμβόλια κατά της γρίπης προσαρμόζονται κάθε χρόνο για να τα καθιστούν όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά ενάντια στους συνεχώς μεταβαλλόμενους ιούς της γρίπης. Η σύνθεσή τους αποφασίζεται έξι μήνες πριν ξεκινήσει η εποχή της γρίπης, με βάση την κυκλοφορία των ιών στο αντίθετο ημισφαίριο. Αυτό δίνει στους φαρμακοποιούς χρόνο να αναπτύξουν και να κάνουν τις λήψεις.
Πανευρωπαϊκά δεδομένα σχετικά με τη λήψη του εμβολίου κατά της γρίπης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα. Ωστόσο, τα εθνικά στοιχεία για τη Γαλλία δείχνουν ότι η κάλυψη δεν είναι τόσο ευρεία όσο ήλπιζαν οι αρχές.
«Υπάρχει ακόμη μεγάλο περιθώριο βελτίωσης για τον περιορισμό των επιπτώσεων της επιδημίας γρίπης», ανέφερε το υπουργείο Υγείας σε δήλωση στις 11 Ιανουαρίου. Ο φετινός στόχος είναι να εμβολιαστεί το 75% των ατόμων που κινδυνεύουν.
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.