Η απάτη είναι η απόλυτη παραβίαση της σχέσης και ένας διαβόητος δολοφόνος σχέσεων. Το φαινόμενο συζητείται συχνά, αλλά είναι δύσκολο να μελετηθεί. Ο στόχος είναι να αποφύγετε να σας πιάσουν, οπότε γιατί να ομολογήσετε την απιστία στο όνομα της επιστήμης; Αλλά οι επιστήμονες μπορούν να μας προσφέρουν νέες γνώσεις για ένα θέμα που συχνά καλύπτεται από στίγμα και μυστήριο. Όπως απέδειξαν πρόσφατα οι ερευνητές, η απάτη είναι σπάνια μια απλή υπόθεση. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι απατούν και τα μοτίβα είναι πιο περίπλοκα από ό,τι υποδηλώνουν τα κοινά στερεότυπα. Μια συναρπαστική νέα μελέτη ρίχνει λίγο φως σε αυτά τα κίνητρα.
Λεπτομέρειες για την μελέτη
Η έρευνα περιελάμβανε 495 άτομα (το 87,9% των οποίων προσδιορίστηκαν ως ετεροφυλόφιλοι), τα οποία στρατολογήθηκαν μέσω μιας ομάδας συμμετεχόντων σε ένα μεγάλο πανεπιστήμιο των ΗΠΑ και μέσω πινάκων μηνυμάτων του Reddit με θέματα σχέσεων. Οι συμμετέχοντες παραδέχθηκαν ότι απάτησαν στη σχέση τους και απάντησαν στην ερώτηση στη ρίζα του μυστηρίου: Γιατί το έκανες; Μια ανάλυση αποκάλυψε οκτώ βασικούς λόγους: θυμό, αυτοεκτίμηση, έλλειψη αγάπης, χαμηλή δέσμευση, ανάγκη για ποικιλία, παραμέληση, σεξουαλική επιθυμία και κατάσταση ή περίσταση. Αυτά τα κίνητρα δεν επηρέασαν μόνο γιατί οι άνθρωποι απατούσαν, αλλά πόσο καιρό το έκαναν, τη σεξουαλική τους απόλαυση, τη συναισθηματική τους επένδυση στην υπόθεση και το κατά πόσον η κύρια σχέση τους έληξε ως αποτέλεσμα.
Αν και το μεγαλύτερο μέρος της απάτης περιλαμβάνει σεξ, σπάνια αφορά μόνο το σεξ. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες ένιωθαν κάποιας μορφής συναισθηματικό δέσιμο με τον σύντροφό τους, αλλά ήταν πολύ πιο συχνό σε εκείνους που ανέφεραν ότι υπέφεραν από παραμέληση ή έλλειψη αγάπης στην κύρια σχέση τους.
- Περίπου τα δύο τρίτα των συμμετεχόντων (62,8%) παραδέχθηκαν ότι εξέφρασαν στοργή προς τον νέο τους σύντροφο.
- Και περίπου το ίδιο ποσοστό (61,2%) συμμετείχε σε σεξουαλικό διάλογο μαζί τους.
- Περίπου τέσσερις στους 10 (37,6%) είχαν οικεία συνομιλίες
- Ένας στους 10 (11,1%) είπε: «Σ’ αγαπώ».
Εκείνοι που ανέφεραν ότι αισθάνονται λιγότερο συνδεδεμένοι με τον κύριο σύντροφό τους, βίωσαν μεγαλύτερη συναισθηματική οικειότητα στην υπόθεση, ίσως ως τρόπο εκπλήρωσης αυτής της ανάγκης. Ομοίως, όταν η απιστία συνδέθηκε με την έλλειψη αγάπης, τα άτομα βρήκαν την εμπειρία πιο ικανοποιητική από πνευματική και συναισθηματική άποψη. Η ικανοποίηση των συμμετεχόντων με το σεξ διέφερε ανάλογα με τον λόγο της σχέσης τους. Οι άνθρωποι ανέφεραν ότι αισθάνονται πιο σεξουαλικά ικανοποιημένοι όταν απατούσαν λόγω επιθυμίας, έλλειψης αγάπης ή ανάγκης για ποικιλία. Όσοι ανέφεραν μια κατάσταση ως την κύρια αιτία ήταν πολύ λιγότερο ικανοποιημένοι. Μεγάλο μέρος της σεξουαλικής δραστηριότητας περιοριζόταν στο φιλί (86,7%) και στην αγκαλιά (72,9%). Στην πραγματικότητα, η μελέτη διαπίστωσε ότι μόνο οι μισοί από τους απατεώνες ανέφεραν ότι είχαν κολπική επαφή.
