Τεράστια ανασφάλεια στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις προκαλεί η εξέλιξη της ενεργειακής κρίσης με τις διεθνείς τιμές του φυσικού αερίου να έχουν εκτοξευθεί και να συμπαρασύρουν στα ύψη τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος.
Η μέση χονδρεμπορική τιμή ρεύματος στην Ελλάδα βρίσκεται στα 415,94 ευρώ ανά μεγαβατώρα (ευρώ/MWh), καθώς χθες σημείωσε εκτίναξη κατά 21,50%. Χθες η ευρωπαϊκή τιμή αναφοράς για το φυσικό αέριο, το ολλανδικό TTF (Title Transfer Facility), κατέγραψε άνοδο 22,7% στα 180 ευρώ η μεγαβατώρα (MWh).
Από την αρχή του 2021 η τιμή του φυσικού αερίου έχει αυξηθεί κατά 820% περίπου, ενώ δεν φαίνεται καμία ένδειξη αποκλιμάκωσης στον ορίζοντα με το συμβόλαιο για τον Φεβρουάριο να είναι και αυτό τα 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το κόστος της ενεργειακής κρίσης στην ελληνική οικονομία ενδέχεται να φτάνει ήδη τα 3 δισ. ευρώ. Άλλωστε μόνο για την επιδότηση των τιμολογίων ρεύματος της χαμηλής τάσης του Σεπτεμβρίου (9 ευρώ), του Οκτωβρίου (18 ευρώ), του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου (39 ευρώ) ο λογαριασμός ανέρχεται στα 670 εκατ. ευρώ, ενώ η πρόβλεψη για έξτρα επιδότηση των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας Δεκεμβρίου (πλέον των 39 ευρώ) θα τον αυξήσει.
Αναγνωρίζοντας την ανάγκη για μεγαλύτερη στήριξη, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξήγγειλε στα πλαίσια της ομιλίας του για τον Προϋπολογισμό 2022 πρόσθετη αύξηση της κρατικής ενίσχυσης στα τιμολόγια του ρεύματος για τον μήνα Δεκέμβριο και αντίστοιχα στα κοινωνικά τιμολόγια για τα ευάλωτα νοικοκυριά. Έτσι, η μηνιαία ενίσχυση των 39 ευρώ που λαμβάνουν τα νοικοκυριά και οι επαγγελματίες για τον μήνα Νοέμβριο θα ανέβει το Δεκέμβριο τουλάχιστον στα επίπεδα των 49,5 ευρώ. Για τους δικαιούχους Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ), η στήριξη τον Δεκέμβριο θα αυξηθεί σε 55,5 ευρώ τον μήνα, από 45 ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι η επιχορήγηση δίνεται για τις καταναλώσεις μέχρι 300 κιλοβάτ μηνιαίως. Όσοι έχουν μεγαλύτερες καταναλώσεις θα έχουν πολύ μικρό όφελος από την κυβερνητική παρέμβαση.
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε αύξηση της έκπτωσης στους λογαριασμούς φυσικού αερίου. Από το 16% η έκπτωση θα ανέλθει στο 40% για τον μήνα Δεκέμβριο. Με βάση αυτό το 40%, εκτιμάται ότι η ωφέλεια θα ξεπεράσει τα 34 ευρώ για το μήνα Δεκέμβριο. Να σημειωθεί πως ήδη η ΔΕΠΑ Εμπορίας ανακοίνωσε, ότι τα νοικοκυριά για τον μήνα Οκτώβριο θα έχουν ένα όφελος της τάξης των 11 ευρώ ανά μεγαβάτ και 16 ευρώ ανά μεγαβάτ τον Νοέμβριο. Οι εκπτώσεις αυτές θα δοθούν αναδρομικά μέσω των λογαριασμών του Δεκεμβρίου. Οι οικιακοί καταναλωτές θα έχουν επιπλέον μείωση κατά μέσο όρο 15 ευρώ ανά θερμική MWh από την αναστολή χρέωσης των τελών χρήσης δικτύου για τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο. Συνολικά, τον Νοέμβριο η έκπτωση για τα νοικοκυριά διαμορφώνεται σε 31 ευρώ και τον Δεκέμβριο σε 49 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα.
Οι πρόσθετες ενισχύσεις για τον Δεκέμβριο θα προέλθουν από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ), το οποίο έχει προικοδοτηθεί με το 69,86% των εσόδων από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων, που για το 2021 υπολογίζονται σε περίπου 1,1 δισ. ευρώ. Έως σήμερα από το ΤΕΜ έχουν καταβληθεί περίπου 530 εκατ. ευρώ, ήτοι δύο δόσεις (165 εκατ. ευρώ και 230 εκατ. ευρώ) στους παρόχους ρεύματος για τις εκπτώσεις των τιμολογίων, 90 εκατ. ευρώ για τα επιδόματα θέρμανσης, 45 εκατ. ευρώ για τις τηλεθερμάνσεις στη Δυτική Μακεδονία και τις επανασυνδέσεις κομμένων μετρητών, ενώ περίσσευαν 170 εκατ. ευρώ. Αυτά θα αξιοποιηθούν τις επόμενες ημέρες.
Ωστόσο, είναι προφανές πως το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης δεν επαρκεί για να καλύψει τις διαρκώς αυξημένες ανάγκες στήριξης και σύντομα θα απαιτηθεί ενίσχυση από τον κρατικό προϋπολογισμό.