Οι επιστήμονες δίνουν μάχη με το χρόνο για να διαπιστώσουν τη μεταδοτικότητα της μετάλλαξης Όμικρον, την επίδρασή της στο ανοσοποιητικό σύστημα και την πιθανότητα νοσηλείας ή θανάτου
Τρία είναι τα σημαντικά ζητήματα που θα καθορίσουν τον αντίκτυπο που θα έχει η «Όμικρον» στον πλανήτη. Πόσο μεταδοτική είναι η νέα μετάλλαξη, πόσο καλή είναι στην αποφυγή των αντισωμάτων και των Τ-κυττάρων που συνθέτουν την ανοσολογική άμυνα ενός ατόμου. Και ποιες είναι οι πιθανότητες να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια που θα μπορούσε να οδηγήσει σε νοσηλεία, και πιθανώς θάνατο, ενός μολυσμένου ατόμου.
Οι επιστήμονες αγωνίζονται να βρουν οριστικές απαντήσεις σε αυτά τα κρίσιμα ερωτήματα, αν και τα στοιχεία ήδη δείχνουν ότι η «Όμικρον» έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές.
Πού έχει εντοπιστεί ο ιός;
Η παραλλαγή «Όμικρον» έχει πλέον ανιχνευθεί σε 38 χώρες, αν και δεν έχουν ακόμη αναφερθεί θάνατοι σε καμία από αυτές, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Οι ΗΠΑ και η Αυστραλία είναι οι τελευταίες χώρες που επιβεβαίωσαν τοπικά μεταδιδόμενα – σε αντίθεση με τα εισαγόμενα – κρούσματα της παραλλαγής.
Την Παρασκευή, η Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου ανακοίνωσε ότι 75 ακόμη κρούσματα της παραλλαγής «Όμικρον» της Covid-19 εντοπίστηκαν στην Αγγλία, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων σε 104.
Ως αποτέλεσμα της «Όμικρον» πολλά έθνη που ήδη υπέφεραν από αυξανόμενους αριθμούς κρουσμάτων Covid-19 λόγω της «Δέλτα» επιβάλουν νέα lockdown και ταξιδιωτικούς περιορισμούς.
Πόσο γρήγορα εξαπλώνεται η παραλλαγή;
Η «Όμικρον» εξαπλώνεται γρήγορα στη Νότια Αφρική, προκαλώντας συναγερμό σε όλο τον κόσμο. Την 1η Δεκεμβρίου, η χώρα κατέγραψε 8.561 κρούσματα σε σύγκριση με ένα σύνολο 3.402 που αναφέρθηκε στις 26 Νοεμβρίου.
Στα μέσα Νοεμβρίου, σημειώθηκαν μόνο μερικά εκατοντάδες κρούσματα. Το Εθνικό Ινστιτούτο Μεταδοτικών Ασθενειών (NICD) της Νότιας Αφρικής στο Γιοχάνεσμπουργκ επιβεβαίωσε ότι η «Όμικρον» εξαπλώνεται γρήγορα.
Ο Tom Wenseleers, εξελικτικός βιολόγος στο Καθολικό Πανεπιστήμιο του Leuven στο Βέλγιο, εκτιμά ότι η «Όμικρον» μπορεί να μολύνει τρεις έως έξι φορές περισσότερους ανθρώπους από τη «Δέλτα» την ίδια χρονική περίοδο. «Αυτό είναι ένα τεράστιο πλεονέκτημα για τον ιό – αλλά όχι για εμάς», είπε στο περιοδικό Nature.
Όταν η παραλλαγή «Δέλτα» άρχισε την ταχεία εξάπλωσή της στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι αριθμοί των κρουσμάτων διπλασιάζονταν περίπου κάθε πέντε ημέρες. Οι επιστήμονες παρακολουθούν τώρα προσεκτικά τις περιπτώσεις για να προσδιορίσουν πόσο γρήγορα επηρεάζει η παραλλαγή τον πληθυσμό της Βρετανίας.
Πόσο εύκολα αποφεύγει τις άμυνες του οργανισμού;
Σε αυτό το ερώτημα, οι επιστήμονες είναι ξεκάθαροι. Τα στοιχεία δείχνουν ότι η «Όμικρον» έχει ένα… πλεονέκτημα έναντι άλλων παραλλαγών στην… παράκαμψη του ανοσοποιητικού συστήματος.
«Από όσα μάθαμε μέχρι στιγμής, μπορούμε να είμαστε αρκετά βέβαιοι ότι –σε σύγκριση με άλλες παραλλαγές– η Όμικρον τείνει να επαναμολύνει άτομα που έχουν προηγουμένως μολυνθεί και είχαν κάποια προστασία έναντι του Covid-19», δήλωσε ο καθηγητής Francois Balloux, διευθυντής του Ινστιτούτου Γενετικής στο University College του Λονδίνου.