Ένας ακόμη παράγοντας στην απάτη
Ο λόγος της απιστίας επηρέασε επίσης πολύ το μήκος της. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η σχέση ήταν μια σύντομη προσπάθεια, ενώ άλλες ήταν μια μακρύτερη και βαθύτερη προσκόλληση. Εκείνοι που απάτησαν λόγω θυμού (όπως επιθυμία «να αναζητήσουν εκδίκηση»), έλλειψη αγάπης ή ανάγκης για ποικιλία είχαν μεγαλύτερη σχέση, ενώ εκείνοι που παρακινήθηκαν από την κατάσταση (όπως εκείνοι που ήταν «μεθυσμένοι» ή «καταπονημένοι» και «δεν σκέφτομαι καθαρά») το τελείωσε νωρίτερα. Οι γυναίκες είχαν επίσης μεγαλύτερη σχέση κατά μέσο όρο από τους άνδρες. Στο τέλος, μόνο το ένα τρίτο των συμμετεχόντων παραδέχτηκε τελικά την απάτη στον κύριο σύντροφό τους. Οι γυναίκες ήταν περισσότερο διατεθειμένες να φιμωθούν από τους άνδρες. Εκείνοι που ξεκαθάρισαν ήταν πιο πιθανό να έχουν απατήσει λόγω θυμού ή παραμέλησης παρά από σεξουαλική επιθυμία ή ποικιλία.
Αυτό υποδηλώνει ότι η ομολογία τους ήταν πιθανώς μια μορφή ανταπόδοσης και ένας τρόπος για να εκδικηθούν αντί για έναν τρόπο να καθαρίσουν τη συνείδησή τους. Οι συμμετέχοντες που ομολόγησαν ήταν επίσης πιο πιθανό να δημιουργήσουν μια αφοσιωμένη σχέση με τον σύντροφο της σχέσης. Ενώ η απιστία είναι συνήθως μια λαθραία επιχείρηση, ορισμένοι απατεώνες ήταν λιγότερο προσεκτικοί από άλλους, ίσως σκόπιμα. Όσοι απατούσαν λόγω έλλειψης αγάπης πήγαιναν σε περισσότερα δημόσια ραντεβού και έδειχναν περισσότερη δημόσια στοργή προς τον σύντροφό τους. Το PDA ήταν επίσης κοινό για όσους αναζητούσαν ποικιλία ή ήθελαν να ενισχύσουν την αυτοεκτίμησή τους. Από την άλλη πλευρά, οι απατεώνες της κατάστασης ήταν λιγότερο διατεθειμένοι να εξαπατήσουν ανοιχτά, ίσως επειδή ήλπιζαν να επιστρέψουν στην κύρια σχέση τους χωρίς να πιαστούν.
Είναι, λοιπόν, η απάτη δολοφόνος σχέσεων;
Τελικά, η μοίρα της κύριας σχέσης των συμμετεχόντων εξαρτιόταν λιγότερο από την ίδια την πράξη και περισσότερο από το κίνητρό της. Η απάτη ήταν πιο πιθανό να τερματίσει μια σχέση όταν προέκυψε από θυμό, έλλειψη αγάπης, χαμηλή δέσμευση ή παραμέληση. Και ήταν λιγότερο πιθανό να το κάνει όταν η απιστία ήταν περιστασιακή:
- Παραδόξως, μόνο μία στις πέντε (20,4%) των σχέσεων έληξε λόγω της σχέσης.
- Ο ίδιος αριθμός ζευγαριών (21,8%) παρέμεινε μαζί παρά το γεγονός ότι ο κύριος σύντροφός τους το έμαθε.
- Ελαφρώς περισσότερα ζευγάρια (28,3%) έμειναν μαζί χωρίς ο σύντροφός τους να ανακαλύψει την απιστία τους. Οι υπόλοιπες σχέσεις διαλύθηκαν για μη εξαπατητικούς λόγους.
- Σπάνια η απιστία οδήγησε σε πραγματική σχέση. Μόνο ένα στα δέκα ζευγάρια (11,1 τοις εκατό) τελικά μετατράπηκαν σε πλήρη σχέση, μια από τις προκαταλήψεις που αποδεικνύεται αληθινή.