«Αυτό είναι αρκετά ξεκάθαρο και αναμενόταν από τις μεταλλάξεις που έχουμε εντοπίσει στην πρωτεϊνική δομή του. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη για το πώς συμβαίνει αυτή η ανοσολογική διαφυγή, αν και μπορούμε να υποθέσουμε ότι οφείλεται στη μειωμένη δέσμευση αντισωμάτων στη μεταλλαγμένη πρωτεΐνη ακίδας της Όμικρον. Αλλά η μειωμένη ανοσία των Τ-κυττάρων δεν μπορεί να αποκλειστεί ως πιθανός παράγοντας» εξηγεί ο Simon Clarke του Πανεπιστημίου Reading
Πόσο αποτελεσματικά είναι τα εμβόλια ;
Οι περισσότεροι επιστήμονες είναι αισιόδοξοι για τη δύναμη των εμβολίων να θωρακίζουν τους ανθρώπους ενάντια στην «Όμικρον». «Είναι εξαιρετικά απίθανο αυτή η παραλλαγή να διαφύγει εντελώς των εμβολίων», λέει οκαθηγητής Peter Openshaw απο το Imperial College του Λονδίνου.
«Τα εμβόλια που έχουμε είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά έναντι μιας σειράς άλλων παραλλαγών, αλλά χρειαζόμαστε περισσότερα εργαστηριακά και πραγματικά δεδομένα για να προσδιορίσουμε τον βαθμό προστασίας των εμβολιασμένων».
Πόσο πιθανό είναι η μόλυνση με την Όμικρον να οδηγήσει σε νοσηλεία ή θάνατο;
Αυτή είναι η πιο δύσκολη ερώτηση να απαντηθεί, επειδή η «Όμικρον» δεν είναι γνωστή εδώ και αρκετό καιρό ώστε να προσδιοριστεί η ικανότητά της να προκαλεί σοβαρές ασθένειες. Ωστόσο, τα πρώτα στοιχεία προκαλούν αισιοδοξία.
«Ο αριθμός των λοιμώξεων από την Όμικρον δεν φαίνεται να μεταφράζεται σε αυτό το στάδιο στα ποσοστά νοσηλείας που θα περιμέναμε με παρόμοιους αριθμούς κρουσμάτων Άλφα ή άλλων παραλλαγών», λέει ο Balloux.
Ωστόσο, ακόμα κι αν αυτή η μείωση του σοβαρού κινδύνου αποδειχθεί σωστή, εξισορροπείται από τη φαινομενική ικανότητα της παραλλαγής να μολύνει περισσότερους ανθρώπους. Οι νοσηλείες πιθανότατα θα αυξηθούν και αυτό πιθανότατα θα ασκήσει πίεση στις υπηρεσίες υγείας μίας χώρας.
Πώς μπορεί να επηρεαστούν από την «Όμικρον» οι ευπαθείς ομάδες;
Είναι νωρίς για να είμαστε σίγουροι πώς η παραλλαγή μπορεί να επηρεάσει τους ηλικιωμένους ή άλλες ομάδες υψηλού κινδύνου. Ωστόσο, ορισμένοι επιστήμονες έχουν εκφράσει ανησυχίες. «Το μεγάλο ζήτημα είναι ο ηλικιωμένος πληθυσμός» λέει ο Ρόουλαντ Κάο.
«Τους τελευταίους μήνες, αυτή η παραλλαγή κυκλοφορεί σε νεότερες ηλικιακές ομάδες, επειδή είναι σχετικά απροστάτευτες. Ωστόσο, η παραλλαγή μπορεί να αλλάξει το προφίλ της και να μολύνει περισσότερους ηλικιωμένους, που γνωρίζουμε ότι είναι πιο ευάλωτοι σε σοβαρή μόλυνση τουλάχιστον με τις άλλες παραλλαγές.
«Ακόμα και πριν εμφανιστεί η Όμικρον, αντιμετωπίζαμε τον κίνδυνο υπερφόρτωσης των υπηρεσιών υγείας. Επιπλέον, υπάρχει ακόμη η προοπτική επανεμφάνισης της σοβαρής εποχικής γρίπης με κίνδυνο να αυξηθεί περαιτέρω η επιβάρυνση των νοσοκομείων.
Έτσι, οποιαδήποτε στροφή προς την αυξημένη μεταδοτικότητα, το ηλικιακό προφίλ, την αποτελεσματικότητα των εμβολίων ή τη σοβαρότερη νόσηση, θα μας οδηγήσει σε μια πιο επικίνδυνη κατάσταση. Οι βραχυπρόθεσμοι δείκτες θα είναι χρήσιμοι, αλλά πιθανότατα θα περάσει χρόνος μέχρι να μπορέσουμε να αποκλείσουμε χειρότερα σενάρια».
Με πληροφορίες απο Guardian
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.